W czasie epidemii jest czasowe ograniczenie określonego sposobu przemieszczania się, funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy. Istnieje zakaz organizowania widowisk i innych zgromadzeń ludności, nakaz udostępnienia nieruchomości, lokali, terenów i dostarczenia środków transportu do działań przeciwepidemicznych przewidzianych planami.

Poza tym obowiązek poddania się kwarantannie z zakazem jej opuszczania to ograniczenie możliwości wykonywania praw i wolności, które są niezbędne dla prawidłowego przebiegu procesu wyborczego.

Czytaj w LEX: Zadania jednostek samorządu terytorialnego w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej >

 

Są komisje okręgowe

PKW wydała uchwałę w sprawie powołania okręgowych komisji wyborczych w celu przeprowadzenia wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r. Termin na wyłonienie członków minął zgodnie z kalendarzem wyborczym 23 marca.

Kolejne terminy biegną – do 5 kwietnia ma nastąpić utworzenie obwodów głosowania w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych, domach studenckich i zespołach tych domów oraz ustalenie ich granic, siedzib i numerów. Jest to wątpliwe w czasie epidemii. A nawet zdaniem organizujących wybory samorządów – niemożliwe.

Czytaj w LEX: Zarządzanie kryzysowe w jednostkach samorządu terytorialnego - istota działań, planowanie oraz organy właściwe do działania >

Niemożliwe jest przeprowadzenie wolnych i demokratycznych wyborów

W opinii dla Fundacji Batorego dr hab. Piotr Uziębło, profesor Uniwersytetu Gdańskiego w Katedrze Prawa Konstytucyjnego i Instytucji Politycznych na Wydziale Prawa i Administracji UG, stwierdza, że obecna sytuacja nie pozwala na przeprowadzenie wolnych i demokratycznych wyborów głowy państwa i powinien zostać wprowadzony stan wyjątkowy.

Czytaj w LEX: Procedura wprowadzania stanów nadzwyczajnych - wybrane problemy >

Według eksperta wprowadzenie stanu wyjątkowego zapewni konstytucyjność ograniczeń w możliwości korzystania z konstytucyjnych praw i wolności jednostki wynikających z ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych.

Czytaj też: Fundacja Batorego: Wyborów w terminie nie da się zorganizować
 

Zmiana w Kodeksie wyborczym i Prawie pocztowym

Do Sejmu trafi projekt ws. zmian w Prawie pocztowym, gdzie procedowana jest zmiana będąca podstawą do ustawowego zwolnienia wyborców niepełnosprawnych głosujących korespondencyjnie z opłat pocztowych dotyczących przesyłek pakietów  wyborczych  oraz  przesyłek  kopert  zwrotnych.

W uzasadnieniu projektu wskazano, że „projektowane przepisy są bardzo pilne, gdyż powinny wejść w życie przed dniem wyborów”.

Nie ma w nich mowy o głosowaniu korespondencyjnym przez osoby w kwarantannie. Piotr Uziębło wskazuje, że nie ma środków, które pozwalałyby na oddanie głosu osobom odbywającym kwarantannę, które nie mają możliwości udania się do lokalu wyborczego. „Zresztą, nawet istnienie głosowania korespondencyjnego wymagałoby znacznego uproszczenia procedur w zakresie dostarczenia pakietów wyborczych i ich odbioru. Polski kodeks wyborczy nie przewiduje też możliwości głosowania takich osób przez pełnomocnika, a także – generalnie zresztą – oddania głosu za pośrednictwem Internetu” – podkreśla w opinii.

Czytaj w LEX: Zagrożenie koronawirusem a prawo do prywatności >