Jak poinformowała we wtorek Kancelaria Prezydenta RP, nowelizacja ma na celu "aktualizację działań" Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości i jest wynikiem kilkuletniego przeglądu funkcjonowania zapisów dotychczasowych ustawy. Zmiany wiążą się też z koniecznością dostosowania do zmian w gospodarce i prawie europejskim.

Sprawdź w LEX: Młodzi dla pracodawców czy pracodawcy dla młodych? - wywiad z Anną Świebocką-Nerkowską z PARP >

Ustawa dokonuje zmian w ustawie z 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (Dz. U. z 2018 r. poz. 110 z późn. zm.), mających przede wszystkim na celu dostosowanie obecnie obowiązujących regulacji, związanych z zasadami funkcjonowania Agencji, jako podmiotu zaangażowanego w realizację wykorzystania środków z europejskich programów operacyjnych, do aktualnych zasad wynikających z przepisów unijnych.

Sprawdź w LEX: Jakie skutki podatkowe niesie za sobą zwrot dotacji uzyskanej z PARP? >

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (zwana dalej „Agencją” lub „PARP”) jest jednostką zaangażowaną w proces pozyskiwania oraz dystrybucji m.in. środków pochodzących z funduszy strukturalnych. Proponowane zmiany w ustawie wynikają z konieczności dostosowania przepisów do obecnie obowiązujących:

  • zasad określonych w przepisach europejskich dla instytucji zaangażowanych w realizację programów operacyjnych,
  • zadań nakładanych na PARP w nowym okresie finansowania Unii Europejskiej,
  • funkcji, które pełnić będzie PARP w przyszłości.

Uchwalona ustawa wprowadza zmiany w katalogu zadań realizowanych przez PARP, przy czym zgodnie z art. 18 ustawy o finansach publicznych są to zadania państwa. 

Sprawdź w LEX: Kiedy ująć przyznane dofinansowanie z PARP, jeśli dotyczy ono wydatków z poprzedniego roku? >

PARP pomoże przedsiębiorcom

W ramach powierzonych do realizacji PARP programów działań wspierających, Agencja może udzielać przedsiębiorcom wszelkiego rodzaju pomocy, tj. finansowej, doradczej, szkoleniowej, informacyjnej. Wsparcie udzielane przez Agencję ma na celu m.in. sprzyjanie rozwojowi firmy, podnoszeniu jej innowacyjności i konkurencyjności, rozwojowi eksportu oraz potencjału adaptacyjnego przedsiębiorców. W zależności od potrzeb i oczekiwań Agencja może być zarówno współorganizatorem przedsięwzięć wdrażanych na szczeblu centralnym, regionalnym lub lokalnym, jak i partnerem czy uczestnikiem wydarzenia. 

Sprawdź w LEX: Szkolenia trenerów wspierane z budżetu Unii Europejskiej >

Wsparcie dla rozwoju rynku pracy

W ustawie określone zostały również zadania Agencji w zakresie rozwoju rynku pracy i kapitału ludzkiego, które dotyczą m.in. tworzenia nowych miejsc pracy, przeciwdziałania bezrobociu, rozwoju potencjału adaptacyjnego przedsiębiorców i kształcenia ustawicznego. Ponadto przewidziano możliwość prowadzenia przez Agencję działań mających na celu wspieranie współpracy przedsiębiorców z uczelniami oraz jednostkami objętymi systemem oświaty. Wprowadzono także przepis potwierdzający udział Agencji w programach międzynarodowych, w szczególności w programach UE.

 

Fundusze UE pod specjalnym nadzorem

Ustawa wprowadza możliwość utworzenia i finansowania rady sektorowej ds. kompetencji bez udziału środków europejskich. 
W uchwalonej ustawie wprowadzono konkursy do katalogu działań realizowanych przez PARP. Regulacja ta ma na celu umożliwienie Agencji wykonania zadań ustawowych również przez odpowiednio organizowanie, finansowanie lub udział w organizowaniu i finansowaniu konkursów. W ustawie wprowadza się wprost możliwości ustanawiania i przyznawania nagród rzeczowych i pieniężnych w konkursach realizowanych przez PARP, wskazując przesłanki przyznawania nagród.

Więcej bezpieczeństwa dla funduszy publicznych

Ustawa wprowadza regulacje mające na celu zwiększenie bezpieczeństwa środków publicznych, przewidujące że Agencja ma możliwość dokonania w uzasadnionych wypadkach, w których zachodzi obawa wyrządzenia szkody w mieniu publicznym, odmowy udzielenia pomocy finansowej w formie wsparcia, pożyczki czy instrumentu finansowego. Dotyczy to np. sytuacji, w których toczy się postępowanie karne lub karne skarbowe w sprawie o przestępstwo w związku z dofinansowaniem lub inną formą wsparcia finansowego udzielonymi ze środków publicznych. Odmowa powyższa może nastąpić również po dokonaniu wyboru projektu w postępowaniu o udzielenie pomocy finansowej. Ponadto w ustawie dokonano doprecyzowania regulacji dotyczącej obowiązku zwrotu Agencji kwoty wykorzystanego wsparcia, poprzez wskazanie na czym polega sankcjonowana zmiana zasad gospodarowania funduszami. 
W celu urealnienia wpływu na sposób gospodarowania funduszami, po zakończeniu okresu obowiązywania umowy zawartej z Agencją przez podmioty prowadzące takie fundusze, ustawa wprowadza wprost kompetencję Agencji do przeprowadzania kontroli realizacji obowiązków wynikających z przepisów ustawy oraz obowiązków sprawozdawczych wobec Agencji podmiotów prowadzących fundusze.

Ustawa precyzuje kryteria

W zakresie regulacji dotyczącej ograniczenia możliwości dokonywania zakupu towarów lub usług od podmiotów powiązanych z nim osobowo lub kapitałowo ustawa dokonuje doprecyzowania, że przez powiązania należy rozumieć przypadki, w których dany podmiot posiada co najmniej 10% akcji, jak i co najmniej 10% udziałów. W ustawie wprowadzono ponadto regulację przewidującą, że podmioty, które otrzymały od PARP wsparcie na świadczenie usług doradczych dla innych przedsiębiorców nie mogą świadczyć tych usług podmiotom powiązanym z nimi kapitałowo lub osobowo.

Wstrzymanie dotacji w razie wątpliwości

W celu zwiększenia bezpieczeństwa środków publicznych na etapie wdrażania projektów, ustawa wprowadza regulację uprawniającą Agencję do wstrzymania wypłaty pomocy finansowej w przypadku powzięcia wątpliwości co do zachowania zasad przejrzystości i uczciwej konkurencji przy udzielaniu zamówień bez zastosowania przepisów o zamówieniach publicznych, finansowanych ze środków publicznych lub zasad określonych w systemie realizacji danego programu operacyjnego. Regulacja ta daje podstawę wstrzymania wypłaty dalszych środków, a nie tylko środków dotyczących kwestionowanych wydatków. Wprowadzenie powyższej regulacji daje możliwość wstrzymania przekazywania środków w stosunku do wydatków objętych uzasadnioną wątpliwością do czasu wyjaśnienia tych wątpliwości, ale na czas nie dłuższy niż 6 miesięcy.
Ustawa dokonuje likwidacji Rady Nadzorczej Agencji. 

Praca nie dla karanych

Ustawa wprowadza regulację określającą zasady zatrudniania pracowników w Agencji, przewidując że Agencja nie może zatrudniać pracowników karanych za przestępstwa umyślne lub umyśle przestępstwa skarbowe.
Ustawa dokonuje zmiany w regulacji dotyczącej możliwości umorzenia, odroczenia lub rozłożenia na raty spłaty należności i wierzytelności Agencji, przewidując, iż gdy kwota ta przekracza 40 tys. zł, czynność taka wymaga zgody ministra właściwego do spraw gospodarki. Jednocześnie ustawa przewiduje, że w przypadkach należności i wierzytelności wynikających z realizacji programów nadzorowanych przez ministrów innych niż minister właściwy ds. gospodarki wymagana jest uprzednia zgoda ministra właściwego ze względu na zakres programu, w ramach którego powstały należności lub wierzytelności Agencji.

Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.