M.M. zwróciła się do Wójta Gminy C. o zwrot kosztów dowozu jej niepełnosprawnego dziecka do Specjalnego Ośrodka Szkoleniowo Wychowawczego w G. - z miejsca do zamieszkania jej i dziecka. Wójt Gminy C. w piśmie wskazał, że obowiązkiem gminy jest zapewnienie dzieciom niepełnosprawnym, które mają 5 i 6 lat oraz dzieciom objętym wychowaniem przedszkolnym, bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższego przedszkola, oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej, innej formy wychowania przedszkolnego lub ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego. Organ przyjął, że wskazana w piśmie placówka nie może być uznana za placówkę najbliższą. W ocenie Wójta Gminy C. taką szkołą byłaby szkoła w miejscowości T. Jest to placówka, która spełnia wymagania niezbędne dla edukacji dziecka wnioskodawczyni.

Czytaj: ​Pojęcie ‘najbliższa szkoła’ nie oznacza jedynie geograficznej bliskości>>

Problemy zdrowotne w rodzinie

Pismo Wójta Gminy C. zostało zaskarżone przez wnioskodawczynię. W jej przekonaniu stanowisko organu było krzywdzące. Skarżąca zwracała uwagę na stan zdrowia swoich dwojga dzieci. Akcentowała, iż dowożenie i przywożenie dziecka do miejscowości w T. stanowiłoby dla jej rodziny znaczne utrudnienie.

Zobacz w LEX: Dowóz uczniów do szkół i przedszkoli >>>

Wniesiona skarga została uznana za zasadną. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi stwierdził bezskuteczność zaskarżonej czynności. Z perspektywy rozpoznawanej sprawy kluczowy był art. 39 ust. 4 pkt 1 ustawy Prawo oświatowe. Obowiązkiem gminy jest zapewnienie uczniom niepełnosprawnym, których kształcenie i wychowanie odbywa się na podstawie art. 127, bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższej szkoły podstawowej, a uczniom z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym - także do najbliższej szkoły ponadpodstawowej, do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym uczeń kończy 21. rok życia. To na ten przepis należało się powołać przy rozpoznawaniu wniosku, tymczasem organ analizował inny: art. 32 ust. 6 ustawy Prawo oświatowe.

Czytaj w LEX: Finansowanie kształcenia uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych >>

 

Dla oceny wydanego rozstrzygnięcia kluczowe było to, że w świetle przepisów Prawa oświatowego, gmina może realizować obowiązek zapewnienia uczniom niepełnosprawnym transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższej szkoły w formie zorganizowania bezpośrednio przez gminę - we własnym zakresie - bezpłatnego transportu i opieki. Alternatywnie możliwy jest zwrot kosztów przejazdu uczniów oraz opiekujących się nimi rodziców, gdy dowóz dziecka do szkoły zapewniają rodzice. Gdy interpretujemy art. 39 ust. 4 pkt 1 Prawa oświatowego, to należy mieć na względzie niepełnosprawność dziecka, którego wniosek dotyczy - podkreślał WSA w Łodzi. Niepełnosprawność może być różna rodzajowo. Istnieją przy tym różne zakresy niepełnosprawności. Za najbliższą placówkę uznać należy taką, która pozwoli na najpełniejsze zrealizowanie zaleceń wynikających z orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego lub orzeczenia o niepełnosprawności dziecka. Chodzi więc o placówkę, która jest jak najlepiej dopasowana do konkretnych potrzeb dziecka. Nie musi być więc to szkoła najbliższa, jak chodzi o faktyczną odległość, jeśli w mniejszym zakresie pozwoliłaby ona na osiągnięcie opisanych wyżej celów.

Zobacz inne orzeczenia w LEX:

Dogłębna analiza zasadności wniosku

Ocena tego, czy określona placówka spełnia wymogi, o jakich mowa powyżej powinna być dokonana wnikliwie. W orzecznictwie wskazuje się na celowość wykorzystania wiedzy fachowej - podkreślił WSA, odwołując się do orzecznictwa. Sąd administracyjny akcentował jednocześnie, że organ nie dokonał indywidualnej oceny w sprawie, nie odnosił się do dokumentacji dotyczącej dziecka wnioskodawczyni. Jeśli organ przyjmuje, że inna placówka spełnia wymogi ustawowe, o jakich mowa powyżej, to wówczas powinien wykazać to w uzasadnieniu. Rozbudowanie argumentacji organu na późniejszym etapie postępowania nie było zaś wystarczające - wskazał WSA i stwierdził bezskuteczność podjętej czynności.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 10 lutego 2023 r., III SA/Łd 744/22, LEX nr 3503964

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.