Business Centre Club przedstawił rekomendacje dla rządu w zakresie ubezpieczeń społecznych. Na pierwszym miejscu dr Wojciech Nagel, ekspert BCC ds. ubezpieczeń społecznych, postuluje uporządkowanie i poprawę czytelności rozwiązań Polskiego Ładu dla emerytów i rencistów oraz zmienić dla rodziców wychowujących samotnie dzieci. - W sferze informacyjnej panuje chaos oraz niepewność odnośnie prawnych aspektów zmiany zasad, które zaczęły już obowiązywać od 1 stycznia 2022 r. – twierdzi dr Nagel.

Czytaj również: ZUS chce zwracać emerytom i rencistom zaliczki na PIT, ale nie ma do tego prawa>>

Kto nie skorzysta a kto zyska

Jak twierdzi BCC powołując się na dane ZUS, z powodu ww. zmian w przepisach, świadczenia za styczeń 2022 r. - w przybliżeniu do 483 zł - będą wypłacone w tej samej kwocie, jak wypłacane za grudzień 2021. Wynika to z faktu, że osoby o najniższych świadczeniach emerytalnych także obecnie nie płacą od nich podatku PIT. Ta grupa jest liczna i wynosi około 30 tys. osób. Opłacają one składkę zdrowotną, jak obecnie, nie wypracowały stażu uprawniającego do minimalnej emerytury. Ich sytuacja się nie zmienia. 

W ocenie BCC, podniesienie kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł oraz II progu podatkowego do 120 tys. zł spowoduje, iż skorzystają na tym emeryci pobierający świadczenia poniżej 5 tys. zł. Skorzystaliby więcej, gdyby nie podniesienie składki zdrowotnej, która w przypadku emerytur ma wynieść 9 proc i nie może  być już odliczona od podatku. Na Polskim Ładzie zyskają emeryci pobierający świadczenia w wysokości poniżej 5 tys. zł brutto. ZUS szacuje tę liczbę na blisko 94 proc. populacji świadczeniobiorców. Najbardziej zyskają emeryci otrzymujący świadczenia w przedziale 2500-2750 zł brutto, ci emeryci wedle obliczeń IE otrzymają do 2219 zł więcej rocznie.

BCC postuluje również wycofanie się z niekorzystnych rozwiązań dla emerytów i rencistów obowiązujących od 1 stycznia 2022 r. Wedle zapowiedzi, podpisane przez ministra finansów rozporządzenie zmieniające technikę poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych ma – wedle zapowiedzi rządu – spowodować, że emeryci i renciści, którzy otrzymują świadczenia od 4920 zł do 12800 zł będą mieli obliczaną zaliczkę na podatek i składkę na ubezpieczenie zdrowotne na starych zasadach. W związku z tym dla tej grupy świadczeniobiorców wprowadzenie zasad Polskiego Ładu ma być neutralne, a emerytury i renty nie będą pomniejszane. Dotyczyć to ma 6 proc. emerytów i prawie 2 proc. rencistów. Osoby, które otrzymały pomniejszone wypłaty emerytury lub renty za styczeń, w lutym mają otrzymać wyrównanie. - Pozostaje wyjaśnienie, czy rozporządzenie MF, które de facto zmienia wysokość podatków dla wybranej grupy podatników, jest zgodne z ustawą - Ordynacja podatkowa – podkreśla BCC.

 


Skutki rządowych działań w zakresie ubezpieczeń społecznych

Podsumowując dotychczasowe działania rządu w obszarze ubezpieczeń społecznych dr Nagel wskazuje pozytywy. To po pierwsze likwidacja w 2022 r. tzw. 14 emerytury w wysokości 1000 zł, kosztującej podatników 11 mld zł. - W 2021 r. ponad 9 mln emerytów otrzymało to świadczenie. Było ono dodatkowe i miało charakter poza systemowy. W zależności od wysokości podstawowej emerytury było przyznawane w wysokości od 51 do 1251 zł brutto – podkreśla dr Wojciech Nagel.

Do zagrożeń zalicza przede wszystkim deficyt FUS. Poziom wpłat do FUS ze strony podmiotów i osób fizycznych przekroczył w 2021 r. rekordowe 312 mld zł, przy planie dotacji blisko 5,3 proc. w 2022 r. Po drugie - brak reformy OFE. Według eksperta BCC ds. ubezpieczeń społecznych, tzw. suwak bezpieczeństwa pochłonie blisko 7,2 mld zł. Pieniądze te nie trafią na rynek kapitałowy i do gospodarki. Po trzecie - stale rosnąca liczba emerytów i rencistów, szacowana w przyszłym roku na 8,2 mln osób (wzrost o 1,5 proc. rok do roku), wzrost o blisko 200 tys. osób w wieku emerytalnym, przy spadku o około 200 tys. osób w wieku produkcyjnym.