Obecnie opiekunowie tracą prawo do świadczeń opiekuńczych już dzień po śmierci osoby wymagającej opieki. Zmieni się to od 1 stycznia 2024 r. na mocy ustawy z 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym.

Dokonano zmiany w art. 43 ustawy o świadczeniu wspierającym, który zmienia niektóre przepisy ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych. W art. 17 po ust. 4 dodaje się ust. 4a w brzmieniu: „W przypadku śmierci osoby wymagającej opieki, osoba sprawująca opiekę zachowuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki”.

Czytaj również: Od 1 stycznia węższy krąg osób ze świadczeniem pielęgnacyjnym>>
 

Podobne regulacje w innych ustawach

- Art. 17 ust. 4a ustawy o świadczeniach rodzinnych przedłuża świadczenie pielęgnacyjne do końca następnego miesiąca po śmierci podopiecznego. To uregulowanie dotyczy świadczenia pielęgnacyjnego na nowych zasadach – mówi Magdalena Januszewska, radca prawny, specjalizująca się w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych. 

- Osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy czy zasiłek dla opiekuna na starych zasadach także mogą je pobierać do końca następnego miesiąca po śmierci osoby wspieranej, jeśli nastąpiła ona po 1 stycznia 2024 r. – dodaje. Wynika to jednak z innych przepisów niż ustawa o świadczeniach rodzinnych, a mianowicie mówi o tym art. 63 ust. 12 ustawy o świadczeniu wspierającym.

Jak podkreśla mec. Januszewska, wydłużenie okresu pobierania świadczenia pielęgnacyjnego na jakiś okres po śmierci osoby wspieranej jest działaniem racjonalnym i oczekiwanym przez opiekunów. Środowisko wielokrotnie podnosiło problem, że z dnia na dzień, po wielu latach opieki nad osobą jej wymagającej, zostają z niczym. - Wydłużenie czasu pobierania tych świadczeń ułatwi opiekunom wejście w nową rzeczywistość, także zawodową, z jaką muszą się zmierzyć po śmierci osoby wymagającej opieki – mówi mec. Januszewska. - Przepis zacznie działać w 2024 r., bo dotyczy sytuacji, gdy taka osoba umrze po 31 grudnia 2023 r. – zauważa.

 


Świadczenia opiekuńcze ważnym wsparciem w trudnym doświadczeniu

Magdalena Kijańska, która założyła Fundację KTOŚ, wspierającą rodziny z osobami wymagającym opieki, podkreśla, że Inicjatywa „Nasz Rzecznik” apelowała do RPO, aby zmienić przepisy w tym zakresie na rzecz większej ochrony opiekunów po śmierci bliskiej osoby wspieranej. – To ważny krok, że przedłużono chociaż o dwa miesiące możliwość pobierania świadczeń opiekuńczych, ale to zdecydowanie za krótki czas. Człowiek, który straci osobę, którą się opiekował, traci wszystko, przeżywa traumę i na pewno w przeciągu niespełna dwóch miesięcy będzie mu ciężko np. iść do pracy – mówi. Sama ma za sobą doświadczenie utraty dziecka. – Świat się wtedy rozsypuje i potrzeba długiego czasu na przeżycie żałoby – dodaje. Zaznacza, że większość osób, którym pomaga Fundacja KTOŚ, to samotne matki. Gdy odchodzi ich dziecko, niezależnie jak długo się nim opiekowały, często pozostają bez środków do życia.