Stan faktyczny był bezsporny: przez działkę wnioskodawcy Mirosława O. przedsiębiorstwo przesyłowe przeprowadziło energetyczna linie napowietrzną. Właściciel zgodził się na jej posadowienie wraz ze słupem energetycznym.

Wniosek o zasiedzenie służebności

Sporne było jedynie zasiedzenie służebności przesyłu w warunkach dobrej wiary przedsiębiorstwa energetycznego jako uczestnika. W myśl art. 305(1) i art. 305(2) kc nieruchomość można obciążyć prawem do korzystania z urządzeń na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia służące do przesyłu energii, pary itd. Gdy właściciel gruntu odmawia ustanowienia służebności, to zakład może ustalić wynagrodzenie.

To zagadnienie zawiera:

{"dataValues":[6764,2799,1723,59,5,1],"dataValuesNormalized":[12,5,4,1,1,1],"labels":["Orzeczenia i pisma urz\u0119dowe","Pytania i odpowiedzi","Komentarze i publikacje","Akty prawne","Procedury","Wzory i narz\u0119dzia"],"colors":["#EA8F00","#940C72","#007AC3","#85BC20","#E5202E","#232323"],"maxValue":11351,"maxValueNormalized":20}

Czytaj więcej w systemie informacji prawnej LEX

Czytaj: SN: niesłuszne oddalenie wniosku o zasiedzenie służebności przesyłu>>

Zdaniem sądu rejonowego zakład wykazał, że jest następcą prawnym poprzednich użytkowników i przeniesienie posiadania urządzeń. Mógł wiec zaliczyć okres posiadania przez swoich poprzedników prawnych.

 

Uczestnik, czyli zakład energetyczny, aby nabyć przez zasiedzenie służebność gruntową musi wykazać, że był jej posiadaczem w dobrej wierze przez 20 lat. Przyjmując za początek zasiedzenia rok 1991. sąd rejonowy uznał, że zasiedzenie służebności nastąpiło z końcem 2011 r., po 20 latach.

Czytaj: SN: nie można zasiedzieć sieci energetycznej, gdy był wydany tytuł prawny>>
 

Apelację od tego orzeczenia złożyli wnioskodawcy, kwestionując twierdzenie, że wiedza o prawowitym właścicielu przesądza o dobrej wierze posiadacza sieci przesyłowej.

Sprawdź: Służebność przesyłu w praktyce notarialnej >

Urządzenie musi być widoczne

Sąd okręgowy powziął zatem wątpliwość co do prawidłowej wykładu art. 292 kc przez sąd I instancji. Według tego przepisu służebność gruntowa może być nabyta przez zasiedzenie tylko w wypadku, gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia. Przepisy o nabyciu własności nieruchomości przez zasiedzenie stosuje się odpowiednio.

Sąd okręgowy przedstawił zatem Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne: Czy można uznać, że przedsiębiorstwo przesyłowe, które posadowiło urządzenia przesyłowe na gruncie osoby trzeciej za jej wyraźną zgodą wyrażoną tylko w formie pisemnej w trakcie procesu budowlanego, mogło nabyć służebność przesyłu w dobrej wierze?​

Sprawdź procedurę: Postępowanie z wniosku o stwierdzenie zasiedzenia służebności przesyłu >

Dwie możliwości

SO dodał, ze sprawa ma istotne znaczenie ze względu na rozbieżności w orzecznictwie i dużą liczbę podobnych spraw. Do rozstrzygnięcia też pozostaje dobra wiara zakładu energetycznego w 1991 r. Są dwa warianty rozstrzygnięcia tej sprawy:

  • Jeśli przyjąć dobrą wiarę zakładu już w 1991 r., to zasiedział on urządzenia w 14 listopada 2012 r.
  • Jeżeli zakład działa w złej wierze, to zasiedzenie nastąpiłoby dopiero 14 listopada 2021 r.

Jednak sąd musi brać pod uwagę, ze złożenie wniosku o ustanowienie służebności przesyłu przerywa bieg terminu zasiedzenia.

Sprawdź: Roszczenia przysługujące właścicielowi nieruchomości, na której posadowione są słupy oraz linie wysokiego napięcia >

Problem dotyczy wyjaśnienia, czy zgoda pisemna właściciela gruntu przy rozpoczęciu budowy sieci jest równoznaczna z dobrą wiarą i czy dotyczy kolejnych następców prawnych zakładu energetycznego.

Sąd Najwyższy odpowiedział następująco: Wybudowanie urządzeń przesyłowych na gruncie osoby trzeciej za jej zgodą wyrażoną bez zachowania formy aktu notarialnego świadczy o złej wierze posiadacza służebności.  Wynika z tego, że zasiedzenie linii energetycznej mogłoby nastąpić dopiero za dwa lata.

Sygnatura akt III CZP 110/18, uchwałą trzech sędziów SN z 16 maja 2019 r.

 

Cena promocyjna: 103.2 zł

|

Cena regularna: 129 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł