Jakich talentów w organizacji nie może zastąpić AI?

W erze cyfrowej rewolucji, transformacji procesów biznesowych oraz błyskawicznego rozwoju sztucznej inteligencji (AI), wielu ludzi obawia się, że automatyzacja oraz maszyny będą wkrótce zastępować pracowników na miejscach pracy. Faktem jest, że AI potrafi wykonywać wiele zadań szybciej i precyzyjniej niż ludzie, jednak istnieją pewne zdolności i umiejętności, które wciąż pozostają poza zasięgiem robotów – piszą Iwona Sprycha i Anna Włodarczyk z KPMG w Polsce.

Czy obawy dotyczące rozwoju AI i idącego za tym zagrożenia dla pracowników są uzasadnione? W poniższym artykule przybliżymy unikalne kompetencje, które są trudne do zastąpienia przez sztuczną inteligencję oraz wyjaśniamy, dlaczego są one kluczowe w kontekście funkcjonowania organizacji.

Czytaj również: Przepisy o algorytmach oceniających pracę poczekają na unijną dyrektywę>>

Kompetencje przyszłości

Według raportu Światowego Forum Ekonomicznego z 2023 roku prognozuje się, że aż 83 miliony miejsc pracy mogą być zagrożone, gdy pracę wykonywaną przez ludzi zastąpią zautomatyzowane systemy oparte na algorytmach lub maszyny. Jednocześnie jednak raport wskazuje, że 69 milionów nowych miejsc pracy zostanie stworzone w związku z rozwojem nowych zawodów. Eksperci WEF podkreślają, że w nadchodzących latach nastąpi istotna zmiana w umiejętnościach wymaganych od pracowników. Szacuje się, że 44 proc. kompetencji wykorzystywanych w pracy zawodowej ulegnie zmianie w ciągu najbliższych pięciu lat.

Zobacz nagranie szkolenia w LEX: Automatyzacja w HR >

Transformacja cyfrowa firm przyczyni się do zwiększenia zapotrzebowania na specjalistów w dziedzinie analizy danych oraz obsługi technologii cyfrowych. Jednakże niektóre kwestie wydają się pewne: rynek pracy stanie się bardziej elastyczny, tradycyjne etaty staną się rzadsze, a praca będzie coraz bardziej opierać się na współpracy z maszynami oraz systemami opartymi na algorytmach. W takim kontekście, sukces na rynku pracy będzie wymagał od pracowników posiadania specyficznych kompetencji, które można określić jako „kompetencje przyszłości”. Dostosowanie się do zmieniającego się otoczenia zawodowego będzie kluczowe, a inwestowanie w rozwijanie nowych umiejętności stanie się konieczne, aby osiągnąć sukces w dynamicznym rynku pracy.

Kadry i HR - przegląd zmian i trendów 2023 >

Kompetencjami przyszłości są:

1. Kreatywność - sztuczna inteligencja jest w stanie generować treści i projekty na podstawie danych, ale prawdziwa kreatywność wymaga zdecydowanie więcej. To ludzie potrafią łączyć różne pomysły, tworzyć nowe koncepty i myśleć poza schematami. Kreatywność jest niezwykle cenna w dziedzinach takich jak projektowanie, reklama, czy tworzenie nowych produktów. Bez ludzkiego wkładu w proces tworzenia, wiele dziedzin straciłoby swoją innowacyjność.
2. Zarządzanie zespołem i przywództwo – zarządzanie ludźmi, motywowanie zespołu, rozwiązywanie konfliktów i podejmowanie decyzji strategicznych to kluczowe obszary, gdzie ludzkie umiejętności odgrywają niezwykle istotną rolę. Choć technologie sztucznej inteligencji mogą dostarczać cenne dane i analizy, to ostateczne decyzje i podejście do ludzi pozostają w gestii liderów. Umiejętność skutecznego zarządzania zespołem jest bardzo trudna do zastąpienia, ponieważ ludzie potrzebują kierowania, wsparcia i motywacji.
3. Umiejętność korzystania z nowych technologii - zrozumienie podstawowych technologii i umiejętność korzystania z nich jest coraz bardziej istotne. Programowanie, umiejętności cyfrowe z zakresu STEM (ang. science, technology, engineering, math) obsługa narzędzi cyfrowych, analiza danych i rozumienie sztucznej inteligencji będą stale zyskiwać na wartości.
4. Empatia i inteligencja emocjonalna – AI może analizować dane i tworzyć odpowiedzi na podstawie algorytmów, ale nie jest w stanie zrozumieć i odzwierciedlić ludzkich emocji w sposób, który jest potrzebny w wielu obszarach, takich jak opieka zdrowotna, terapia, doradztwo zawodowe czy zarządzanie zespołem. Ludzka zdolność do empatii i rozumienia emocji innych ludzi jest cenną kompetencją, która z pewnością zyska jeszcze bardziej na wartości.
5. Krytyczne myślenie – to zdolność do oceny i rozumienia informacji oraz argumentów w sposób niezależny i obiektywny. Jest to kluczowa kompetencja ludzka, która pozwala wydobyć i ocenić informacje w sposób logiczny, a także podejmować decyzje. AI nie zna kontekstu i celu wykonywanego działania, dlatego też interpretacja wykonana przez człowieka wydaje się być niezwykle ważna.
6. Innowacyjność i przedsiębiorczość – AI może pomagać w analizie danych i identyfikacji trendów, jednak zdolność pracowników do tworzenia nowych pomysłów, rozwiązań i przedsiębiorczość nadal jest niezbędna w procesie rozwoju biznesu oraz tworzenia innowacyjnych produktów i usług. Jest to również szczególnie ważne podczas pracy projektowej oraz w procesach obsługi klienta. Innowacje często rodzą się w ludzkich umysłach, ponieważ pracownicy potrafią myśleć niekonwencjonalnie i podejmować ryzyko.
7. Działanie w nieprzewidywalnych sytuacjach – w środowisku, gdzie sytuacje są nieprzewidywalne i wymagają szybkiego działania, a także decyzyjności, ludzka zdolność do dostosowywania się i podejmowania decyzji w czasie rzeczywistym jest niezastąpiona. AI jest ograniczone do określonych schematów, podczas gdy ludzie potrafią dostosowywać się do zmieniających się okoliczności. W przypadku katastrof naturalnych, kryzysów społecznych czy sytuacji awaryjnych, nasza elastyczność i zdolność do podejmowania szybkich decyzji pod presją czasu są nieocenione.

Czytaj też w LEX: Jak uczą się obecnie pracownicy? > 

Nowość

Nowość

Prawo pracy. Pytania i odpowiedzi

Małgorzata Gersdorf, Eliza Maniewska

Sprawdź  

Cechy, których nigdy nie zastąpi AI

Warto zwrócić uwagę, że Harvard Business Review podaje trzy kluczowe cechy, które nigdy nie będą zastąpione przez AI. Są to ciekawość, pokora oraz inteligencja emocjonalna.

Choć sztuczna inteligencja ma potencjał do optymalizacji wielu zadań i usprawniania pracy, to istnieje wiele obszarów, gdzie ludzkie talenty i umiejętności pozostają unikalne. Postępująca automatyzacja i robotyzacja może zastępować niektóre rutynowe i powtarzalne zadania. Przykłady to automatyzacja w produkcji, obszarze obsługi klienta, finansach i logistyce. Może to prowadzić do zmniejszenia zapotrzebowania na pracowników wykonujących tego rodzaju czynności. Kluczem jest znalezienie równowagi między wykorzystaniem technologii a cechami i kompetencjami pracowników, które przynoszą wartość organizacji. Kreatywność, empatia, przywództwo i wiele innych aspektów nadal pozostają kluczowymi elementami sukcesu organizacji w erze cyfrowej rewolucji.

Czytaj też w LEX: Jak przygotować talenty do wyzwań przyszłości >

AI może zmieniać strukturę rynku pracy, ale nie oznacza to koniecznie, że całkowicie zastąpi pracę człowieka. Bardzo prawdopodobnym wydaje się zwiększenie zapotrzebowania na pewne kompetencje, w szczególności na te związane z technologią oraz zarządzaniem relacjami między ludźmi. Kluczem jest dostosowanie się do tych zmian poprzez inwestowanie w rozwijanie odpowiednich umiejętności i elastyczne kształtowanie ścieżek rozwoju w organizacji.

Iwona Sprycha, Partner, Deal Advisory, Szef Zespołu Forensic oraz Zespołu HR Advisory & Change Management w KPMG w Polsce

Anna Włodarczyk, Ekspert w Zespole HR Advisory & Change Management w KPMG w Polsce

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.