Wymiar urlopu wypoczynkowego ustalany jest proporcjonalnie do okresu zatrudnienia u danego pracodawcy.
Przy ustalaniu wymiaru urlopu kierować się należy głównie następującymi zasadami:
- miesiąc kalendarzowy pracy odpowiada 1/12 rocznego wymiaru urlopu przysługującego danemu pracownikowi;
- niepełny kalendarzowy miesiąc zatrudnienia zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca (miesiąc jest najmniejszą „podziałką” przy ustalaniu wymiaru urlopu);
- w razie zakończenia stosunku pracy i podjęcia kolejnego zatrudnienia w trakcie tego samego miesiąca kalendarzowego zaokrąglenia do pełnego miesiąca dokonuje się w ramach stosunku pracy, w którym „rozpoczął się” miesiąc;
- niepełny dzień urlopu zaokrąglamy w górę do pełnego dnia.
Czytaj również: Wymiar urlopu wypoczynkowego zależy od stażu pracy>>
Kolejne umowy
Stosunek pracy nawiązuje się w dniu określonym w umowie o pracę jako dzień rozpoczęcia pracy (art. 26 Kodeksu pracy, dalej: k.p), a kończy w dniu rozwiązania lub wygaśnięcia umowy. Dniem rozwiązania umowy o pracę jest m.in. dzień upływu terminu, na jaki została zawarta umowa na okres próbny lub umowa na czas określony. Zawarcie kolejnej umowy nic w tym zakresie nie zmienia. Jakkolwiek przyjmuje się potocznie istnienie ciągłości zatrudnienia przy powstających bezpośrednio jeden po drugim stosunkach pracy pomiędzy tymi samymi stronami to faktycznie są to kolejne okresy zatrudnienia.
W zakresie rozliczeń urlopowych każdy zaś z okresów zatrudnienia traktowany powinien być odrębnie. Wpływa to na wymiar wyliczonego urlopu. Zasadniczym błędem jest ustalenie urlopu proporcjonalnie dla łącznego okresu zatrudnienia na podstawie kolejnych kilku umów o pracę. Poza samym brzmieniem przepisów, takie podejście jest wykluczone w związku z koniecznością ustalenia uprawnień pracowniczych w zakresie urlopu w chwili zatrudnienia, a nie dopiero w chwili zakończenia stosunku pracy, a tak byłoby przy łącznym rozliczaniu urlopu w przypadkach zawierania kolejnych umów.
Sprawdź również książkę: Kodeks pracy. Wynagrodzenia, urlopy i czas pracy. Ochrona zatrudnienia i świadectwa pracy. Organizacje pracodawców, związki zawodowe i spory zbiorowe ebook >>
Przykład: Pracownik mający prawo do 26 dni urlopu rocznie został zatrudniony w połowie stycznia (w tym roku nigdzie nie pracował) na podstawie umowy na czas określony (do 15 kwietnia), od 16 kwietnia ma zostać zawarta kolejna umowa na czas określony (do końca października).
W chwili zatrudnienia na podstawie pierwszej umowy próbny ustalony powinien zostać wymiar urlopu. Wynosi on dla tej umowy 9 dni (26 x 4/12, wynik zaokrąglony w górę do pełnego dnia – przyjmujemy 4 miesiące zatrudnienia, gdyż dopełniamy do pełnych miesięcy). Dla kolejnej umowy będzie to 13 dni (6/12 z 26 dni – okres od maja do października, kwiecień został rozliczony w umowie pierwszej).
Ze względu na stosowane zaokrąglenia w niektórych przypadkach odrębne rozliczanie umów stworzy różnicę w stosunku do tego, co wyszłoby z rozliczenia łącznego.
Przykład: Pracownik został zatrudniony na okres miesięczny, a bezpośrednio po nim na kolejne dwa miesiące.
Przy łącznym rozliczeniu urlopu wyszłoby (przy 26 dniach urlopu rocznie) 7 dni (26 x 3/12). Takiego rozliczenia nie mnożna jednak zastosować. Konieczne jest ustalenie wymiarów urlopów odrębnie dla każdej umowy, co da:
- 3 dni przy pierwszej umowie (zaokrąglona w górę 1/12 z 26 dni),
- 5 dni przy drugiej umowie (zaokrąglone w górę 2/12 z 26 dni).
W żadnym razie nie można w takich przypadkach przyjąć w chwili zawierania drugiej umowy łącznego rozliczenia , tzn. do zakończenia miesięcznej umowy byłyby 3 dni ale po zawarciu drugiej łącznie przyjęty wymiar wynosiłby 7 dni. Nie ma znaczenia to, czy urlop zostałby zrealizowany w trakcie pierwszej umowy, rozliczony ekwiwalentem lub – na podstawie porozumienia pracodawcy i pracownika – zostałoby przeniesiony jego wykorzystanie na okres objęty kolejną umową – mamy dwa odrębnie rozliczane okresy zatrudnienia i pracownik ma prawo do 3 dni urlopu dla pierwszego i 5 dni urlopu dla drugiego okresu.
Sprawdź również książkę:
Kodeks pracy. Wynagrodzenia, urlopy i czas pracy. Ochrona zatrudnienia i świadectwa pracy. Organizacje pracodawców, związki zawodowe i spory zbiorowe ebook
>>
Przykład: Pracownik jest zatrudniony na czas nieokreślony. W kwietniu na mocy porozumienia stron został rozwiązany stosunek pracy, w związku z przejściem pracownika na emeryturę, po dwóch dniach nawiązano kolejne zatrudnienie na okres do końca września. W trakcie pierwszego zatrudnienia pracownik wykorzystał 12 dni tegorocznego urlopu.
W oparciu o zasadę proporcjonalności w okresie styczeń – kwiecień pracownik miał prawo do do 9 dni urlopu (4/12 z 26 dni). Zdarza się jednak, że przed rozwiązaniem umowy wykorzystywany jest urlop w wyższym wymiarze. W oczywisty sposób pracodawca nie może „odzyskać” tak udzielonego urlopu.
Całkowicie odrębnie rozliczony zostanie urlop z drugiej umowy – pracownik ma prawo do 11 dni urlopu (26 x 5/12). Urlop wykorzystany w ramach pierwszej umowy w wyższym wymiarze w żaden sposób nie wpłynie na urlop z drugiej umowy.
Inaczej byłoby, gdyby druga umowa została zawarta do końca roku. Łączny wymiar urlopu należny pracownikowi w danym roku kalendarzowym nie może przekroczyć wymiaru rocznego (20 lub 26 dni).
Dla umowy za okres kwiecień – grudzień (przy rozliczeniu kwietnia przy zakończonym w jego trakcie pierwszym okresie zatrudnienia) wychodziłoby 18 dni urlopu (26 x 8/12). Skoro jednak pracownik wykorzystał już 12 dni urlopu podczas pierwszego zatrudnienia to wymiar urlopu z drugiej umowy zostanie ograniczony do 14 dni.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.