We wtorek w Sejmie odbyło się drugie czytanie projektu nowelizacji ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (druk sejmowy nr 2990), która implementuje unijną dyrektywę dotyczącą m.in. walki ze zmowami cenowymi oraz zakresu uprawnień kontrolnych organów krajowych.

Jak podała PAP, podczas dyskusji poseł Jadwiga Emilewicz (PiS) zgłosiła do projektu trzy poprawki. Pierwsza - jak wskazała – „dotyczy regulacji dotyczących okazywania uprawnienia do przeprowadzenia przeszukania (w firmie - PAP) w toku przesłuchania” oraz ustalanie maksymalnej wysokość kary stanowiącej równowartość 2 mln euro. Druga poprawka zakłada, że prezes UOKiK będzie mógł zażądać wszelkich koniecznych informacji na potrzeby prowadzonych postępowań nie tylko od przedsiębiorców, ale także od osób fizycznych. Trzecia poprawka - jak wyjaśniła posłanka – „ma charakter porządkowy, ujednolicający”.

Czytaj również: UOKiK chce związać sądy swoimi decyzjami w sprawach konsumenckich>>

Jakie zmiany przewiduje projekt

Projekt nowelizacji ma dostosować przepisy do unijnej dyrektywy, która - jak czytamy z uzasadnieniu - ma na celu nadanie organom ochrony konkurencji państw członkowskich uprawnienia do skuteczniejszego egzekwowania prawa i zapewnienia należytego funkcjonowania rynku wewnętrznego w UE. Środkiem do uzyskania tego celu ma być ustanowienie minimalnego zakresu uprawnień organów krajowych.

Jak poinformowali autorzy projektu, wprowadzone zostaną m.in. nowe przepisy dotyczące zadań Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Projekt przewiduje m.in. pięcioletnią kadencję prezesa UOKiK i określa zamknięty katalog przesłanek, na podstawie których będzie mógł być odwołany przez premiera przed końcem kadencji. Wśród tych przesłanek znalazło się m.in. skazanie prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe; pozbawienie praw publicznych; złożenie rezygnacji; utrata obywatelstwa polskiego oraz choroba stwierdzona orzeczeniem lekarskim lub inna przeszkoda, trwale uniemożliwiająca wykonywanie zadań.

Czytaj w LEX: Uprawnienia Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów a tajemnica bankowa >

Nowe przepisy, wraz z wprowadzeniem 5-letniej kadencji szefa UOKiK, mają zapewnić większą niezależność prezesa urzędu i pozwolić na planowanie polityki ochrony konkurencji i konsumentów w dłuższej perspektywie.

Zaproponowano również ograniczenie, zgodnie z którym prezes UOKiK może zostać ponownie powołany tylko raz.

Czytaj w LEX: Greenwashing jako nieetyczna praktyka w świecie finansów  >

Projekt umożliwia nakładanie kar na związki przedsiębiorców. Zakłada też zmianę sposobu ustalania kary za naruszenie prawa konkurencji poprzez zastąpienie jej maksymalnego pułapu określonego kwotowo pułapem określonym jako procent obrotu (kara pieniężna nie większa niż 3 proc. obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary). Ponadto ma być możliwe nałożenie kary pieniężnej w przypadku, gdy przedsiębiorca, choćby nieumyślnie, nie wykonuje decyzji prezesa UOKiK.

W celu przymuszenia przedsiębiorców do wykonania nałożonych na nich obowiązków prezes UOKiK będzie mógł nałożyć w drodze decyzji okresową karę pieniężną w wysokości nieprzekraczającej 5 proc. dziennego średniego obrotu przedsiębiorcy osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary za każdy dzień opóźnienia.

W projekcie zaproponowano też możliwość nakładania przez prezesa UOKiK środków ingerujących w strukturę przedsiębiorcy lub przedsiębiorców (tzw. środki strukturalne). Prezes UOKiK będzie mógł skorzystać z tego narzędzia jedynie w wyjątkowych okolicznościach, tj. w sytuacji, gdy inne środki mogłyby okazać się nieskuteczne lub też gdy byłyby równie skuteczne, lecz bardziej uciążliwe dla przedsiębiorcy.