Do „pracowniczego” stażu pracy wliczamy:
- okresy pozostawania w zatrudnieniu w ramach stosunku pracy, bez względu na podstawę powstania zatrudnienia (umowa o pracę, powołanie, mianowanie, wybór, spółdzielcza umowa o pracę), czy np. wymiar czasu pracy,
- inne okresy niż zatrudnienie, które przepisy wprost nakazują wliczać do stażu pracy.
W oparciu o art. 240 ustawy z 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz.U. z 2025 r., poz. 620, dalej: ustawa o rynku pracy), do ogólnego pracowniczego stażu pracy wliczać się będzie okresy pobierania:
- zasiłku dla bezrobotnych,
- stypendium w okresie szkolenia finansowanego przez urząd pracy na wniosek bezrobotnego lub szkolenia zamawianego przez starostę w oparciu o diagnozę zapotrzebowania na zawody, umiejętności lub kwalifikacje na rynku pracy lub zgłoszenie pracodawcy lub przedsiębiorcy,
- stypendium w okresie odbywania stażu z urzędu pracy,
- stypendium w okresie uczestnictwa bezrobotnego w zleconych przez starostę działaniach w zakresie reintegracji społecznej.
Wskazane okresy wlicza się także do okresów składkowych w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Ogólny staż pracy wpływa na wiele uprawnień ze stosunku pracy - na wymiar urlopu wypoczynkowego, u pracodawców ze „sfery budżetowej” na prawo do nagród jubileuszowych, dodatków za wieloletnią pracę i na wysokość odprawy emerytalno - rentowej.
Czytaj również: Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia opublikowana>>
Wyłączenia
Analogicznie jak obowiązująca przed wejściem w życie ustawy o rynku pracy ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, okresów pobierania zasiłku i stypendium nie będzie wliczać się do:
- okresów wymaganych do nabycia prawa i długości okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych,
- okresu zatrudnienia, od którego zależy nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego,
- stażu pracy określonego w odrębnych przepisach, wymaganego do wykonywania niektórych zawodów.
Ważne! Są to jedyne wyłączenia spod zaliczalności tych okresów do stażu pracy.
Przykład: Pracownik oświadczył, że pobierał przez 6 miesięcy stypendium w okresie stażu z rzędu pracy.
Wykazanie okresów zaliczalnych do stażu pracy należy do pracownika. Powinien przedstawić pracodawcy zaświadczenie o danym okresie wystawione przez powiatowy urząd pracy. Samo oświadczenie pracownika jest niewystarczające.
Podkreślmy, że do stażu pracy wlicza się okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, a nie okres pozostawania w ewidencji osób bezrobotnych, w czasie którego bezrobotny nie miał prawa do zasiłku.
Cena promocyjna: 56.99 zł
|Cena regularna: 76 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 56.99 zł
Staż w zawodzie
Stawiane przy wykonywaniu niektórych zawodów wymogi posiadania określonego doświadczenia zawodowego służą nie tyle odniesieniu się do całej historii zatrudnienia, co do zwiększonych umiejętności, doświadczenia itp. w konsekwencji wykonywania określonych, konkretnych grup prac. Trudno byłoby w takich przypadkach narzucać wliczanie do takiego wymaganego okresu przedziału czasu, w którym dana osoba pobierała np. zasiłek dla bezrobotnych, gdyż w żaden sposób nie jest to powiązane z nabywaniem praktyki w tym konkretnym zawodzie.
Sprawdź również książkę: Kodeks pracy. Wynagrodzenia, urlopy i czas pracy. Ochrona zatrudnienia i świadectwa pracy. Organizacje pracodawców, związki zawodowe i spory zbiorowe ebook >>
Prawo do urlopu a wymiar urlopu
Ostatnie wyłączenie nie zawsze jest prawidłowo traktowane. Część pracodawców nie wlicza tych okresów do stażu urlopowego, a jest to błędem.
Wyłączenie zaliczalności dotyczy tutaj okresu, od którego zależy samo prawo do urlopu wypoczynkowego, co jest istotne odnośnie ustalenia urlopu przy pierwszej pracy.
Zgodnie z art. 153 Kodeksu pracy (dalej: k.p.), pracownik podejmując pracę po raz pierwszy, uzyskuje w danym roku kalendarzowym prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego temu pracownikowi po przepracowaniu roku. Ta wyjątkowa regulacja obejmuje jedynie ten rok kalendarzowy, w którym po raz pierwszy podjęte zostało przez daną osobę zatrudnienie pracownicze. Nie można w ten sposób rozliczać urlopu „przez pierwszy rok pracy”, a w „pierwszym roku kalendarzowym”. Od początku kolejnego roku pracownik nabywa urlop na zasadach ogólnych.
Pobieranie zasiłku dla bezrobotnych lub stypendium za któryś ze wskazanych wyżej okresów nie oznacza zatrudnienia w rozumieniu przepisów prawa pracy.
Przykład: Zatrudniona w 2025 r. na podstawie umowy o pracę na okres próbny osoba w 2024 r. była na stażu z urzędu pracy. Poza tym nie ma żadnych okresów zatrudnienia. Osoba ta jest zatrudniona obecnie po raz pierwszy w rozumieniu art. 153 k.p. i urlop wypoczynkowy nabywany jest przez nią po każdym miesiącu pracy.
Wyłączenie nie obejmuje już jednak ustalenia wymiaru urlopu. Art. 154 k.p. ustala dwa wymiary urlopu wypoczynkowego dla pracowników:
- 20 dni – dla pracowników zatrudnionym poniżej 10 lat,
- 26 dni – dla pracowników zatrudnionym co najmniej 10 lat.
Do okresu, od którego zależy wymiar urlopu wliczamy wszystkie okresy zatrudnienia oraz inne okresy (okresy zaliczane do uprawnień pracowniczych). Istotny wpływ na niego ma również ukończona szkoła (art. 155 k.p.). Podlegają do niego wliczeniu także okresy pobierania zasiłku dla bezrobotnych oraz stypendiów.
Odnosząc się do tej kwestii, Państwowa Inspekcja Pracy wskazała (pismo GNP-110-4560/07/PE, Rzeczposp. DF 2007/7/160), że okres odbywania stażu absolwenckiego przez pracownika czy też okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych będzie wliczany do okresu, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego, ale nie może być wliczony do okresu warunkującego nabycie prawa do urlopu. Natomiast okres, kiedy osoba była bezrobotna i nie miała prawa do zasiłku, nie ma wpływu ani na wymiar urlopu, ani na nabycie prawa do niego: - Informujemy, że „wymiar przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego” oznacza liczbę dni przysługującego wypoczynku (płatnego), określonego w art. 154 par. 1 k.p. uzależnionego od ogólnego stażu pracy pracownika. Do stażu pracy wlicza się wszystkie poprzednie okresy zatrudnienia, okresy ukończonej nauki, potwierdzone świadectwem szkolnym lub dyplomem oraz inne okresy „zaliczane”, określone odrębnymi przepisami, np. okres pobierania stypendium przez stażystę, okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, okres prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego czy okres odbytej czynnej służby wojskowej itd. Natomiast „nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego” oznacza możliwość skorzystania przez pracownika z urlopu wypoczynkowego. Nabycie prawa do urlopu następuje z chwilą spełnienia określonych przesłanek. Obecnie jedynym warunkiem decydującym o uzyskaniu prawa do urlopu jest uprzednie przepracowanie przez pracownika określonego czasu.
Przykład: Pracownik ukończył studia, pracował przez 3 miesiące na podstawie umowy o pracę, przez rok był na stażu z urzędu pracy, teraz jest zatrudniony od pół roku na podstawie umowy o pracę. Jego staż „urlopowy” wynosi 9 lat i 9 miesięcy (nadal daje to prawo do 20 dni urlopu rocznie):
- 8 lat w związku z ukończeniem studiów,
- 1 rok w związku z uzyskiwaniem stypendium stażowego,
- 9 miesięcy w związku z zatrudnieniem.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
