W tym roku obowiązek wdrożenia pracowniczych planów kapitałowych (PPK) dotyczy firm 50+, czyli zatrudniających na dzień 30 czerwca 2019 r. co najmniej 50 osób oraz firm 20+, czyli podmiotów zatrudniających 31 grudnia ubiegłego roku co najmniej 20 osób. Oznacza to, że firmy te do 27 października br. mają obowiązek zawrzeć z wybraną instytucją finansową umowę o zarządzanie PPK, a do 10 listopada – umowę o prowadzenie PPK.
Co do zasady, umowę o zarządzanie PPK zawrzeć powinien każdy podmiot zatrudniający, jeśli zatrudnia co najmniej jedną osobę zatrudnioną. Dla obowiązku zawarcia tej umowy to, czy osoba ta chce oszczędzać w PPK, czy nie, nie ma znaczenia. Innymi słowy, nawet jeśli wszystkie osoby zatrudnione złożyłyby pracodawcy deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK, pracodawca ten powinien podpisać z wybraną wcześniej instytucją finansową umowę o zarządzanie PPK. Wyjątek stanowią tu mikroprzedsiębiorcy w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2019 r. poz. 1292 ze zm.).
Czytaj w LEX: Pracownicze Plany Kapitałowe - księgowanie oraz opodatkowanie >
Ważne definicje |
|
Osoby zatrudnione - to osoby podlegające obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z niżej wymienionych tytułów w RP, w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, czyli: |
Podmiot zatrudniający: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Czytaj w LEX: Tworzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych krok po kroku >
Czytaj również: Pracodawcy nie powinni zwlekać z wyborem instytucji prowadzącej PPK
Rezygnacje zwalniają tylko mikroprzedsiębiorców
Oznacza to, że ustawa o PPK nie będzie miała zastosowania do przedsiębiorcy, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki:
- zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
- osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro
- jeśli wszystkie osoby zatrudnione u tego przedsiębiorcy złożą mu deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK, czyli zrezygnują z uczestnictwa w tym programie.
Zobacz procedurę w LEX: Zasady rezygnacji z wpłat do PPK >
Ważne
Uczestnictwo w programie dla osób zatrudnionych jest dobrowolne. Każda osoba zatrudniona może więc w każdej chwili zrezygnować z oszczędzania w PPK, jak i do tego oszczędzania wrócić. Wystarczy, że złoży pracodawcy deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat albo wniosek o ich dokonywanie. A pracodawca musi uszanować jej decyzję.
Zobacz procedurę w LEX: Obowiązki podmiotu zatrudniającego wobec instytucji finansowej w zakresie uruchomienia PPK >
Przynajmniej jedną z dwóch umów trzeba podpisać
Złożenie przez wszystkich zatrudnionych deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK zwalnia zatem z obowiązku zawarcia umowy o zarządzanie PPK tylko przedsiębiorców spełniających przytoczoną wyżej definicję mikroprzedsiębiorcy. Pozostali, w takiej sytuacji są już zobowiązani taką umowę z wybraną wcześniej instytucją finansową zawrzeć.
Zobacz procedurę w LEX: Obowiązki administracyjne i informacyjne podmiotu zatrudniającego wobec uczestnika PPK oraz wybranej instytucji finansowej >
Oczywiście, jeśli osoby zatrudnione nie zmienią swojej decyzji, pracodawcy ci nie zawrą już drugiej z umów PPK, czyli umowy o prowadzanie PPK. Umowa taka zawierana jest bowiem w imieniu i na rzecz osób zatrudnionych, a w takiej sytuacji pracodawca nie miałby dla kogo jej podpisać. Pracodawcy ci muszą jednak pamiętać, że np. gdy pierwsza z osób zatrudnionych, które zrezygnowały z udziału w PPK, postanowi przystąpić do PPK, czyli złoży wniosek o dokonywanie wpłat do tego programu lub zatrudnią nową osobę, niemającą jeszcze ukończonych 55 lat, która nie złoży im deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat, to taką umowę – w imieniu i na rzecz tych osób - będą musieli zawrzeć.
Sprawdź również książkę: Emerytury i renty w praktyce ebook >>
PFR przypomni o obowiązku
A co, jeśli pracodawca zapomni o zawarciu umowy o zarządzanie PPK w wyznaczonym terminie? W takim przypadku pracodawca – jak wynika to z art. 8 ust. 5 ustawy o PPK- zostanie pisemnie wezwany przez Polski Fundusz Rozwoju (PFR S.A.) do zawarcia takiej umowy z tzw. wyznaczoną instytucją finansową, której funkcję pełni PFR TFI S.A. albo do przekazania informacji o zawarciu umowy o zarządzanie PPK z inną instytucją finansową. Będzie miał na to 30 dni od otrzymania wezwania.
PFR sprawdzać będzie bowiem w Ewidencji PPK - na podstawie danych otrzymanych z ZUS - czy wszystkie podmioty, które deklarowały składki na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osoby zatrudnione, wywiązały się z zawarcia umowy o zarządzanie PPK. W swoim wezwaniu PFR będzie też informował – taki obowiązek nakłada na niego ustawa o PPK - o karze grzywny za niedopełnienie obowiązku zawarcia umowy o zarządzanie PPK w terminie, w wysokości do 1,5 proc. funduszu wynagrodzeń danego podmiotu zatrudniającego w roku obrotowym poprzedzającym popełnienie czynu zabronionego (art. 106 ustawy o PPK). Warto dodać, że wysokość określonej w tym przepisie kary nie jest przypadkowa. Jej maksymalną wysokość ustawodawca określił na poziomie obowiązkowych wpłat do PPK za wszystkie osoby zatrudnione u danego pracodawcy.
Trzeba też pamiętać, że 30-dniowy termin od otrzymania wezwania PFR na zawarcie umowy o zarządzanie PPK nie stanowi przedłużenia terminu na zawarcie tej umowy wynikającego z art. 134 ustawy o PPK. Oznacza to, że w takiej sytuacji podmiot zatrudniający nie będzie zwolniony z przewidzianej w art. 106 ustawy o PPK odpowiedzialności.
Ważne:
Wyznaczona instytucja finansowa, której funkcję pełni PFR TFI S.A. - jako jedyna - nie może odmówić pracodawcy zawarcia umowy o zarządzanie PPK.
Lepiej się wytłumaczyć
Podmioty, które - z mocy ustawy o PPK - zwolnione są z obowiązku stosowania ustawy o PPK, powinny więc poinformować PFR o korzystaniu przez siebie z tego zwolnienia. Wprawdzie ustawa o PPK taki obowiązek nakłada tylko na podmioty zatrudniające zwolnione z wdrażania PPK ze względu na prowadzenie innego programu długoterminowego oszczędzania dla pracowników, czyli pracowniczego programu emerytalnego (PPE), wydaje się jednak, że również przedsiębiorcy posiadający status mikroprzedsiębiorcy, któremu wszystkie osoby zatrudnione złożyły deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat, mogą taką informację PFR przekazać. Ustawa o PPK tego nie zabrania.
Czytaj również: Warto sprawdzać, czy wpłaty do PPK trafiają na konto uczestnika>>
Nie każdy PPE zwalnia
Przypomnijmy: ustawa o PPK daje niektórym firmom możliwość zwolnienia się z obowiązku utworzenia PPK, co oznacza, że jeśli pracodawca podejmie decyzję, że nie będzie tworzył tego programu, zatrudnione u niego osoby nie będą mogły oszczędzać w PPK. Taką możliwość ustawa o PPK dała podmiotom zatrudniającym, które w dniu objęcia ich przepisami ustawy o PPK, czyli np. w przypadku firm 50+ (zatrudniających 30 czerwca 2019 r. co najmniej 50 osób zatrudnionych) - w dniu 1 stycznia 2020 r., spełniają łącznie dwa warunki:
- mają zarejestrowany pracowniczy program emerytalny (PPE), w którym uczestniczy co najmniej 25 proc. osób zatrudnionych (w liczbie uczestników PPE nie należy uwzględniać osób, które kiedyś przystąpiły do programu PPE, ale na dzień dokonywania weryfikacji nie są już zatrudnione w danym podmiocie zatrudniającym),
- naliczają i odprowadzają składki podstawowe do PPE w wysokości co najmniej 3,5 proc. wynagrodzenia w rozumieniu ustawy o PPE. Oznacza to, że umowa zakładowa (PPE) powinna przewidywać wysokość składki podstawowej na poziomie co najmniej 3,5 proc. wynagrodzenia w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 15 ustawy o PPE, oraz że podmiot zatrudniający powinien naliczyć i odprowadzić - przed dniem objęcia go przepisami ustawy o PPK - składki podstawowe w tej wysokości za co najmniej jeden okres wynikający z umowy zakładowej za wszystkie osoby będące uczestnikami PPE, za które, zgodnie z umową zakładową, był obowiązany naliczyć i odprowadzić składki za ten okres.
Czytaj w LEX: Pracownicze Plany Kapitałowe - porównanie PPK a PPE >
Podmiot zatrudniający, który prowadzi pracowniczy program emerytalny (PPE), który spełnia warunki zwalniające z obowiązku utworzenia PPK, powinien - na wezwanie PFR - przekazać mu oświadczenie o prowadzeniu PPE, wraz ze wskazaniem wysokości naliczanej i odprowadzanej składki podstawowej do PPE w rozumieniu ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych i procentowego udziału osób zatrudnionych, które uczestniczą w PPE.
Więcej na temat PPK na mojeppk.pl i pod nr telefonu 800 775 775.
Podstawa prawna: Art. 2 ust. 1 pkt 18 i pkt 21, art. 7, art. 8, art. 13, art. 133, art. 134 ustawy z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1342).
Autorka jest ekspertem PFR Portal PPK.
Zobacz procedury w LEX:
PPK w sektorze finansów publicznych – problematyczne kwestie wdrożenia >
Wprowadzenie PPK w jednostkach sektora finansów publicznych – krok po kroku >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
