Chodzi o nowelizację ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw. Poza kwestiami dotyczącymi klastrów energii, wprowadza ona m.in. ułatwienia mające przyczynić się do szerszego wykorzystywania biometanu, biogazu i biogazu rolniczego.
Czytaj też: Ułatwienia dla tworzenia klastrów energii - prezydent podpisał ustawę >>
Korzyści dla producentów i przedsiębiorców
Nowe przepisy wdrażają także do polskiego porządku prawnego kilka unijnych dyrektyw - m.in. w zakresie promowania alternatywnych źródeł energii (tzw. dyrektywa RED II).
- Główny kierunek zaproponowanych zmian to zapewnienie warunków umożliwiających rozwój zarówno indywidualnym producentom energii elektrycznej, jak i przedsiębiorcom. Pozwoli to na dalszy dynamiczny rozwój odnawialnych źródeł energii w naszym kraju i kreowanie nowych, innowacyjnych projektów w obszarze ciepłownictwa i elektroenergetyki. Propozycje rozwiązań wpłyną również pozytywnie na zapewnienie bezpieczeństwa pracy systemu elektroenergetycznego - zaznaczał na etapie opiniowania ustawy resort klimatu i środowiska.
Czytaj w LEX: Energetyka a współczesna rzeczywistość gospodarcza, społeczna, geopolityczna >>
Zmiany w definicji
Nowelizacja wprowadza nową definicję klastra energii. Ma być to porozumienie, którego nadrzędnym celem jest współpraca w obszarze wytwarzania, magazynowania, równoważenia zapotrzebowania, dystrybucji energii elektrycznej, paliw lub ciepła. Obejmuje ono również możliwość sprzedaży. Co ważne, nowelizacja wprowadza też wymogi co do podmiotów, które mają współdziałać w ramach klastra energii. Stroną porozumienia musi być co najmniej jednostka samorządu terytorialnego albo spółka kapitałowa utworzona przez jednostkę samorządu terytorialnego.
- Formuła działania w ramach klastra energetycznego nie jest nowa, na etapie przyjmowania projektu ustawy nowelizującej w Polsce funkcjonowało ok. 70 klastrów. Celem nowych przepisów jest prawno-instytucjonalne wsparcie tej formy współdziałania, nie budzi już bowiem żadnych wątpliwości, że przynosi ona wymierne korzyści i najefektywniej pomaga budować ramy krajowej energetyki rozproszonej - mówi dr Magdalena Krawczyk, adwokat, ekspert prawa energetycznego i funkcjonowania rynku energii.
Czytaj w LEX: Wyzwania regulacyjne w zakresie wykorzystania gazów odnawialnych >>
Cel - zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego
Jak wygląda obecnie funkcjonowanie klastrów w Polsce? Tego typu porozumienia nie są wykorzystywane na razie zbyt szeroko, jednak rząd ma nadzieję, że zainteresowanie wzrośnie - i dzięki zmianie przepisów do 2029 r. liczba klastrów wyniesie co najmniej 300. Tym bardziej, że klastry energii to wymierne korzyści dla lokalnych społeczności – zwłaszcza, biorąc pod uwagę rosnące ceny i kryzys energetyczny związany z rosyjską napaścią na Ukrainę.
- Klastry energetyczne tworzą platformę współpracy dla podmiotów zainteresowanych terytorialnym współdziałaniem w zakresie wytwarzania, dystrybucji i zużycia energii pochodzącej przede wszystkim z odnawialnych źródeł. Podejmowanie takich lokalnych inicjatyw i budowa społeczności energetycznych jest niezawodnym narzędziem na drodze do osiągnięcia bezpieczeństwa energetycznego, przede wszystkim poprzez zmniejszenie zależności od zewnętrznych dostawców energii i paliw kopalnych – wyjaśnia dr Magdalena Krawczyk.
Prawniczka zaznacza również, że klastry energii to także mniej oczywiste zalety, jak na przykład stworzenie nowych miejsc pracy czy podniesienie kwalifikacji.
- Współdziałanie w ramach klastra energetycznego niesie ze sobą wiele wymiernych korzyści. Przede wszystkim jest to obniżenie kosztów energii poprzez wykorzystanie potencjału lokalnych zasobów i korzyści skali, a to przekłada się zaś na ogólną poprawę efektywności energetycznej poprzez optymalizację zarządzania zapotrzebowaniem i podażą energii – podkreśla ekspertka.
Czytaj w LEX: Promowanie energii ze źródeł odnawialnych jako przykład potrzeby współdziałania prawa i innowacyjnych technologii >
Zmiany pozytywne, ale są też wątpliwości
Oprócz zmian definicji, przepisy wprowadzają kilka innych nowości. Po pierwsze, stworzony zostanie rejestr klastrów, prowadzony przez prezesa URE – co nałoży dodatkowe obowiązki na koordynatora przedsięwzięcia. Po drugie, do zawarcia porozumienia konieczne będzie zachowanie formy pisemnej. Nie będzie to jednak konieczne dla tych klastrów, które powstały przed wejściem w życie nowych przepisów. Po trzecie, ustawodawca przewidział korzystne rozwiązania wspierające.
- W ramach systemu wsparcia przewidziano zwolnienie z opłaty OZE, opłaty kogeneracyjnej oraz obowiązków związanych ze świadectwami pochodzenia energii elektrycznej – wymienia Mateusz Ćwiertniewski, adwokat, Szef Działu Korporacyjnego w kancelarii WN Legal Wątrobiński Nartowski.
Te wszystkie zmiany prawnicy oceniają pozytywnie. Najwięcej wątpliwości budzi natomiast konieczność udziału jednostki samorządu terytorialnego w samym porozumieniu. Jak ocenia mec. Ćwiertniewski, może to wywołać efekt odwrotny od zamierzonego – i doprowadzić do spadku zainteresowania klastrami energii.
- Wprowadzenie obowiązkowego udziału jednostki samorządu terytorialnego w klastrze energii stanowi istotne ograniczenie zakresu działalności klastrów energii. Dotychczas obowiązujące przepisy nie przewidywały bowiem obowiązkowego udziału jednostek samorządu terytorialnego w klastrach energii – komentuje ekspert.
Sprawdź w LEX: Czy możliwe jest wydanie decyzji o warunkach zabudowy na budowę instalacji fotowoltaicznej na gruntach rolnych klasy II? >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
