Projekt 14 marca br. przyjęła Rada Ministrów, a 15 września br. ustawa została uchwalona przez Sejm. 27 września ustawę poparł Senat.
Jak poinformowano po posiedzeniu rządu, na którym został przyjęty ten projekt, Poczta Polska może korzystać z zaakceptowanego przez Komisję Europejską programu pomocowego „Rekompensata dla Poczty Polskiej kosztu netto obowiązku świadczenia usług powszechnych w latach 2013-2015”. Notyfikacja programu pomocowego dla Poczty Polskiej na kolejne lata, tj. uznanie pomocy państwa dla poczty za zgodną z rynkiem wewnętrznym Unii Europejskiej, wymaga korekty sposobu ustalania wysokości udziału innych operatorów pocztowych w dopłacie na rzecz finansowania kosztu netto.
USTAWA z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe >>>
Nowe zasady liczenia kosztów
W noweli ustawy przewidziano taki sposób liczenia udziału operatorów pocztowych, zobowiązanych do wniesienia dopłaty na rzecz sfinansowania kosztu netto obowiązku świadczenia usług powszechnych przez operatora wyznaczonego, który będzie zgodny z unijnymi zasadami udzielania pomocy publicznej i regułami uczciwej konkurencji.
Indywidualny udział operatora pocztowego w dopłacie będzie liczony od kwoty przychodów w części przekraczającej próg, od którego powstaje obowiązek uczestniczenia w finansowaniu kosztu netto. W praktyce oznacza to, że wszyscy operatorzy nie będą wnosili udziału w dopłacie od pierwszego miliona złotych przychodów z usług powszechnych i usług wchodzących w ich zakres.
Jednocześnie, aby wpłaty tych operatorów były ustalane na właściwym poziomie, prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej będzie przeprowadzał przynajmniej raz na 5 lat przeglądowe analizy rynku pocztowego w celu oceny wskaźników określających ten udział w stosunku do sytuacji na rynku.
UKE zbada rynek
Prezes UKE będzie występował do operatorów – którzy przynajmniej w jednym roku w ciągu dwóch lat poprzedzających badanie, zobowiązani byliby do udziału w dopłacie – o informacje niezbędne do przeprowadzenia takiej analizy. W zakres badania rynku pocztowego będą wchodziły także konsultacje społeczne na temat proponowanych zmian (prezes UKE o konsultacjach i sposobie ich przeprowadzenia będzie informował na stronie BIP urzędu). Pierwsze badanie zostanie przeprowadzone w 2019 r.
W związku z nałożeniem na prezesa UKE obowiązku przeprowadzania cyklicznego badania rynku pocztowego przewidziano kary, które będą nakładane na operatorów pocztowych. Sankcje będą wymierzane za nieudzielenie informacji oraz przekazanie informacji nieprawdziwych lub niepełnych, niezbędnych do rzetelnego przeprowadzenia badania. Prezes UKE będzie informował operatorów pocztowych o zagrożeniu karami pieniężnymi za niedopełnienie obowiązków informacyjnych.
Poczta będzie bardziej cyfrowa
Drugim istotnym celem wprowadzanej ustawy jest przemodelowanie przepisów regulujących funkcjonowanie usług pocztowych w Polsce, tak aby usługi te stanowiły pełnowartościowy element działalności e-commerce. Dla uczestników gospodarki cyfrowej istotna jest nie tylko sama usługa sprzedaży, ale również możliwość cyfrowego zamawiania i kontrolowania procesu dostawy. Na obecnym etapie rozwoju rynku cyfrowego konkurencyjne usługi doręczeń muszą być świadczone przy wykorzystaniu innowacyjnych technologii i rozwiązań (komunikacja cyfrowa, automaty paczkowe).
Celem zmian jest również zmniejszenie dysproporcji praw nadawcy i odbiorcy w procesie doręczenia. Z tego względu w nowelizacji Prawa pocztowego jest wprowadzany szereg rozwiązań dostosowujących regulacje prawne do zmian zachodzących na rynku pocztowym, jak np. zmiany dotyczące mocy urzędowej potwierdzenia nadania przesyłki rejestrowanej lub przekazu pocztowego samodzielnie pobieranego przez użytkownika z systemu teleinformatycznego operatora wyznaczonego, definicji przesyłki kurierskiej czy zmiany zasad postępowania z przesyłkami niedoręczalnymi.
Nowe rozwiązania mają wejść w życie po upływie 30 dni od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.