Przedsiębiorcy składają roczne sprawozdania do marszałka województwa za pomocą bazy danych o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami (BDO). Muszą też być do niej wpisani.
Jeśli pakujesz, to płacisz
Zobowiązani do tego są m.in. wprowadzający produkty w opakowaniach, zarówno krajowe, jak i z importu. Taki obowiązek mają nie tylko ci, którzy sami paczkują swoje towary, ale także ci, którzy wprowadzają produkty w opakowaniach pod własnym znakiem towarowym lub pod własnym imieniem i nazwiskiem lub nazwą, którzy paczkowanie zlecili innemu przedsiębiorcy. Robią to też pakujący produkty wytworzone przez inną firmę i wprowadzający je do obrotu. Również sklepy (jednostki handlowe) o powierzchni handlowej powyżej 500 mkw. oraz prowadzący sieci takich placówek, o ile łączna powierzchnia handlowa przekracza 5 tys. mkw., sprzedający produkty tam pakowane są do tego zobowiązane. Wynika to z ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Pisemnej możliwości rozliczenia się, która jeszcze kilka lat temu była (po raz ostatni można było tak złożyć sprawozdanie za 2018 rok), już nie ma. Nadal natomiast można rozliczać się z pomocą organizacji odzysku, która na podstawie pisemnej umowy przejmuje obowiązki firmy w tym zakresie. W wielu przypadkach może się to okazać znacznie korzystniejsze niż samodzielne wypełnianie obowiązku. Dla wnoszących opłaty samodzielnie 15 marca jest także ostatecznym terminem na dokonanie wpłaty odpowiedniej kwoty na konto urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę przedsiębiorcy.
Czytaj w LEX: Kto nie musi rejestrować się w BDO >>>
Czytaj też: Emisja z firmy do powietrza - jest właśnie czas na sprawozdania >>
Pomoc de minimis nie zawsze opłacalna
W tym samym terminie, co składanie sprawozdań o opłacie produktowej, przedsiębiorcy, którzy nie zdecydowali się na pomoc organizacji odzysku, muszą też złożyć sprawozdanie dotyczące kampanii edukacyjnych, jakie wprowadzający produkty w opakowaniach mają obowiązek prowadzić. W tym przypadku jednak termin wniesienia opłaty jest inny – to 31 grudnia roku, w którym należało przeprowadzić kampanię.
Czytaj w LEX: Przegląd obowiązków związanych z gospodarką opakowaniami oraz odpadami opakowaniowymi >>
Sprawozdań o produktach i opakowaniach oraz o gospodarowaniu odpadami z nich powstających nie ma obowiązku składać, o ile podmiot w danym roku nie wprowadził ich do obrotu. Od płacenia wywinąć się mogą natomiast przedsiębiorcy, którzy wprowadzili do obrotu produkty w opakowaniach o masie nieprzekraczającej 1 tony (w ramach pomocy de minimis). Muszą jednak spełnić dodatkowe warunki i odpowiednio wszystko udokumentować. Do tego stawka, na podstawie której kwota pomocy zostanie uszczuplona, jest wyliczana na niekorzystnych zasadach. Przed skorzystaniem z tej możliwości dobrze jest więc zastanowić się, czy warto, zwłaszcza jeśli firma planuje inne odliczenia w ramach de minimis.
Czytaj też: NSA: Opłata recyklingowa nie do zwrotu >>
Co z foliówkami i oponami?
Na podstawie tej samej opakowaniowej ustawy rozliczają się również firmy (najczęściej sklepy, zakłady usługowe i hurtownie) wprowadzające torby foliowe i pobierające od klientów tzw. opłatę recyklingową. I one do 15 marca składają roczne sprawozdanie. Natomiast pobraną od klientów opłatę wnoszą na odrębny rachunek bankowy prowadzony przez marszałka województwa do 15 dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym została ona pobrana. Czyli za I kwartał 2023 r. - do 15 kwietnia 2023 r.
Na podstawie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej do sprawozdawczości i opłat zobowiązani są wprowadzający oleje i preparaty smarowe oraz opony (np. motocyklowe, rowerowe, samochodowe). Sprawozdania składa się do 15 marca. Opłata produktowa jest zaś wpłacana na odrębny rachunek bankowy urzędu marszałkowskiego do 31 marca roku kalendarzowego następującego po roku, którego opłata dotyczy. Nie wnosi się jej, gdy roczna jej wartość nie przekracza 100 zł. I w tym przypadku pomocna może się okazać organizacja odzysku.
Czytaj w LEX: Baza danych o odpadach - obowiązki przedsiębiorcy związane z rejestrem >>>
Elektronika na cenzurowanym
Również kilka innych grup przedsiębiorców musi pamiętać o 15 marca. Są wśród nich wprowadzający sprzęt elektryczny i elektroniczny. Ich obowiązki wynikają z ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Sprawozdanie składają oni za pomocą BDO do marszałka województwa. Także opłatę produktową i na publiczne kampanie edukacyjne wpłacają na rachunek urzędu marszałkowskiego. Podobnie jak w poprzednim przypadku, opłatę na kampanie wnosi się w innym terminie - do 31 stycznia za rok poprzedni. Jeżeli jednak wysokość opłaty produktowej za daną grupę sprzętu nie przekracza 50 zł, opłaty produktowej się nie wnosi. Są również zwolnienia w ramach pomocy de minimis.
Czytaj w LEX: Obowiązki związane z wprowadzaniem sprzętu elektrycznego i elektronicznego >>
Czytaj w LEX: Sprawozdania składane na podstawie ustawy o odpadach >>>
Kolejna grupa to wprowadzający do obrotu baterie i akumulatory, czyli przedsiębiorcy, którzy: wprowadzają do obrotu baterie lub akumulatory (w tym zamontowane w sprzętach lub pojazdach) po raz pierwszy na terytorium kraju, importują z UE lub spoza niej baterie lub akumulatory na potrzeby swojej działalności, zlecają wytworzenie baterii lub akumulatorów i których oznaczenie zostało umieszczone na bateriach lub akumulatorach, sprzedają detalicznie baterie samochodowe kwasowo-ołowiowe i akumulatory samochodowe kwasowo-ołowiowe. Oni również składają sprawozdania przez BDO do 15 marca. Adresatem jest marszałek województwa.
Sprzedawcy detaliczni baterii samochodowych kwasowo-ołowiowych i akumulatorów samochodowych kwasowo-ołowiowych składają sprawozdanie o wysokości pobranej opłaty depozytowej i przekazanej nieodebranej opłaty depozytowej do marszałka województwa. I w tym przypadku są również zwolnienia na podstawie pomocy de minimis. Możliwe jest także zawarcie umowy, ale nie z organizacją odzysku, a tzw. podmiotem pośredniczącym. Dla wprowadzających baterie i akumulatory 15 marca to również termin wniesienia opłaty za niewykonane kampanie edukacyjne.
Jak przypomina Joanna Wilczyńska, ekspert spółki Atmoterm SA zajmującej się doradztwem środowiskowym, za niezłożenie sprawozdań w zakresie opłat produktowych grozi grzywna. Może to być mandat do 500 zł, a przy zbiegu wykroczeń do 1000 zł. - Możliwe jest też skierowanie sprawy do sądu, wówczas trzeba się liczyć z grzywną nawet do 5000 zł – mówi Joanna Wilczyńska.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.