Właścicielka samochodu domagała się od spółdzielni mieszkaniowej 501 zł odszkodowania za zniszczenie samochodu przez sadzę, która wydobyła się z komina kotłowni. Dowodziła, że 1 października 2015 roku zaparkowała samochód na parkingu urzędu gminy, przy klatce schodowej bloku mieszkalnego połączonego z kotłownią. Sadza z komina kotłowni uszkodziła lakier oraz szyby. Zdaniem kobiety spółdzielnia odpowiada za szkodę na zasadzie ryzyka (art. 435 par 2 kc*), bo kotłownia jest przedsiębiorstwem wprawianym w ruch za pomocą sił przyrody – paliw.
Spółdzielnia mieszkaniowa nie uznała roszczenia. Dowodziła, że nie można jej przypisać żadnej winy, nie istnieje też związek przyczynowy między jej działaniem a szkodą. Zakwestionowała odpowiedzialność na zasadzie ryzyka podnosząc, że nie jest przedsiębiorstwem wprawianym w ruch za pomocą sił przyrody. Podobne stanowisko zajął ubezpieczyciel spółdzielni.

 

Krótszy komin bliższy opad

Sąd Rejonowy w Suwałkach uznał, że roszczenie, ale nie na zasadzie ryzyka, a winy (art. 415 kc). Sąd oparł się na opinii biegłego z zakresu sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków. Ten wskazał, że uszkodzenie powłoki lakierniczej samochodu mogło powstać w wyniku kontaktu substancji chemicznych zawartych w sadzy. Warunki atmosferyczne tego dnia, unieruchomienie drugiego kotła, czyszczenie komina i kotłów oraz skrócenie wysokości komina z 45 do 31,4 metra mogły spowodować opadanie dużych frakcji sadzy w sąsiedztwie komina kotłowni. Nadto skrócenie komina, brak izolacji termicznej wpłynęło na obniżenie ciągu komina i na zwiększenie ryzyka wykroplenia z powodu powstania tzw. kwasowego punktu rosy.

 

W palenisku były śmieci

Biegły wskazał, też na nieprawidłową obsługę kotłowi polegającą na paleniu śmieci w kotłach. W komorze paleniskowej pieca znajdowały się śmieci, które miały zostać spalone podczas uruchomienia kotła, w żużlu - elementy spalonego głośnika.
W opinii uzupełniającej biegły wskazał, że skład chemiczny substancji wydobywających się z komina spółdzielni mieszkaniowej mógł więc uszkodzić powłokę lakierniczą oraz szyby samochodu.  
Na tej podstawie sąd rejonowy uznał, że zachodzi związek przyczynowy między szkodą a działem kotłowni. Spółdzielnia zaś dopuściła się czynu niedozwolonego (winy nieumyślnej) w rozumieniu art. 415 kc. Sąd przyznał właścicielce auta 501 zł tytułem częściowego odszkodowania tym bardziej, że biegły sądowy z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego koszty naprawy pojazdu wycenił od 9 880 zł do 13 027 zł zależnie od wariantu.

 

Spełnianie norm nie uchroni od winy za szkody

W apelacji, spółdzielnia mieszkaniowa i jego ubezpieczyciel podnosili, że przypisanie bezprawności działania kotłowni jest niemożlie, gdyż spełniała ona wszystkie niezbędne wymogi techniczne oraz posiadała niezbędne atesty. Także korzystanie ze skróconego komina było zgodne z przepisami prawa, gdyż odpowiadało warunkom prawa budowlanego. Spółdzielnia zaprzeczałaby w kotłowni palone były śmierci. Sąd Okręgowy w Suwałkach utrzymał jednak wyrok w mocy.

Czytaj też: Ministerstwo Rolnictwa przygotuje wzór umowy kontraktowej

 

Podniósł, że pojęcie bezprawności jest szersze aniżeli tylko zgodność z przepisami prawa. Obejmuje ono także zgodność z zasadami współżycia. Sąd podkreślił, że planie śmieci jest czynnością bezprawną. A skoro śmieci były wrzucane nawet do nieużywanego komina, to nie można wykluczyć, że znajdowały się w nim na bieżąco także w czasie jego eksploatacji. Zdaniem sadu, gdyby więc wykluczono spalanie śmierci, a ilość spalanego opału była mniejsza i bardziej dostosowana do długości komina, to nie wystąpiłyby przyczyny mogące skutkować szkody w aucie. Zachowanie spółdzielni pozwalało na przyjęcie, iż nie dochowała ona obowiązku zapobieżenia powstaniu szkody, co czyniło jej zachowanie bezprawnym.

Wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach z 8 czerwca 2018 roku sygn. I Ca 172/18

------------------------------------------------------------------------------------

* Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu.