Obecnie przedsiębiorcy z sektora MŚP płacą rachunki za energię elektryczną według ceny wynikającej z taryf, ale jeszcze do końca ubiegłego roku obowiązywała ich cena ustawowa, wynosząca 693 zł/MWh. Wynikało to z mechanizmu mrożenia cen energii elektrycznej, który nadal przysługuje gospodarstwom domowym i tzw. odbiorcom wrażliwym.
Już po wprowadzeniu ceny maksymalnej ustawodawca doszedł do wniosku, że taka preferencja dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorców stanowi pomoc de minimis w rozumieniu ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, lub pomoc publiczną udzielaną na podstawie rozporządzenia Komisji Europejskiej nr 651/2014. A to oznacza m.in., że odbiorca prądu, będący przedsiębiorcą, musi spełnić wymogi związane z uzyskaniem takiej preferencji cenowej, w tym rozliczyć się z podmiotem udzielającym pomocy, czyli sprzedawcą energii elektrycznej. W tym celu przedsiębiorca powinien złożyć specjalny dokument, w przepisach określany jako „informacja o pomocy”.
Pierwotnie termin na złożenie „informacji o pomocy” wyznaczono na 28 lutego 2025 r. Okazało się jednak, że wiele firm może nie zdążyć z realizacją obowiązku. Ustawodawca zdecydował się więc termin przedłużyć. Według obecnych przepisów, upływa on 30 czerwca 2025 r.
Czytaj także: Rachunki za energię elektryczną mają być proste. Znikną prognozy zużycia?
Czytaj także komentarz praktyczny w LEX: Nagórek Marcin, Ceny maksymalne energii elektrycznej dla JST>
Podstawa prawna
Zarówno mechanizm mrożenia cen prądu, jak i obowiązek rozliczenia się z ceny ustawowej, były wprowadzane w okresie intensywnych zmian na rynku energii. Spowodowało to częste nowelizacje aktów prawnych o skomplikowanych tytułach, co może dziś powodować pewną dezorientację.
Porządkując informacje na ten temat:
- Podstawą prawną obowiązku składania informacji o pomocy jest ustawa z dnia 23 maja 2024 r. o bonie energetycznym oraz o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia cen energii elektrycznej, gazu ziemnego i ciepła systemowego (dalej: ustawa o bonie energetycznym). Obowiązek przewidują przepisy art. 37 i art. 38.
- Przepisy te zostały dodane ustawą z dnia 27 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku oraz w 2024 roku oraz niektórych innych ustaw.
- Aktualny termin - 30 czerwca 2025 r. – wynika z art. 38(1) ustawy o bonie energetycznym. Został on dodany ustawą z dnia 21 lutego 2025 r. o zmianie ustawy o rynku mocy oraz niektórych innych ustaw.
Kto musi składać oświadczenie o cenach prądu
„Informację o pomocy” muszą złożyć mikro-, mali lub średni przedsiębiorcy, którzy korzystali z ceny energii elektrycznej wynoszącej 693 zł/MWh w okresie 1 lipca 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.
Ponieważ była to wówczas cena ustawowa, korzystniejsza od cen wynikających z umów sprzedaży energii, w praktyce obowiązek rozliczenia się z preferencji może dotyczyć wszystkich firm z sektora MŚP, korzystających z energii elektrycznej w drugim półroczu 2024 r. Ważne pozostają natomiast oświadczenia złożone jeszcze przed zmianą terminu.
Z informacji przekazanej Prawo.pl 30 maja br. przez biuro prasowe PGE (jednej z największych w Polsce firm energetycznych) wynika, że informację o pomocy dostarczyło dotąd ok. 70-80 proc. zobowiązanych do tego klientów. Energa Obrót przekazała wówczas, że otrzymała poprawnie złożone „informacje o pomocy” od ok. 75 proc. klientów.
Z kolei do Enei informacje złożyło ok. 67 proc. MŚP objętych tym obowiązkiem (stan na 10 czerwca).
- W celu zwiększenia liczby składanych informacji, Enea podjęła szereg działań mających na celu dotarcie do jak najszerszego grona odbiorców - mówi Berenika Ratajczak, rzeczniczka firmy. Poza prowadzeniem kampanii w biurach obsługi klienta i mediach społecznościowych, Enea stara się dotrzeć bezpośrednio do klientów, którzy informacji nie złożyli - m.in. poprzez e-maile i wiadomości głosowe (VMS). Wypełnienie formalności ułatwia formularz zamieszczony na stronie interentowej spółki oraz infolinia.
Czytaj także artykuł w LEX: Szafrański Adam, Instrumenty prawne regulacji cen energii elektrycznej>
Cena promocyjna: 205.2 zł
|Cena regularna: 228 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 171 zł
Co grozi za niezłożenie „informacji o pomocy”
Niezłożenie oświadczenia w terminie spowoduje, że przedsiębiorca będzie musiał dopłacić różnicę między ceną energii elektrycznej wynikającą z umowy sprzedaży a ceną maksymalną za całe drugie półrocze 2024 r., wraz z odsetkami.
Taka sankcja grozi też za nieuzupełnienie w wyznaczonym czasie błędów, omyłek lub braków formalnych, a także za niespełnienie warunków otrzymania pomocy publicznej (np. przekroczenie progu).
Potwierdzają to przedsiębiorstwa energetyczne. Przykładowo, Energa w informacji dla klientów zapowiada, że w opisanych wyżej sytuacjach skoryguje rozliczenia za drugie półrocze 2024 roku. Korekta zobowiąże do zwrotu różnicy pomiędzy ceną maksymalną a ceną, która wynika z umowy. - Do kwoty korekty doliczymy odsetki ustawowe od dnia rozliczenia – informuje firma.
Dr Jakub Plebański, ekspert w zakresie prawa energetycznego, starszy prawnik w kancelarii Rödl & Partner zwraca uwagę, że nawet jeśli informacja zawiera błędy, omyłki pisarskie lub rachunkowe, bądź braki formalne, jej złożenie do 30 czerwca br. będzie oznaczało zachowanie terminu. Podmiot, do którego składane jest oświadczenie, wezwie przedsiębiorcę do dokonania odpowiedniej korekty.
- W przypadku wykonania wymaganej korekty w wyznaczonym czasie, termin uznaje się za zachowany. Znacznie poważniejszym przypadkiem jest zupełne niezłożenie informacji do 30 czerwca 2025 r. W takim przypadku ewentualne przywrócenie terminu należy rozważać jedynie jako wyjątek, przy czym przedsiębiorca musi wykazać, iż do uchybienia nie doszło z jego winy. Zwykłe przeoczenie terminu na złożenie Informacji nie będzie stanowić wystarczającej podstawy do przywrócenia terminu – mówi dr Plebański.
Czytaj także komentarz praktyczny w LEX: Jastrzębski Maciej, Świadectwo efektywności energetycznej>
„Informacja o pomocy” – nie wystarczy skan
Wzór „informacji o pomocy”, zgodnie z wymaganiami ustawowymi, opublikowało w biuletynie informacji publicznej Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Niezależnie od tego, formularze udostępniają swoim klientom także przedsiębiorstwa energetyczne.
Szczegółowy zakres informacji zawartych w tym dokumencie reguluje art. 38a ustawy o bonie energetycznym. Przepisy przewidują też odpowiedzialność karną za złożenie fałszywego oświadczenia oraz określają formę takiego dokumentu. Może on przybrać postać:
- papierową, opatrzoną własnoręcznym podpisem;
- elektroniczną, opatrzoną kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.
Wymogu co do podpisu nie spełniają więc skany oświadczeń. - Niestety, ale takie informacje przez nas są uznawane za błędne – mówił podczas webinaru dla przedsiębiorców w lutym br. Grzegorz Kowal-Gąska ze spółki PGE Obrót.
Nieprawidłowe są też informacje zawierające np. literówki w nazwie firmy lub złe cyfry w NIP, a także podpisanie tylko przez jedną osobę, w sytuacji gdy spółka powinna być reprezentowana łącznie przez więcej osób.
- Aby prawidłowo wypełnić formularz "Wzór informacji o pomocy", przedsiębiorcy powinni wskazać wysokość uzyskanej pomocy (pomocy publicznej, pomocy de minimis lub pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie) poza tą wynikającą z zastosowania maksymalnych cen prądu w II półroczu 2024 r. Chodzi o pomoc pozyskaną z innych źródeł w okresie 3 lat. Ważne jest również to, aby przedsiębiorcy składali oświadczenie o pomocy de minimis do firmy, która była ich sprzedawcą prądu w II połowie 2024 r. – przypomina biuro prasowe PGE.
Zobacz także szkolenie w LEX: Fornalczyk Maciej, Ceny maksymalne energii elektrycznej a pomoc publiczna>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
