Z opublikowanej przez Główny Urząd Statystyczny w poniedziałek „Informacji o rynku pracy w trzecim kwartale 2021 roku (dane wstępne)” wynika, że w III kwartale 2021 r. liczba osób aktywnych zawodowo w wieku 15–89 lat wyniosła 17342 tys., z tego: 16814 tys. stanowili pracujący, natomiast 528 tys. - bezrobotni. Populacja biernych zawodowo w analogicznej grupie wieku liczyła 12475 tys.  W porównaniu z II kwartałem br. liczba osób aktywnych zawodowo zwiększyła się o 139 tys., tj. o 0,8 proc., a biernych zawodowo zmniejszyła o 176 tys., tj. o 1,4 proc.

Czytaj również: Więcej seniorów pracuje, rząd zapowiada kolejne zachęty>>
 

Dane według BAEL

Jak podkreśla GUS, od I kwartału 2021 r. podstawą metodologii BAEL (ang. LFS - Labour Force Survey) są definicje dotyczące pracujących, bezrobotnych oraz biernych zawodowo, ujęte w Rezolucji dotyczącej statystyki pracy, zatrudnienia i niepełnego wykorzystania siły roboczej. Rezolucję wypracowano podczas 19. Międzynarodowej Konferencji Statystyków Pracy w Genewie (19. ICLS) w 2013 r., a następnie została ona zarekomendowana przez Międzynarodową Organizację Pracy (MOP/ILO) do stosowania przez wszystkie kraje świata (do 2020. r. włącznie podstawę LFS stanowiły zapisy z 13. ICLS z 1982 r.).

- W Unii Europejskiej wdrożenie zapisów ww. rezolucji nastąpiło poprzez ustanowienie nowych aktów prawnych. Od 2021 r. EU-LFS jest jednym z kluczowych badań objętych rozporządzeniem ramowym dla statystyki społecznej (tzw. IESS FR). Towarzyszące IESS FR akty implementacyjne w dziedzinie zasobów pracy precyzują zakres badania zasadniczego i badań modułowych, określają organizację badania oraz szczegółowo definiują poszczególne populacje wyodrębniane ze względu na status osób na rynku pracy. Przedmiotem badania BAEL/LFS niezmiennie pozostaje sytuacja w zakresie aktywności ekonomicznej ludności, tzn. fakt wykonywania pracy, pozostawania bezrobotnym lub biernym zawodowo w badanym tygodniu, chociaż definicje te uległy zmianie (obowiązujące definicje zamieszczono w uwagach metodologicznych dołączonych do Informacji o rynku pracy w pierwszym kwartale 2021 r.) – podkreśla GUS. I przypomina, że dane BAEL za I – III kw. 2021 r. nie mogą być obecnie porównywane z wynikami sprzed 2021 r.


Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15–89 lat według BAEL

W III kwartale 2021 r. liczba osób aktywnych zawodowo w wieku 15–89 lat wyniosła 17342 tys., z tego: 16814 tys. stanowili pracujący, natomiast 528 tys. - bezrobotni. Populacja biernych zawodowo w analogicznej grupie wieku liczyła 12475 tys. W porównaniu z II kwartałem br. liczba osób aktywnych zawodowo zwiększyła się o 139 tys., tj. o 0,8 proc., a biernych zawodowo zmniejszyła o 176 tys., tj. o 1,4 proc.

Udział aktywnych zawodowo w ogólnej liczbie osób w wieku 15–89 lat był wyższy wśród mężczyzn i wyniósł w III kwartale 2021 r. 66,3 proc., natomiast w populacji kobiet odsetek ten kształtował się na poziomie 50,7 proc. (odpowiednie wartości dla osób w wieku produkcyjnym to 83,4 proc. oraz 75,9 proc.). Analogiczne wskaźniki dla mieszkańców miast oraz mieszkańców wsi wynosiły odpowiednio: 58,3 proc. i 57,9 proc. (w wieku produkcyjnym: 82,1 proc. i 76,9 proc.).

Wskaźnik opisujący relację liczby osób niepracujących (bezrobotnych w wieku 15-74 lata i biernych zawodowo w wieku 15–89 lat) do liczby osób pracujących (w wieku 15-89 lat) zmniejszył się w stosunku do poprzedniego okresu. W III kwartale 2021 r. na 1000 osób pracujących przypadały 773 osoby bez pracy w wieku 15-89 lat (w II kw. 2021 r. było to 799 osób).

Sprawdź również książkę: Meritum Prawo Pracy 2022 ebook >>


Pracujący w wieku 15–89 lat według BAEL

Według GUS, w omawianym okresie populacja pracujących w wieku 15–89 lat liczyła 16814 tys. osób i zwiększyła się względem poprzedniego kwartału o 217 tys., tj. o 1,3 proc. Wśród pracujących przeważali mężczyźni, którzy stanowili 54,6 proc. (tj. 9184 tys.) tej zbiorowości. Biorąc pod uwagę miejsce zamieszkania odsetek pracujących mieszkańców miast wyniósł 59,8 proc. (tj. 10058 tys. osób). Uwzględniając podział według płci, liczba pracujących zwiększyła się w skali kwartału w podobnym stopniu zarówno wśród kobiet (wzrost o 106 tys., tj. o 1,4 proc.), jak i mężczyzn (wzrost o 111 tys., tj. o 1,2 proc.).

Biorąc pod uwagę miejsce zamieszkania, większy wzrost liczby pracujących wystąpił wśród mieszkańców wsi – w ujęciu kwartalnym wyniósł on 2,1 proc. (o 137 tys. osób). Wśród mieszkańców miast liczebność pracujących w porównaniu z poprzednim kwartałem zwiększyła się o 0,8 proc. (o 80 tys. osób).

W III kwartale 2021 r. 15834 tys. osób wykonywało pracę w pełnym wymiarze czasu, natomiast 980 tys. pracowało w niepełnym wymiarze. W porównaniu z II kwartałem 2021 r. liczba pracujących na pełen etat wzrosła – o 293 tys., tj. o 1,9 proc., a pracujących w niepełnym wymiarze zmniejszyła się – o 76 tys., tj. o 7,2 proc.

Średnia liczba godzin przepracowanych w badanym tygodniu w głównym miejscu pracy wynosiła 40,6 godziny i była większa od notowanej w II kwartale 2021 r. (o 1,3 godziny). W skali kwartału wśród ogółu pracujących zmniejszył się udział pracowników zatrudnionych w firmach/instytucjach publicznych lub u prywatnego pracodawcy – o 0,3 p.proc. do poziomu 80,2 proc. (13479 tys.), jak również w nieznacznym stopniu pomagających członków rodzin – spadek o 0,1 p.proc. do 1,1 proc. (184 tys.). Zwiększył się natomiast udział pracujących na własny rachunek - o 0,4 p. proc. do 18,7 proc. (3151 tys.). Zdecydowana większość pracowników zatrudnionych w firmach/instytucjach publicznych lub u prywatnego pracodawcy wykonywała swoją pracę w oparciu o umowę na czas nieokreślony (85,9 proc., tj. 11573 tys.). Udział ten w skali kwartału zwiększył się o 1,4 p.proc.

- Biorąc pod uwagę rodzaj działalności głównego miejsca pracy, w III kwartale 2021 r. liczba pracujących zwiększyła się w porównaniu z poprzednim kwartałem głównie w administracji publicznej i obronie narodowej; obowiązkowych zabezpieczeniach społecznych (o 61 tys.), rolnictwie, leśnictwie, łowiectwie i rybactwie (o 37 tys.), transporcie i gospodarce magazynowej (o 33 tys.) oraz w przetwórstwie przemysłowym (o 31 tys.). Największy spadek dotyczył natomiast liczby pracujących w górnictwie i wydobywaniu (o 22 tys.), dostawie wody, gospodarowaniu ściekami i odpadami oraz działalności związanej z rekultywacją oraz w budownictwie (po 20 tys.) – czytamy w informacji GUS.

W III kwartale 2021 r., w którym przypada okres wakacji i urlopów, 1429 tys. osób posiadało pracę, ale jej nie wykonywało w badanym tygodniu, co stanowiło 8,5 proc. ogółu pracujących (analogiczna zbiorowość w poprzednim kwartale liczyła 839 tys., tj. 5,1 proc.). Wśród tych osób tylko 15 tys. (tj. 1,0 proc.) wskazało, że miało to bezpośredni związek z pandemią COVID-19 (w poprzednim kwartale były to 134 tys. osób, co stanowiło 16,0 proc.).

Pandemia COVID-19 nadal miała wpływ na miejsce wykonywania pracy, chociaż znacznie mniejszy niż w poprzednim kwartale. W III kwartale 2021 r. liczba osób wykonujących swoją pracę w domu, zwykle lub czasami, wyniosła 2111 tys. co stanowiło 12,6 proc. wszystkich pracujących (w II kw. 2021 r. odpowiednio 2802 tys., tj. 16,9 proc.). Wśród tej zbiorowości 631 tys. osób (tj. 29,9 proc.) pracowało w domu z powodu sytuacji związanej z pandemią COVID-19 (w II kw. 2021 było to 1499 tys., tj. 53,5 proc.). W III kwartale 2021 r. w formie pracy zdalnej (nie jest tu uwzględniane miejsce wykonywania pracy) swoje obowiązki zawodowe wykonywało 937 tys. osób (co stanowiło 5,6 proc. wszystkich pracujących), spośród których 65,2 proc. pracowało w tej formie z powodu pandemii COVID-19 (w II kw. 2021 r. było to 1831 tys., tj. 11,0 proc. wszystkich pracujących, z czego 86,0 proc. z powodu pandemii).

 

Bezrobotni według BAEL

W III kwartale 2021 r. populacja osób bezrobotnych w wieku 15–74 lata liczyła 528 tys. i zmniejszyła się w porównaniu z II kwartałem 2021 r. o 78 tys., tj. o 12,9 proc. Większość tej zbiorowości to mężczyźni – 52,8 proc., tj. 279 tys. Biorąc pod uwagę miejsce zamieszkania, mieszkańcy miast stanowili 59,5 proc., tj. 314 tys. Jak podaje GUS, w porównaniu z poprzednim kwartałem liczba osób bezrobotnych zmniejszyła się w większym stopniu wśród mężczyzn (spadek o 54 tys., tj. o 16,2 proc.) niż wśród kobiet (o 24 tys., tj. 8,8 proc.). Analizując tę grupę ze względu na miejsce zamieszkania, spadek liczby bezrobotnych w porównaniu z II kwartałem 2021 r., dotyczył zarówno mieszkańców miast, jak i wsi (wśród mieszkańców miast spadek o 53 tys., tj. 14,4 proc., na wsi o 25 tys., tj. 10,5 proc.).