Zagadnienia prawne przedstawione do rozstrzygnięcia ma duże znaczenie dla praktyki sądowej, a takie rozstrzygnięcie może wpłynąć na liczbę spraw kierowanych do sądów.

Dotyczy ono spraw wpływających do sądów masowo, obok spraw o odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego oraz – dochodzonych zazwyczaj przez nabywców wierzytelności – spraw o odszkodowanie za szkody w pojeździe dochodzonych na podstawie ubezpieczenia OC sprawcy szkody - wyjaśnia autorka pytania sędzia Anna Korwin-Piotrowska.

Zarządca drogi jako poszkodowany?

Zdaniem Sądu Okręgowego, należy rozważyć kilka kwestii. Po pierwsze, czy zarządca drogi, będący jednocześnie jej właścicielem, może być uznany za poszkodowanego wypadkiem komunikacyjnym, np. zderzeniem dwóch samochodów.

Odnosząc się do uchwały pełnego składu Izby Cywilnej z 8 października 2010 r., III CZP 35/10,  Sąd Okręgowy zauważył, że uprawnionym do żądania odszkodowania jest tylko ten, kto bezpośrednio poniósł szkodę w następstwie określonego zdarzenia (z wyjątkiem art. 446 k.c.).

Wobec tego trudno uznać, zdaniem Sądu Okręgowego, że w razie wypadku komunikacyjnego osobą bezpośrednio poszkodowaną jest Skarb Państwa albo że działanie sprawcy było skierowane przeciwko Skarbowi Państwa, który doznał uszczerbku w majątku przez konieczność wypłaty jednorazowego odszkodowania funkcjonariuszowi poszkodowanemu w wypadku.

Czytaj też: SN: Odszkodowanie z OC za leasingowane auto razem z VAT>>
 

Sąd Okręgowy doszedł jednak do wniosku, że zanieczyszczenie jezdni wylaniem się płynów eksploatacyjnych i rozrzucenia części uszkodzonych samochodów może być zwykłym, typowym skutkiem wypadku w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. Zatem szkoda zarządcy drogi może pozostawać w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym.

 


Takie stanowisko powoduje wątpliwości, czy na zarządcy drogi  spoczywa obowiązek utrzymania nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających. A także - czy wyklucza to możliwość domagania się od sprawców wypadków komunikacyjnych – na podstawie art. 436 k.c. – naprawienia szkody wyrządzonej ruchem tych pojazdów w infrastrukturze drogowej, w tym przez zanieczyszczenie jezdni płynami wylanymi z uszkodzonych w wyniku wypadku.

Wątpliwe roszczenie

W ocenie Sądu Okręgowego, przyznanie takiego roszczenia właścicielowi drogi wywołuje zasadnicze wątpliwości.

Dalsze wątpliwości Sądu Okręgowego dotyczą problematyki podnoszonej w orzecznictwie, zgodnie z którym udzielenie pozytywnej odpowiedzi na pytanie o możliwość domagania się przez zarządców dróg naprawienia szkody w infrastrukturze drogowej przez sprawców wypadków komunikacyjnych doprowadziłoby w konsekwencji do zgłaszania podobnych żądań przez pogotowie ratunkowe, policję i straż pożarną.

Ponadto Sąd Okręgowy zauważył, że rozszerzenie odpowiedzialności ubezpieczyciela z tytułu OC sprawcy szkody za szkody wynikające z zanieczyszczenia jezdni w wyniku kolizji lub wypadku komunikacyjnego mogą godzić we właściwości (naturę) danego stosunku, o którym mowa w przepisie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Sygnatura akt III CZP 93/20