Za pracę w przyjętej w zakładzie pracy porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia. Wynosi on 20 proc. stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w czasie wykonywania pracy w nocy (na wysokość dodatku nie wpływa wysokość wynagrodzenia zasadniczego pracownika). W przepisach wewnętrznych obowiązujących u danego pracodawcy mogą być jednak przewidziane bardziej korzystne zasady jego naliczania.
Skoro na dodatek wpływa wynagrodzenie minimalne oraz wymiar czasu pracy w danym miesiącu, jego wysokość jest różna w poszczególnych miesiącach, co związane jest z różnymi wymiarami czasu pracy, ale także dwukrotną zmianą wysokości wynagrodzenia minimalnego w 2024 r.
Czytaj też w LEX: Rozkłady czasu pracy 2024 - obowiązek i sposób sporządzania >
Pora nocna powinna zostać określona w:
- układzie zbiorowym pracy,
- regulaminie pracy, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym lub układ nie reguluje pory nocnej,
- w pisemnej informacji o warunkach zatrudnienia.
Pora nocna 8 godzin przypadające pomiędzy 21:00 a 7:00). Jeżeli pracodawca nie określi pory nocnej to należy przyjąć, że jest nią cały ten przedział i ewentualna praca w nim dawałaby prawo do dodatku.
Sprawdź w LEX: Czy za 15 min pracy przed godz. 6.00 należy wypłacać dodatek za pracę w nocy? >
Czytaj również: Pora nocna niejedno ma imię - decyduje pracodawca>>
Dodatek za pracę w porze nocnej w 2024 r.
Ważne! Dodatek przysługuje za pracę przypadającą na porę nocną określoną w przepisach wewnętrznych. Jest należny za każdy czas przepracowany w nocy – zarówno zaplanowany, jak i zlecony dodatkowo (niezależnie od rozliczenia pracy nadliczbowej), bez względu na jego długość.
Czytaj też w LEX: Godziny nadliczbowe - przekroczenie dobowej i przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy >
Przykład: Pracownik miał zaplanowaną pracę jednego dnia w styczniu 2024 r. do godz. 22:00. W związku ze spóźnieniem zmiennika pozostał w pracy dłużej o 30 minut, które przypadały już na porę nocną (zgodnie z regulaminem pracy zaczyna się ona o 22:00).
Dodatek za pracę w nocy powinien zostać wypłacony za każdy czas przepracowany w porze nocnej. W przypadku niepełnych godzin należy ustalić go proporcjonalnie. Pracownik powinien otrzymać z tego tytułu 2,53 zł.
Poza dodatkiem za pracę w porze nocnej pracownik nabył prawo do rekompensaty powstałej w tej sytuacji pracy nadliczbowej. Przysługuje mu za nią wynagrodzenie oraz 100 proc. dodatek lub czas wolny na jego wniosek (w wymiarze 30 minut) albo bez wniosku (w wymiarze 45 minut).
Sprawdź w LEX: Jak należy obliczyć dodatek za pracę w nocy dla pracownika niepełnosprawnego? >
Praca w nocy na przełomie miesięcy
Dodatek za pracę w porze nocnej ustalany jest w oparciu o wymiar czasu pracy w miesiącu kalendarzowym, w którym miała miejsce praca w nocy. Skutkuje to często koniecznością ustalenia dwóch wysokości dodatków w przypadku pracy na nocnej zmianie na przełomie miesięcy kalendarzowych. Nie możemy do obliczeń przyjąć bowiem wymiaru dodatku w miesiącu rozpoczęcia zmiany – nie rozliczamy go w oparciu o pojęcie doby pracowniczej (24 godziny liczone od godziny rozpoczęcia pracy zgodni z obowiązującym pracownika rozkładem czasu pracy).
Przykład: Pracownik pracuje w nocy na przełomie kwietnia i maja – od 22:00 do 6.00, co odpowiada ustalonej w zakładzie pracy porze nocnej.
Dodatek za dwie godziny nocne przepracowane w kwietniu (22:00-24:00) wynosi 10,10 zł (2 x 5,05 zł), a za 6 godz. pracy w nocy przypadające od 0:00 do 6:00 1 maja 31,80 zł (6 x 5,30 zł).
Czytaj też w LEX: Praca nadliczbowa w porze nocnej - zasady rekompensaty >
W 2024 r. należy pamiętać również o zmianie w lipcu wynagrodzenia minimalnego, co skutkuje koniecznością przyjęcia innej podstawy dla wyliczenia dodatku dla pracy od początku lipca (konkretnie od 0:00 w dniu 1 lipca).
Przyjmowanie dla pracy od 0:00 1 lipca nadal kwoty 4242 zł oznacza zaniżenie dodatku i tym samym naruszenie przepisów. Nie mają w tym zakresie znaczenia regulacje wewnętrzne. Te bowiem mogą wprowadzać jedynie zasady bardziej korzystne dla pracowników. Jeżeli jednak ustalałyby np. że w 2024 r. przez cały rok dodatek liczony byłby od kwoty wynagrodzenia minimalnego obowiązującego od 1 stycznia to nie można byłoby takich postanowień stosować od dnia 1 lipca – w ich miejsce znalazłyby wprost zastosowanie przepisy art. 151(8) k.p.
Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX Kadry:
Kwoty wolne od potrąceń w 2024 r. >
Współczynnik ekwiwalentowy 2024 r. >
Przegląd projektów rozporządzeń i ustaw z zakresu prawa pracy >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
