Nadzór skierował do prezesów zarządów banków oraz dyrektorów oddziałów instytucji kredytowych stanowisko ws. oceny zdolności kredytowej przy udzielaniu kredytów oprocentowanych zmienną i okresowo stałą stopą procentową.
- Zgodnie z zapisami obowiązującej Rekomendacji S minimalną zmianą stopy procentowej, jaka powinna być przyjmowana w procesie oceny zdolności kredytowej przy udzielaniu kredytów oprocentowanych zmienną i okresowo stałą stopą procentową pozostaje 2,5 p.p. Poziom ten, traktowany jako minimalny, powinien podlegać weryfikacji i ewentualnej redefinicji przez bank. Właściwie dobrany poziom powinien być zróżnicowany ze względu na czynniki ryzyka rozpoznawane przez bank, a także powinien odpowiadać charakterystyce produktu – podaje UKNF.
Czytaj też: Serzysko Agnieszka, Polski Ład – kredyty hipoteczne bez wkładu własnego. Nowa propozycja kredytowań >
Komunikat UKNF wskazuje, że obowiązek stosowania bufora nie dotyczy kredytów mieszkaniowych o oprocentowaniu ustalonym w umowie kredytowej na cały okres kredytowania. Najniższy minimalny poziom bufora, tj. 2,5 p.p. powinien mieć zastosowanie dla kredytów opartych na tymczasowo stałej stopie procentowej. W przypadku kredytów oprocentowanych zmienną stopą procentową powinien zostać zastosowany adekwatnie wyższy poziom bufora. Za właściwą ocenę ryzyka i przyjęcie adekwatnych rozwiązań w tym obszarze jest odpowiedzialny zarząd banku.
Czytaj w LEX: Białek Tadeusz, Obowiązek oceny zdolności kredytowej w ustawie o kredycie konsumenckim >
Niższe ryzyko zmiany stóp procentowych
W lutym 2022 r. nadzór, uwzględniając uwarunkowania rynku kredytów hipotecznych oraz w świetle stwierdzonych praktyk stosowania Rekomendacji S, zalecił, żeby w procesie oceny zdolności kredytowej wszystkie banki przyjmowały minimalną zmianę poziomu stopy procentowej o 5 p.p.
Sprawdź w LEX: Czy można udzielić kredytu mieszkaniowego dla osoby bez zdolności kredytowej ze szczególnym zabezpieczeniem takiego kredytu? >
Przyczyną złagodzenia przyjętego prawie rok temu podejścia nadzoru jest obecnie niższe prawdopodobieństwo znacznego wzrostu stóp procentowych.
- W związku z ustabilizowaniem poziomu stóp procentowych i obniżeniem prawdopodobieństwa ich wzrostu oraz aktualnym zachowaniem portfeli kredytów mieszkaniowych banków na znaczeniu tracą przesłanki zalecenia podwyższenia do 5 p.p. poziomu minimalnej zmiany stopy procentowej, stosowanej w procesie oceny zdolności kredytowej – tłumaczy UKNF.
Nadzór zaleca jednak ostrożność. - Ryzyko wzrostu kosztów obsługi zadłużenia z uwagi na możliwy wzrost stóp procentowych jest aktualnie niższe w porównaniu do sytuacji sprzed kilku miesięcy, jednak dotychczas nie zmaterializowane ryzyko kredytowe związane z ekspozycjami zabezpieczonymi hipotecznie pozostaje nadal na podwyższonym poziomie. Wysoki poziom inflacji oraz osłabienie dynamiki aktywności gospodarczej może mieć odzwierciedlenie w obniżeniu dochodu rozporządzalnego gospodarstw domowych – poprzez wzrost kosztów utrzymania lub poprzez zmniejszenie poziomu ich przychodów. Mając na uwadze osłabienie koniunktury gospodarczej oraz prawdopodobnie przedłużający się okres podwyższonej inflacji, należy z rozwagą oferować kredyty mieszkaniowe, których jedną z cech jest ich długotrwały charakter – pisze UKNF.
