Nowym elementem w tegorocznych wyborach samorządowych będą obwodowe komisje wyborcze ds. ustalenia wyników głosowania. Powołane pierwszy raz komisje mają zadania odrębne od komisji ds. przeprowadzenia głosowania. W poprzednim stanie prawnym wszystkie czynności wykonywała jedna komisja.
Czytaj też: Członek komisji wyborczej zarobi 300 zł, przewodniczący – 380
Zadania obu komisji przed głosowaniem
Po powołaniu komisja ds. przeprowadzenia wyborów oraz komisja ds. ustalenia wyników odbywają niezależnie pierwsze posiedzenie, na którym wybierają przewodniczącego i zastępcę. Ustalają też sposób wykonania zadań, biorąc pod uwagę wytyczne PKW. Podają też do publicznej wiadomości informację o swoich składach. W dniu głosowania informację taką wywiesza się w lokalu wyborczym.
W terminie uzgodnionym z urzędnikiem wyborczym komisja ds. przeprowadzenia głosowania ma ostemplować karty do głosowania wykorzystywane w głosowaniu korespondencyjnym oraz przygotować pakiety wyborcze. Z czynności tych sporządzany jest protokół, w którym wskazuje się liczbę ostemplowanych kart, odrębnie dla wyborów do rad oraz wójta, burmistrza czy prezydenta miasta. Protokół sporządza się w dwóch egzemplarzach – dla urzędnika wyborczego i dla dokumentacji komisji.
Komisja odbiera, najpóźniej w przeddzień głosowania, karty do głosowania, formularze protokołów głosowania i protokołu przekazania, pieczęć i zaplombowany pakiet z pieczęcią obwodowej komisji wyborczej ds. ustalenia wyników głosowania w obwodzie, spis wyborców.
W dniu wyborów
Komisja ds. przeprowadzenia głosowania zbiera się w lokalu wyborczym przed godz. 6.00, sprawdza dokumenty, ponownie przelicza karty, ostemplowuje karty do głosowania. Przygotowuje też spis wyborców oraz sprawdza, czy w lokalu nie ma elementów służących do prowadzenia kampanii wyborczej. Sprawdza także, czy urna jest pusta, zamyka ją i opieczętowuje.
Przewodniczący wyznacza członka komisji, który przebywać ma w „bezpośredniej bliskości urny i zapewniać jej nienaruszalność”. Ma on czuwać, by przestrzegane były zasady tajności głosowania, tj. aby wyborcy wrzucali karty do urny w taki sposób, aby strona zadrukowana była niewidoczna. O godzinie 7.00 komisja otwiera lokal i wydaje wyborcom karty do głosowania. W pomieszczeniu z urną powinno stale przebywać 2/3 składu komisji.
Przed wydaniem kart do głosowania komisja sprawdza m.in. tożsamość wyborcy na podstawie dowodu osobistego lub innego dokumentu z fotografią. Następnie ustala, czy nazwisko jest ujęte w spisie wyborców. Może także dokonać dopisania do spisu wyborców osoby pominiętej w spisie czy skreślonej ze spisu. Stosuje się przy tym do wytycznych PKW. Przy czynności potwierdzania przez wyborców otrzymania karty członkowie komisji muszą pilnować, aby podpisy składane były w liniach przy właściwych nazwiskach.
Zapewnienie tajności podczas głosowania
Podczas głosowania, po wydaniu karty, komisja zwraca uwagę, aby uprawnieni głosowali osobiście i tak, żeby nie została naruszona tajność głosowania.
Komisja przekazuje Państwowej Komisji Wyborczej dane o frekwencji. Dane o liczbie osób uprawnionych do głosowania oraz o liczbie wyborców, którym wydano karty przekazuje PKW i podaje do publicznej wiadomości według stanu na godzinę 12.00, 17.00.
O godzinie 21.00 przewodniczący komisji zarządza zakończenie głosowania i komisja zamyka lokal.
Zadania wspólne obu komisji
W dniu wyborów komisja ds. ustalenia wyników głosowania w obwodzie zbiera się przed lokalem wyborczym nie później niż o godz. 20.45. Członkowie wchodzą do lokalu tuż przed zakończeniem głosowania przez obwodową komisję wyborczą ds. przeprowadzenia głosowania.
Kiedy ostatni wyborca opuści lokal, przewodniczący obu komisji zapieczętowują otwór urny wyborczej. Zaklejają go paskiem papieru opatrzonym pieczęcią komisji i podpisami jej członków. Jeżeli komisja otrzymała jednorazowe plomby (nalepki foliowe) opatrzone unikatowym numerem, za ich pomocą zabezpiecza wlot urny.
Komisja ds. przeprowadzenia głosowania przekazuje komisji ds. ustalenia wyników dokumenty, m.in. spis wyborców, urnę z kartami, niewykorzystane karty i inne materiały.
Sporządzenie protokołu
Z przekazania tych dokumentów i materiałów sporządza się protokół przekazania, w którym wymienia się m.in. nazwę komisji, miejsce i datę, liczbę kart wykorzystanych i niewykorzystanych. Protokół podpisują wszyscy członkowie obu komisji.
Wydrukowane protokoły głosowania w obwodzie, w dwóch egzemplarzach, podpisują wszyscy członkowie komisji obecni przy ich sporządzeniu, także ci, którzy wnieśli do nich uwagi; opatruje się je pieczęcią komisji. Parafki wszystkich członków powinny znaleźć się na każdej stronie protokołu.
Przewodniczący obwodowej komisji wyborczej ds. ustalenia wyników głosowania do czasu przekazania i zatwierdzenia przez gminną komisję wyborczą protokołu głosowania w obwodzie, powinien mieć możliwość kontaktu telefonicznego z przewodniczącym obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie. Ma to według PKW pozwolić na wyjaśnienie ewentualnych wątpliwości związanych ze sporządzeniem protokołu głosowania w obwodzie.
Wywieszenie w widocznym miejscu
Komisja sporządza po dwie kopie każdego protokołu głosowania. Następnie komisja wywiesza kopie protokołów w miejscu łatwo dostępnym i widocznym po zamknięciu lokalu. Członkowie komisji nie mogą opuścić lokalu wyborczego przed wywieszeniem kopii protokołów.
Czytaj też: Zapewnienie wyborcom wglądu do kopii protokołu głosowania w obwodzie
Przekazanie protokołów wójtowi i komisjom terytorialnym
Drugi egzemplarz kopii każdego protokołu głosowania przewodniczący komisji przekazuje, jak wynika z wytycznych PKW, „niezwłocznie” wójtowi.
Po jednym egzemplarzu każdego protokołu z załączonymi do danego protokołu ewentualnymi zarzutami wniesionymi przez mężów zaufania lub członków komisji umieszcza się w odrębnych kopertach, zakleja i pieczętuje na złączeniach oraz odpowiednio opisuje. Wzór podają wytyczne PKW
Kopertę z protokołem w wyborach do rady gminy oraz w wyborach wójta dostarcza się właściwej gminnej komisji wyborczej. Kopertę z protokołem głosowania w wyborach do rady powiatu oraz sejmiku województwa - właściwej powiatowej komisji wyborczej. Przewodniczący lub zastępca osobiście transportuje dokumenty do siedziby właściwej komisji wyższego stopnia.
Szczegółowe wytyczne Państwowej Komisji Wyborczej zobacz TUTAJ
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.