Prezydent miasta ustanowił okolicznościowe wyróżnienie honorowe w postaci statuetki, wprowadził w życie regulamin jego przyznawania oraz przedstawił wzór wniosku o przyznanie wyróżnienia. Wydane w tej sprawie zarządzenie zostało zaskarżone przez wojewodę, który twierdził, że akt ten nie miał podstawy prawnej.

Czytaj więcej: Odznaki, tytuły i nagrody nadawane zasłużonym wobec jednostek samorządu terytorialnego >>>

 

Samorząd odpierał zarzuty

Gmina wniosła o oddalenie skargi. Twierdziła, że kompetencja do wydania zarządzenia przez prezydenta miasta wynika z art. 33 ust. 1 i 3 ustawy o samorządzie gminnym (dalej jako: usg), ponieważ jest on kierownikiem urzędu, który kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz. W odpowiedzi na skargę podkreślono, że zadania własne gminy obejmują sprawy promocji jednostki samorządu terytorialnego, co wiąże się z ustanowieniem okolicznościowego wyróżnienia honorowego w postaci statuetki. W ocenie gminy, w pojęciu tym mieści się uprawnienie do ustanawiania medali honorowych, które nie stanowią orderów, odznaczeń i odznak w rozumieniu przepisów ustawy o odznakach i mundurach.

Czytaj także: Kłos, młot i bocian - z herbami gmin są problemy >>>

Sąd nie zgodził się z gminą

Sprawą zajął się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, który wskazał, że zaskarżone zarządzenie jest w istocie ustanowieniem honorowego tytułu. Jego istota polega bowiem na uznaniu szczególnych zasług osób fizycznych, organizacji społecznych i podmiotów gospodarczych w działalności na rzecz rozwoju i promocji miasta oraz przyznaniu im honorowego tytułu, dla którego zewnętrznym wyrazem jest statuetka. W tym celu powołana miała zostać kapituła oceniająca wnioski o przyznanie wyróżnienia. Sąd przyznał, że gmina ma prawo ustanawiać tego rodzaju wyróżnienie, ponieważ uhonorowanie określonych osób za ich zasługi dla jednostki samorządu terytorialnego jest sprawą publiczną o znaczeniu lokalnym. Niemniej na gruncie niniejszej sprawy kwestią sporną było, który organ miał kompetencję, by ustanowić wyróżnienie. 

WZORY DOKUMENTÓW:

 

 


Prezydent miasta nie mógł ustanowić wyróżnienia

Z art. 18 ust. 1 usg wynika, że do właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej. Natomiast art. 18 ust. 2 pkt 14 usg stanowi, że nadawanie honorowego obywatelstwa gminy należy do właściwości rady gminy. WSA ocenił, że między tytułem honorowego obywatela gminy, a honorowym wyróżnieniem za zasługi dla miasta nie ma większej różnicy. Tym samym materia, jakiej dotyczy zaskarżone zarządzenie jest zastrzeżona dla aktu prawa miejscowego, a kompetencje do jego wydania przynależą organowi stanowiącemu, czyli radzie miasta, a nie prezydentowi miasta. Oznacza to, że wojewoda zasadnie zarzucił, że sporne zarządzenie w istotnym stopniu narusza prawo, ponieważ zostało wydane przez organ, któremu nie przynależą takie kompetencje. Mając powyższe na uwadze, WSA stwierdził niezgodność z prawem zaskarżonego zarządzenia.

Wyrok WSA w Gliwicach z 29 marca 2022 r., sygn. akt III SA/Gl 1471/21