Najciekawsza dla przedsiębiorców zmiana dotyczy możliwości wykluczenia z przetargu. Obecnie przesłanka umożliwiająca wykluczenie wykonawcy z art. 109 ust. 1 pkt 4 ustawy prawo zamówień publicznych mówi o podmiocie, w stosunku do którego otwarto likwidację, ogłoszono upadłość, którego aktywami zarządza likwidator lub sąd, który zawarł układ z wierzycielami, lub którego działalność gospodarcza jest zawieszona albo znajduje się on w innej tego rodzaju sytuacji wynikającej z podobnej procedury przewidzianej w przepisach miejsca wszczęcia tej procedury. To tzw fakultatywna - czyli dobrowolna i zależna od wyłącznej decyzji zamawiającego na etapie przygotowania specyfikacji przetargowej podstawa wykluczenia z postępowania - jest ona bardzo często przewidywana w przetargach– przyznaje Artur Wawryło. Po zmianach do upadłości czy systemu naprawczego można będzie podejść, w zależności od decyzji zamawiającego: bardziej restrykcyjnie lub bardziej liberalnie albo w obydwu przypadkach przewidzieć niestosowanie przepisu  – mówi Artur Wawryło, prowadzący Kancelarię Zamówień Publicznych.

Zobacz procedurę: Badanie, czy zachodzą fakultatywne przesłanki wykluczenia wykonawców z postępowania >

Projekt wprowadza odrębną  przesłankę fakultatywną wykluczenia dodając możliwość, aby zamawiający wykluczał wykonawcę, jeśli wykonawca zawarł, zatwierdzony prawomocnym postanowieniem sądu, układ w postępowaniu restrukturyzacyjnym inny niż układ, w którym przewidziano zaspokojenie wierzycieli przez likwidację jego majątku, lub który po ogłoszeniu upadłości zawarł układ zatwierdzony prawomocnym postanowieniem sądu, jeżeli układ nie przewiduje zaspokojenia wierzycieli przez likwidację majątku upadłego, albo znajduje się on w innej tego rodzaju sytuacji wynikającej z podobnej procedury przewidzianej w przepisach obowiązujących w miejscu wszczęcia tej procedury.  Możliwe stanie się zatem rozróżnienie w sankcjach obydwu przypadków podczas gdy na dzień dzisiejszy takiej możliwości nie było i możliwe było jedynie zastosowanie w całości przesłanki wykluczenia albo odstąpienie od niej.

Zobacz linię orzeczniczą: Składanie przez wykonawcę zagranicznego oświadczeń w przypadku, gdy w jego kraju nie wystawia się dokumentu potwierdzającego brak podstaw do wykluczenia z postępowania >

 

Strona rządowa tłumaczy rozdzielenie powyższych przesłanek tym, że z uwagi na wystąpienie pandemii COVID-19, i jej skutków w najbliższym czasie może dojść do zwiększenia się liczby przedsiębiorców, którzy z różnych względów zmuszeni będą do zawarcia układu z wierzycielami, zwłaszcza dotyczy to małych i średnich firm. W takim przypadku kondycja finansowa wykonawcy wcale nie musi budzić poważnych zastrzeżeń zamawiającego, inaczej niż u wykonawcy, w stosunku do którego np. otwarto likwidację lub ogłoszono upadłość. „Osobne uregulowanie zaproponowanych przesłanek wykluczenia wykonawcy pozwoli zamawiającym w sposób bardziej efektywny podjąć decyzję o ich zastosowaniu, kierując się przyszłą perspektywą kontynuowania działalności gospodarczej przez wykonawcę ubiegającego się o udzielenie zamówienia publicznego” - przekonuje strona rządowa.

Czytaj w LEX: Możliwość wykluczenia nierzetelnego wykonawcy z postępowania >

Nowe formularze do TED i nie tylko poczta

Podmioty zobowiązane do stosowania unijnych zasad w zamówieniach publicznych muszę się liczyć z obowiązkiem stosowania od 25 października 2023 r. nowych formularzy przy zamieszczaniu ogłoszeń w Dzienniku Urzędowym UE (TED). Jednocześnie jednak, w granicach obowiązujących w UE przepisów, można będzie niektóre nieobjęte obowiązkiem wypełnienia rubryki w poszczególnych krajach uznać za obowiązkowe. W praktyce oznacza to, ze polskie formularze do TED będą mogły mieć dodatkowe obowiązkowe pola do wypełnienia. Jak zwraca uwagę Artur Wawryło, na razie trudno określić,  co to będzie znaczyło dla polskich wykonawców, nie wiadomo bowiem, co zdecyduje się wprowadzić strona rządowa - pamiętajmy jednak że zmiany będą w granicach obowiązujących regulacji prawa o zamówieniach publicznych. Stosowne rozporządzenie ma wejść w życie do 24 października.

Zobacz nagranie szkolenia: Wykluczenie nierzetelnego wykonawcy z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego >

Rozporządzenie w sprawie wyjście granicach wzorów unijnych ogłoszeń pozwala z obowiązkowymi rubrykami wyjść poza oblig zaproponowany dyrektywą. Co to będzie znaczyło dla polskich wykonawców – na razie trudno powiedzieć, bo nie wiemy jeszcze , czy i co zdecyduje wprowadzić na tej podstawie strona rządowa. Zamawiający też muszą poczekać. To znaczy, ze polskie ogłoszenia do Dziennika Urz. UE TED będą mogły mieć dodatkowe pola. Na razie to tylko podstawa do wydania tych nowych szablonów. Nowych zgodnie z projektem należy się spodziewać do 23 października 2023 roku.  Do października można będzie wysyłać ogłoszenia na dotychczasowych szablonach.

Czytaj w LEX: Zasady wyboru wykonawców w perspektywie finansowej 2021 – 2027 na podstawie Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027 >

Podobnie jak w wielu innych przypadkach wymienionych w ustawie uregulowano kwestię wnoszenia skargi do Sądu zamówień publicznych w ten sposób, ze nie muszą wpływać one tylko do jednego wybranego operatora (kiedyś w Polsce do Poczty Polskiej), ale i do innych operatorów.

Po zmianie zachowanie terminu dla wniesienia skargi nastąpi w przypadku- złożenia skargi w formie przesyłki poleconej w polskiej placówce pocztowej operatora pocztowego lub w placówce podmiotu zajmującego się doręczaniem korespondencji na terenie Unii Europejskiej albo wysłanie na adres do doręczeń elektronicznych zgodnie z ustawą  o doręczeniach elektronicznych

Czytaj w LEX: Znaczenie rozporządzenia eIDAS dla zamówień publicznych w Polsce >

I w banku i w parabanku z postępowaniem

W obecnym stanie prawnym, kredyty udzielane przez banki na rzecz jednostek samorządu terytorialnego w ramach limitów określonych w uchwale budżetowej, są objęte przepisami o zamówieniach publicznych. Regulacji tych nie stosuje się jednak do pożyczek zaciąganych przez JST np. w instytucjach pożyczkowych (przykładowo parabankach). Takie zróżnicowanie nie wynika ani z żadnych regulacji unijnych ani krajowych. Po zmianach ma być inaczej. - I w banku i w parabanku nie będzie możliwe zaciągnięcie większej pożyczki bez stosowania przepisów o zamówieniach – mówi Artur Wawryło. Kiedy wejdą nowe przepisy dotyczyć to będzie wszystkich pożyczek  o wartości powyżej  progu krajowych zamówień, czyli 130 tys. zł . Pamiętać jednak należy, że przy szacowaniu wartości zamówienia w przypadku umowy pożyczki do wartości zamówienia nie jest wliczana wartość pożyczonego kapitału– konkluduje ekspert w zakresie zamówień publicznych. Nadal natomiast będą wyłączone spod regulacji omawianej ustawy pożyczki zaciągane przez JST, oczywiście w ramach limitów zobowiązań określonych budżetem, w państwowych funduszach celowych oraz w państwowych i samorządowych osobach prawnych zaliczanych do sektora finansów publicznych (np. jednostkach budżetowych).

Czytaj w LEX: Klauzule społeczne w nowym PZP >