Praca zdalna okazjonalna to praca wykonywana w miejscu wskazanym przez pracownika i zaakceptowanym przez pracodawcę, realizowana na wniosek pracownika w maksymalnym wymiarze 24 dni w roku kalendarzowym. Jej wyróżnienie staje się o tyle istotne, że wyłączono w stosunku do pracy okazjonalnej znaczą ilość zarówno formalności związanych ze stosowaniem pracy zdalnej, jak również obowiązek zapewnienia pracownikowi narzędzi pracy lub rozliczania kosztów używania własnych narzędzi i m.in. zwrotu wydatków na prąd oraz usługi telekomunikacyjne. Konkretnie, nie stosuje się art. 6719-6724 oraz art. 6731 par. 3 Kodeksu pracy, czyli także (poza rozliczeniem kosztów):
- nie wprowadza się zapisów o niej do umów o pracę,
- nie ma pracowników uprzywilejowanych, których wniosek o prac zdalną okazjonalną pracodawca musi uwzględnić,
- nie określa się jej zasad w porozumieniu z organizacją związkową lub regulaminie pracy zdalnej ani w porozumieniu z pracownikiem (jedynie ustala się z pracownikiem kwestie wykonywania kontroli pracy),
- nie wpływa na treść informacji o warunkach zatrudnienia z art. 29 k.p.
Sprawdź w LEX: Czy we wniosku o pracę zdalną okazjonalną pracownik musi wskazywać miejsce świadczenia pracy? >
Ważne! Przy pracy okazjonalnej nie wyłączono wszystkich przepisów dotyczących pracy zdalnej „zwykłej” - trzeba m.in. przeprowadzić ocenę ryzyka zawodowego (może być to ocena uniwersalna dla poszczególnych grup stanowisk pracy zdalnej), określić procedury ochrony danych osobowych na potrzeby pracy zdalnej.
Sprawdź w LEX: Czy do nowego regulaminu pracy zdalnej można nie wprowadzać żadnych informacji o pracy zdalnej okazjonalnej? >
Czytaj również: Zmieniasz pracę w ciągu roku - po 24 dodatkowe dni zdalnie w każdej firmie>>
Liczba dni w roku
Praca zdalna okazjonalna została ustalona na maksymalnie 24 dni w roku. To ograniczenie liczby dni wynika właśnie z wyżej wskazanych wyłączeń odnośnie obowiązków organizacyjnych oraz - może przede wszystkim - dotyczących braku obciążeń finansowych. Można oczywiście analizować to, czy pracownik pracujący zdalnie nie oszczędza chociażby na kosztach dojazdu, które znacząco przewyższają zużycie mediów „domowych” wymienionych przez ustawodawcę (w praktyce prąd, gdyż najczęściej – nie zawsze – usługi telekomunikacyjne nie będą generować zwiększonych obciążeń finansowych w stosunku do standardowej opłaty miesięcznej), ale ustawodawca wyszedł z założenia, że należy tu utrzymać zasadnicze obciążenie kosztami pracy pracodawcę, a nie pracownika.
Sprawdź w LEX: Czy odmowa wykonywania pracy zdalnej okazjonalnej musi być uargumentowana przez pracodawcę? >
Są to dni pracy wynikające z rozkładu czasu pracy. Praca zdalna przekraczająca ten wymiar w roku musiałaby być połączona ze stosowaniem wszystkich tych regulacji, które przy pracy okazjonalnej są wyłączone.
Zobacz procedury:
- Polecenie pracy zdalnej >
- Praca zdalna na wniosek pracownika >
- Praca zdalna okazjonalna >
- Ustalanie kosztów pracy zdalnej >
Brak rozliczenia proporcjonalnego
Nowe przepisy Kodeksu pracy dotyczące pracy zdalnej okazjonalnej nie wprowadzają zasady rozliczenia ilości dni tej pracy proporcjonalnie do okresu zatrudnienia.
Przykład: Pracownik zostanie zatrudniony 1 lipca 2023 r. na okres roku. Przed tym dniem osoba ta prowadzi działalność gospodarczą, nie pozostawała od kilku lat w zatrudnieniu w oparciu o stosunek pracy.
Pracownik będzie miał prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 10 lub 13 dni (zależnie od tego, czy ma prawo rocznie do 20 czy 26 dni urlopu) – przepisy dotyczące urlopów wypoczynkowych jasno wskazują na rozliczanie wymiaru urlopu proporcjonalnie do okresu pozostawania w zatrudnieniu w trakcie roku. Wiele jednak uprawnień nie jest objętych podobną zasadą. Nie dotyczy ona np. opieki nad dzieckiem z art. 188 k.p., nie będzie dotyczyła urlopu opiekuńczego, który będzie przysługiwać po wejściu w życie nowelizacji „work life balance”. Nie rozliczamy proporcjonalnie również dni pracy zdalnej okazjonalnej. Wskazana osoba będzie miała prawo do pełnych 24 dni tej pracy (oczywiście, gdy złoży wniosek, a pracodawca wyrazi na realizowanie pracy w sposób zdalny zgodę) w 2023 r., jak też do 24 dni w 2024 r. pomimo tego, że każdym z tych lat pozostaje u pracodawcy w zatrudnieniu jedynie przez okres 6 miesięcy.
Zobacz wzór dokumentu: Wniosek pracownika o okazjonalną pracę zdalną >
Sprawdź również książkę: Praca zdalna. Kontrola trzeźwości pracowników. Wzory (E-BOOK) ebook >>
Rok wejścia w życie przepisów o pracy zdalnej okazjonalnej
Przepisy o pracy zdalnej, w tym pracy okazjonalnej zaczną obowiązywać 7 kwietnia 2023 r., od którego to dnia będą mogły być realizowane wnioski o pracę zdalną okazjonalną wprost w oparciu o art. 6733k.p. Przepisy przejściowe ustawy nowelizującej (ustawy z 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z 2023 r. poz. 240) nie odnoszą się do zagadnienia ilości dni pracy okazjonalnej w roku wejścia ich w życie. Oznacza to, że nie ma podstaw do przyjęcia jakiegokolwiek ograniczenia ich ogólnej, rocznej liczby w związku z tym, że regulacje te obowiązywać będą w 2023 r. niecałe 9 miesięcy - ilość maksymalna dni pracy zdalnej okazjonalnej wynosi w tym roku 24.
Sprawdź w LEX: Czy ryczałt za pracę zdalną okazjonalną będzie również zwolniony ze składek ZUS? >
Ważne! W żaden sposób na ilość dni pracy okazjonalnej w 2023 r. nie wpłynie ewentualne wykonywanie pracy zdalnej w oparciu o przepisy ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. Dz. U. Z 2021 r., poz. 2095).
Sprawdź w LEX: Czy pracownik może przyjechać na dwie godziny do biura w dniu, w który miał dzień pracy zdalnej? >
Podstawa prawna: art. 6733 Kodeksu pracy (w brzmieniu obowiązującym od 7 kwietnia 2023 r.).
Czytaj w LEX:
Zmiany w zakresie zawierania i rozwiązywania umów o pracę >
Przegląd projektów rozporządzeń i ustaw z zakresu prawa pracy >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
