Zwolnieni z wdrożenia pracowniczych planów kapitałowych zostali m.in. pracodawcy, którzy w terminie objęcia ich przepisami ustawy o pracowniczych planach kapitałowych (dalej: ustawa o PPK) prowadzili pracowniczy program emerytalny (PPE) oraz naliczali i odprowadzali składki podstawowe do tego programu w wysokości co najmniej 3,5 proc. wynagrodzenia, jeśli w PPE uczestniczyło co najmniej 25 proc. osób zatrudnionych. Pracodawcy ci nie musieli więc – jeśli nie chcieli - wdrażać u siebie PPK.

Czytaj również: Nowy pracodawca nie może wdrożyć PPE zamiast PPK>>

Składki do PPE w odpowiedniej wysokości

Aby korzystać ze zwolnienia, pracodawcy prowadzący PPE w dniu objęcia ich przepisami ustawy o PPK powinni byli naliczać i odprowadzać składki podstawowe do PPE w wysokości co najmniej 3,5 proc. wynagrodzenia w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 15 ustawy o PPE.

Oznacza to po pierwsze, że umowa zakładowa zawarta przez pracodawcę z reprezentacją pracowników powinna przewidywać taką wysokość składki podstawowej, a po drugie, że podmiot zatrudniający powinien był naliczyć i odprowadzić składki podstawowe co najmniej za jeden okres wynikający z umowy zakładowej za wszystkie osoby będące uczestnikami PPE, za które zgodnie z umową zakładową był obowiązany naliczyć i odprowadzić składki za ten okres.

 


Wymagana partycypacja

Kolejnym warunkiem, od którego zależało skorzystanie ze zwolnienia pracodawcy prowadzącego PPE z obowiązku tworzenia PPK, był odpowiedni odsetek osób zatrudnionych oszczędzających w PPE.

Pobierz wzór dokumentu w LEX: Wniosek uczestnika Pracowniczego Programu Emerytalnego o wypłatę transferową na Indywidualne Konto Emerytalne >

Dla korzystania ze zwolnienia wymagane jest, aby w PPE uczestniczyło co najmniej 25 proc. osób zatrudnionych w danym podmiocie zatrudniającym. Oznacza, że w dniu, w którym sprawdzana jest partycypacja, podmiot zatrudniający powinien porównać ogólną liczbę osób zatrudnionych z liczbą osób zatrudnionych, które przystąpiły do PPE i wskaźnik ten powinien wynosić nie mniej niż 25 proc. Chodzi tu o partycypację w PPE osób zatrudnionych, zgodnie z definicją „osób zatrudnionych” zawartą w art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy o PPK, czyli nie tylko pracowników (z wyłączeniem m.in. młodocianych), ale także np. zleceniobiorców podlegających z tytułu tego zlecenia obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. W liczbie osób zatrudnionych, które są uczestnikami PPE, nie należy uwzględniać tych, które kiedykolwiek przystąpiły do programu PPE i na dzień dokonywania weryfikacji nie są już zatrudnione w danym podmiocie.

 


Zwolnienie można stracić

Zwolnienie ze stosowania przepisów ustawy o PPK nie jest bezterminowe. Przestaje ono obowiązywać, co oznacza, że pracodawca jest zobligowany do stosowania przepisów ustawy o PPK, począwszy od dnia:

  • zawieszenia naliczania i odprowadzania składek podstawowych do PPE w okresie przekraczającym 90 dni,
  • ograniczenia wysokości odprowadzanych składek podstawowych do PPE poniżej 3,5 proc. wynagrodzenia w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 15 ustawy o PPE,
  • likwidacji PPE,
  • opóźnienia w odprowadzaniu składek podstawowych do PPE przekraczającego 90 dni, które wynikło z celowego działania podmiotu zatrudniającego,
  • następującego po dniu 1 stycznia lub 1 lipca danego roku, jeśli według stanu na ten dzień w PPE uczestniczy mniej niż 25 proc. osób zatrudnionych w tym podmiocie.

 

Czytaj również: Rząd szykuje zmiany w PPE, IKE i IKZE>>

Weryfikacja partycypacji raz na pół roku

Poziomu partycypacji w PPE nie trzeba więc monitorować na bieżąco. Konieczne jest jednak sprawdzanie go według stanu na 1 stycznia i 1 lipca każdego roku. I jeśli - według stanu na któryś z tych terminów - stan partycypacji jest niższy niż wymagane 25 proc., zwolnienie pracodawcy z obowiązku wdrożenia PPK przestaje obowiązywać od dnia następującego po tym dniu.

W praktyce oznacza to, że - począwszy od tej daty - podmiot zatrudniający jest zobowiązany, w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po upływie trzech miesięcy (90 dni), zawrzeć w imieniu i na rzecz osób zatrudnionych umowę o prowadzenie PPK oraz nie później niż na 10 roboczych przed upływem tego terminu umowę o zarządzanie PPK.

 

Zwolnienie nie dla nowych firm

Warto też pamiętać, że utworzenie Pracowniczego Programu Emerytalnego przez nowo powstały podmiot zatrudniający, czyli np. podmiot, który dopiero w 2021 roku zatrudnił pierwsze osoby zatrudnione, nie zwalnia go z obowiązku stosowania przepisów ustawy o PPK. Możliwość niestosowania ustawy o PPK mieli tylko ci pracodawcy, którzy prowadzili PPE na warunkach opisanych w ustawie o PPK (opisaliśmy je powyżej) w dniu objęcia ich przepisami ustawy o PPK tj. np. dla firm 250+ - 1 lipca 2019 r., dla firm 50+ - 1 stycznia 2020 r., dla firm 20+ - 1 lipca 2020 r.

Zobacz procedurę w LEX: Skibińska Małgorzata, Kwalifikowanie świadczeń stanowiących podstawę naliczania wpłat do PPK >

Jedynie, jak wynika z art. 13 ust. 2 ustawy o PPK, podmiot zatrudniający, który uruchomił PPK, a następnie utworzył PPE i odprowadza składki podstawowe do PPE w wysokości co najmniej 3,5 proc. wynagrodzenia w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 15 ustawy o PPE, może - w porozumieniu z zakładową organizacją związkową działającą w podmiocie zatrudniającym - nie finansować, od miesiąca następującego po miesiącu, w którym PPE został zarejestrowany przez KNF, wpłat podstawowych i wpłat dodatkowych do PPK za osoby zatrudnione, które przystąpiły do PPE. Z powyższego wynika, że podmiot zatrudniający, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, nie może skorzystać z tego zwolnienia.

Więcej na temat PPK na mojeppk.pl i pod nr telefonu 800 775 775. Zachęcamy również do korzystania z bezpłatnych szkoleń prowadzonych przez ekspertów PFR Portal PPK. Na szkolenia można zapisać się tutaj.

Podstawa prawna:

Autorka jest ekspertem PFR Portal PPK.