Jako cel proponowanych rozwiązań Ministerstwo Rozwoju i Technologii podaje „zmniejszenie liczby zbędnych i nadmiernych wymogów regulacyjnych, co w konsekwencji przyczyni się do zmniejszenia kosztów przedsiębiorców”. Zapewnia również, że rezultatem będą „szybsze i sprawniejsze procedury administracyjne”.
Pierwszy krok, będą kolejne
- Projekt ustawy stanowi pierwszy krok w realizacji zapowiedzi polskiego rządu dotyczącej konieczności przeprowadzenia deregulacji w zakresie prawa gospodarczego i administracyjnego, w tym w szczególności w kierunku poprawy środowiska prawnego i instytucjonalnego, w którym działają polskie firmy – zapewnia w uzasadnieniu projektodawca.
Prace nad ustawą rozpoczęły się w kwietniu 2024 r., na długo przed powołaniem zespołu deregulacyjnego Rafała Brzoski. Wkrótce powinniśmy spodziewać się kolejnych propozycji deregulacyjnych, gremia pracujące nad tymi zagadnieniami powstały bowiem m.in. w Sejmie oraz przy rządzie i przy Ministerstwie Finansów.
- Pierwszy pakiet to istotny krok w wieloaspektowym procesie deregulacyjnym, nad którym pracujemy w gronie ekspertów, administracji i przedsiębiorców - skomentował przyjęcie projektu Krzysztof Paszyk, minister rozwoju i technologii.
Czytaj także: Pomysły na deregulację demaskują biurokrację w urzędach
Jakie zmiany w ustawie o deregulacji
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego (UA8) przygotowany w MRiT przewiduje zmiany w 25 ustawach. Są to:
kodeks postępowania administracyjnego:
- uregulowanie doręczeń zastępczych w sytuacji, gdy siedziba osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej nie istnieje lub nie jest możliwa do ustalenia;
- doprecyzowanie, jakie sprawy w szczególności nadają się do prowadzenia mediacji administracyjnych;
- umarzanie zawieszonych postępowań - po upływie określonego terminu postępowanie zawieszone z przyczyn obligatoryjnych, w oparciu o podstawy wymienione w art. 97 par. 1 k.p.a., będzie mogło ulec umorzeniu, o ile nie będą sprzeciwiać się temu pozostałe strony oraz nie będzie zagrażało to interesowi społecznemu;
- doręczenia hybrydowe - załączniki do decyzji papierowej będą mogły być doręczone na innym trwałym nośniku, za zgodą strony;
- zmiany w zakresie pouczeń do postanowień – w niektórych regulacjach pojawi się instytucja sprzeciwu od postanowienia;
- umożliwienie organowi w ramach autokontroli nie tylko uchylenia decyzji, a też rozstrzygnięcia sprawy albo umorzenia postępowania;
- związanie organu pierwszego stopnia wskazaniami organu odwoławczego;
- w zakresie administracyjnej kary pieniężnej zmiany dotyczące min. biegu terminu przedawnienia nałożenia administracyjnej kary pieniężnej, definicji zaległej kary pieniężnej, wykonania kar, udzielania ulg z urzędu w zakresie administracyjnych kar pieniężnych;
kodeks cywilny - umowę leasingu będzie można zawrzeć w formie dokumentowej, bez konieczności posiadania podpisu elektronicznego weryfikowanego za pomocą kwalifikowanego certyfikatu;
ustawa o dokonywaniu w księgach wieczystych wpisów na rzecz Skarbu Państwa w oparciu o międzynarodowe umowy o uregulowaniu roszczeń finansowych - odstąpienie od zasady dwuinstancyjności wobec postępowań prowadzonych na gruncie tej ustawy;
ustawa o rzemiośle:
- rozszerzenie katalogu dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła;
- rozszerzenie definicji rzemiosła przez dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie;
- odejście od wymogu dotyczącego wykorzystywania w ramach działalności gospodarczej spółek kwalifikacji zawodowych w rzemiośle i pracy własnej wszystkich wspólników;
- włączenie do rzemiosła usług świadczonych przez optyka okularowego i protetyka słuchu;
- odejście od automatyzmu w kwestii nabywania statusu rzemieślnika przez niektóre spółki wykonujące rzemiosło;
ustawa o Straży Granicznej – wyłączenie kontroli nielegalnego zatrudniania cudzoziemców spod nowych przepisów regulujących obowiązek publikacji okresowych analiz ryzyka oraz ograniczenia częstotliwości kontroli planowych;
ustawa o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników - osoby prowadzące działalność nierejestrowaną będą korzystały z numeru PESEL jako identyfikatora podatkowego, bez konieczności posługiwania się NIP-em;
ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty - odstąpienia od zasady dwuinstancyjności w sprawach skreślenia z rejestru lekarzy odbywających szkolenie specjalizacyjne;
ordynacja podatkowa:
- umarzanie zawieszonych postępowań - nastąpi, gdy zaistniałe przeszkody do kontynuowania postępowania nie zostaną usunięte w terminie trzech lat od daty zawieszenia postępowania;
- pojawią się nowe elementy treści zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej;
prawo bankowe – pojawi się możliwość prowadzenia rachunku wspólnego dla kilku funduszy inwestycyjnych w przypadku oferowania przez TFI produktów oszczędnościowych w ramach Pracowniczych Programów Emerytalnych oraz w ramach pozaustawowych programów oszczędnościowych;
ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych - doprecyzowanie przepisów odnoszących się do tzw. Małego ZUS Plus;
ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - odstąpienie od zasady dwuinstancyjności w postępowaniach dotyczących uhonorowania osób szczególnie zasłużonych, które znalazły się w trudnych sytuacjach życiowych, a także wsparcie w przypadku zaistnienia zdarzeń losowych, ale jedynie o charakterze nadzwyczajnym;
ustawa o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych - odstąpienie od zasady dwuinstancyjności w postępowaniach, których celem jest wykreślenie przedsiębiorcy z rejestru podmiotów wykonujących działalność w zakresie wyrobu i przetwarzania alkoholu etylowego lub rejestru producentów wyrobów tytoniowych na jego wniosek;
prawo lotnicze - odstąpienie od zasady dwuinstancyjności w postępowaniach związanych z wydaniem certyfikatu operatora kontroli bezpieczeństwa oraz z wyznaczeniem zarejestrowanego agenta, dostawcy oraz nadawcy;
prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi:
- umożliwienie wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego bez składania wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy także wobec postanowień;
- umożliwienie wniesienia sprzeciwu nie tylko od decyzji kasatoryjnych, ale także od postanowień;
ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – dookreślenie zasad uczestnictwa rzecznika MŚP w postępowaniach przed sądami;
ustawa o wyrobie napojów spirytusowych - odstąpienie od zasady dwuinstancyjności w postępowaniach w sprawach wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru działalności w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych na jego wniosek;
ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy - wyłączenie kontroli zjawiska nielegalnego zatrudniania cudzoziemców spod nowych przepisów regulujących obowiązek publikacji okresowych analiz ryzyka oraz ograniczenia częstotliwości kontroli planowych;
ustawa o kierujących pojazdami - odstąpienie od zasady dwuinstancyjności w postępowaniach dotyczących:
- wpisu do ewidencji instruktorów jazdy, wykładowców i administratorów oraz odmowy takiego wpisu;
- wydania, przedłużenie oraz rozszerzenie zezwolenia na kierowanie pojazdem uprzywilejowanym;
- wydania zezwolenia na kierowanie pojazdem przewożącym wartości pieniężne;
- wpisu do ewidencji instruktorów techniki jazdy oraz odmowy takiego wpisu;
ustawa o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa (zmiany redakcyjne);
prawo przedsiębiorców:
- wprowadzenie możliwości mniej sformalizowanego występowania do przedsiębiorców bez wszczynania postępowania (tzw. wystąpienie do osoby);
- brak konieczności przedkładania dokumentu pełnomocnictwa lub prokury;
- ograniczenie w stosowaniu pieczątek i dołączania wydruków KRS i CEIDG;
- obowiązkowe analizy prawdopodobieństwa naruszenia prawa poprzedzające kontrolę planową;
- nowe elementy zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli;
- skrócenie czasu trwania kontroli u mikroprzedsiębiorców;
- uzależnienie liczby przeprowadzanych kontroli od kategorii ryzyka;
- umożliwienie wniesienia sprzeciwu wobec czynności kontrolnych bez jednoczesnego wstrzymania czynności kontrolnych, w przypadku gdy organ przeprowadzając kontrolę powołuje się na wyłączenia ograniczeń kontroli działalności gospodarczej;
- wprowadzenia ogólnych zasad stanowienia prawa przyjaznego przedsiębiorcom;
ustawa o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (zmiany redakcyjne);
ustawa o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców – dookreślenie zasad procesowych uczestnictwa rzecznika MŚP w postępowaniu w sprawie skargi nadzwyczajnej przed Sądem Najwyższym;
prawo zamówień publicznych:
- objęcie p.z.p. zamówień, których przedmiotem są pożyczki zaciągane przez jednostki samorządu terytorialnego, z określonymi wyjątkami;
- umożliwienie stronom oraz uczestnikom postępowania odwoławczego przed Krajową Izbą Odwoławczą udziału w rozprawach i posiedzeniach za pośrednictwem środków informatycznych pozwalających na komunikowanie się na odległość;
ustawa o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców - zwiększenie limitu środków przeznaczanych na koszty udzielania pomocy publicznej przez Agencję Rozwoju Przemysłu;
ustawa o wyrobach winiarskich - ujednolicenie przepisów w zakresie wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru na jego wniosek.
MRIT podsumowuje w komunikacie, że pierwszy pakiet deregulacyjny to ponad 40 zmian dotyczących różnych obszarów działalności gospodarczej, na różnych etapach jej prowadzenia. Zwraca uwagę na nowe reguły kontroli w przedsiębiorstwach (m.in. skrócenie maksymalnego czasu kontroli u mikroprzedsiębiorców z 12 do 6 dni), prostsze postępowania administracyjne oraz przepisy odnoszące się do reguł kształtowania prawa gospodarczego.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
