- Zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy o działalności leczniczej podmiot wykonujący działalność leczniczą (a więc również praktyka lekarska), na wniosek pacjenta jest zobowiązany udzielić informacji na temat zawartych umów ubezpieczenia – zauważa Radosław Tymiński, radca prawny, autor bloga prawalekarza.pl.

W praktyce pacjenci mają z uzyskiwaniem tych danych problem.   

Jolanta Budzowska, radca prawny, specjalizująca się w sprawcach o błąd medyczny zauważa, że lekarze od lat utyskują, że sprawy o błąd medyczny trafiają na drogę karną, a przecież od pokrywania szkód jest ubezpieczenie. - To prawda. Jednak gdy przychodzi co do czego i pacjent potrzebuje dokumentacji medycznej i informacji o ubezpieczeniu podmiotu od odpowiedzialności cywilnej, to ich uzyskanie okazuje się problematyczne – mówi.

- Lekarze nie odbierają korespondencji, ignorują takie prośby. Ubezpieczyciele z kolei nawet jeśli się uda ich ustalić innymi sposobami, często wydają decyzje odmowne, bez merytorycznego rozpatrzenia roszczenia pacjenta, zasłaniając się brakiem odpowiedzi od ubezpieczonego lekarza i brakiem dokumentacji medycznej. Więc koło się zamyka – podkreśla Jolanta Budzowska.

Czytaj w LEX: Przegląd spraw sądowych w kontekście najczęściej spotykanych błędów medycznych >

 

OC lekarza w rejestrze, jak OC samochodu?

Problem z dostępem do wiarygodnych informacji o polisach i ubezpieczeniach dotyczy także szpitali.

Jolanta Budzowska zaznacza, że pacjent powinien mieć łatwo dostępną informację na temat tego, jakie ubezpieczenia i polisy ma szpital na dany rok i jaka jest tak zwana wartość czynna tej polisy, czyli jaka suma gwarancyjna jest do dyspozycji.  - Przykładowo, w imieniu pacjenta występuję o zapłatę 100 tys. zł, a podmiot leczniczy ma ubezpieczenie obowiązkowe w wysokości 100 tys. euro. Sprawa dotyczy  2021 roku. Nie wiem, czy w ramach tej sumy gwarancyjnej nie zostało już wszystko wypłacone. Wpływa to na decyzję pacjenta. Jeśli wie, że polisa pokryje szkody, to nie musi pozywać szpitala czy lekarza– wyjaśnia mec. Budzowska.

Czytaj także na Prawo.pl: Całkowska: nowa ścieżka dochodzenia roszczeń przez pacjentów może być sprzeczna z konstytucją

W przypadku samochodów wystarczy numer rejestracyjny lub VIN samochodu, aby sprawdzić na stronie internetowej Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG), czy pojazd ma polisę, jej numer, a także nazwę i adres zakładu ubezpieczeniowego.

Taki rejestr ubezpieczeń OC podmiotów leczniczych nie istnieje. 

Sprawdź w LEX: Czy lekarz na umowie zlecenie powinien podlegać obowiązkowemu czy dobrowolnemu ubezpieczeniu OC? >

Biuro Rzecznika Praw Pacjenta w odpowiedzi na pytania Prawo.pl zauważa co prawda, że lekarze, którzy odmawiają podania informacji o ubezpieczeniu łamią tym samym prawo pacjenta do informacji, to jednak zdaniem Rzecznika Praw Pacjenta wprowadzanie ogólnego rejestru ubezpieczonych lekarzy nie wydaje się konieczne.

RPP argumentuje to właśnie obowiązkiem nałożonym na lekarzy do udostępniania informacji o swoim ubezpieczeniu.

Czytaj w LEX:  Zarzut popełnienia błędu w sztuce lekarskiej - postępowanie z zakresu odpowiedzialności zawodowej >

 

Zagubione polisy, trwające latami postępowania sądowe

Na braku dostępu do  danych o ubezpieczeniach i polisach tracą nie tylko pacjenci. 

Większe pomioty, jak szpitale, wiedzą że są zobowiązane do udostępniania dokumentacji medycznej, a także o ubezpieczeniu OC. Trzeba się w tej sprawie jednak specjalnie zwracać. Zdarzają się w tym zakresie pomyłki, bo w imieniu szpitali odpowiadają różne osoby, często główna księgowa, często kierownik danej jednostki.

Czytaj w LEX: Odszkodowania i inne wydatki na rzecz poszkodowanego pacjenta jako koszt podatkowy zakładu opieki zdrowotnej >

- Prowadzę sprawę, gdzie okazało się, że źródłem ogromnej szkody na zdrowiu u pacjentki jest pozostawienie w jej ciele ciała obcego, do czego doszło podczas operacji przeprowadzonej 10 lat wcześniej. Mimo starań nie ustaliliśmy ubezpieczyciela. Szpital też nie był w stanie podać, kto go ubezpieczał. Dopiero po kilku latach trwania procesu, gdzieś w zapomnianych archiwach szpitala odnaleziono jakąś polisę. I rzeczywiście, ubezpieczyciel, który przejął zobowiązania swojego poprzednika prawnego, przyjął odpowiedzialność, czyli przyznał, że jest odpowiedzialny jako gwarant za szkodę wyrządzoną tym szpitalu. Ten przykład pokazuje, że jest to problem nie tylko pacjentów, ale także szpitali stojących w obliczu roszczeń pacjentów – zauważa Jolanta Budzowska.

-  Bardzo często dostaję informację tylko o obowiązkowym ubezpieczeniu OC, a szpitale powszechnie kupują też ubezpieczenie dodatkowe OC na dodatkową sumę gwarancyjną – mówi Jolanta Budzowska.  

Czytaj w LEX: Ubezpieczenie OC podmiotu wykonującego działalność leczniczą >

Z kolei prywatne gabinety najczęściej nie mają zorganizowanej, sprawnie działającej administracji. - Są problemy z uzyskaniem informacji o tym, gdzie są ubezpieczeni, o wartości czynnej polisy i ewentualnych dodatkowych ubezpieczeniach - mówi. 

- Uważam, że takie informacje powinny być w formie publicznych rejestrów, łatwo dostępne dla każdego poszkodowanego pacjenta – zaznacza Jolanta Budzowska.

Zobacz procedurę w LEX: Zawieranie ubezpieczenia OC i majątku podmiotu leczniczego >

 

Prawo pacjenta do danych o OC lekarza

Wyjaśnienia Biura Rzecznika Praw Pacjenta dotyczące prawa do danych o ubezpieczeniu

  1. Dla lekarzy ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej jest obowiązkowe
  2. Zgodnie z przepisami lekarz ma także obowiązek udzielić informacji na temat swojego ubezpieczyciela i zawartej z nim umowy
  3.  Lekarze, którzy odmawiają podania tej informacji łamią tym samym prawo pacjenta do informacji. Prawa pacjenta są zawarte nie tylko w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, ale również w innych aktach prawnych. Jest nim także prawo do ochrony zdrowia zapisane w Konstytucji

Ze względu na obowiązek nałożony na lekarzy do udostępniania informacji o swoim ubezpieczeniu zdaniem Rzecznika Praw Pacjenta wprowadzanie ogólnego rejestru ubezpieczonych lekarzy nie wydaje się konieczne.

Podstawa prawna:

  1. Art. 18 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej.
  2. Tamże, art. 14 ust. 2 pkt 2.
  3. Art. 68 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej