Rada miasta podjęła uchwałę w sprawie ustalenia kierunków działania dla prezydenta miasta dotyczących prowadzenia działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie profilaktyki ciąż wśród nastolatek, chorób przenoszonych drogą płciową, w tym profilaktyki HIV. Wojewoda stwierdził nieważność tego aktu. Wydane w tej sprawie rozstrzygnięcie nadzorcze zostało jednak zaskarżone przez radę miasta.

 

Rada może wskazać kierunki działania prezydenta miasta 

Sprawą zajął się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, który wskazał, że unieważniona uchwała została podjęta na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym (dalej jako: usg). Przepis ten stanowi, że do wyłącznej właściwości rady gminy należy ustalanie wynagrodzenia wójta, stanowienie o kierunkach jego działania oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności. Na tej podstawie przyjmuje się, że rada ma prawo stanowić w formie uchwały o kierunkach działania organu wykonawczego, ale uchwała ta nie może zawierać poleceń dotyczących konkretnego sposobu załatwienia danej sprawy. W ocenie sądu, zaskarżona uchwała była zgodna z prawem, ponieważ nie wskazywała konkretnego sposób jej realizacji. Mając powyższe na uwadze, rozstrzygnięcie nadzorcze zostało uchylone. Nie zakończyło to jednak sporu, ponieważ wojewoda postanowił wnieść skargę kasacyjną.

Czytaj w LEX: Uchwały kierunkowe rady gminy jako przedmiot nadzoru wojewody – studium przypadku Rady Miasta Krakowa >>>

Czytaj także: Płaca minimalna dogania wynagrodzenie urzędnika w gminie >>>

 

 

Nie można nałożyć obowiązku realizacji oznaczonego zadania

Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że z zawartego w art. 18 ust. 2 pkt 2 usg zwrotu "stanowienie o kierunkach jego działania" wynika, że uchwała adresowana do organu wykonawczego nie może dotyczyć konkretnej sprawy i wskazania sposobu jej załatwienia. Przepis ten należy rozumieć jako możliwość określenia ogólnych i generalnych celów działania prezydenta miasta. Nie stanowi on więc źródła kompetencji rady miasta względem organu wykonawczego. NSA podkreślił, że art. 18 ust. 2 pkt 2 usg nie może być też podstawą do nakładania obowiązku realizacji oznaczonego zadania. Prezydent miasta jest bowiem organem wykonawczym gminy, a nie rady, a więc nie jest on obowiązany do wykonywania jej poleceń czy dyrektyw odnoszących się do konkretnej sprawy. Sąd zwrócił uwagę, że celem spornej regulacji jest zapewnienie i stworzenie podstawy do koordynacji działań obu organów gminy, które są podejmowane z inicjatywy rady.

Czytaj w LEX: Stanowienie o kierunkach działania wójta (burmistrza, prezydenta miasta) >>>

 


Sporna uchwała nie określała kierunku działania

W ocenie NSA, interpretacja spornej uchwały prowadziła do wniosku, że rada nałożyła na prezydenta miasta skonkretyzowany obowiązek działania polegający na "podjęciu wszelkich, możliwych koniecznych i prawnie dopuszczalnych działań polegających na prowadzeniu działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie profilaktyki ciąż wśród nastolatek, chorób przenoszonych drogą płciową, w tym profilaktyki HIV". Redakcja zaskarżonej uchwały i użyte w niej sformułowania, świadczą o tym, że na organ został nałożony obowiązek realizacji określonego i zindywidualizowanego zadania publicznego. Sąd uznał, że rada wprost wskazała na sposób realizacji tego zadania, ponieważ wykonując tę uchwałę, prezydent miasta został zobowiązany do prowadzenia działań informacyjnych i edukacyjnych w zakresie profilaktyki. Sporny akt nie określał więc kierunku działania organu wykonawczego, lecz nakładał na niego obowiązek realizacji zindywidualizowanego zadania publicznego, określając jednocześnie sposób jego wykonania, co pozostaje poza zakresem kompetencji wynikającej z art. 18 ust. 2 pkt 2 usg. Mając powyższe na uwadze, NSA uchylił zaskarżony wyrok i oddalił skargę.

Wyrok NSA z 2 września 2022 r., sygn. akt III OSK 2900/21

Sprawdź też: Jednostki samorządu terytorialnego w dobie kryzysów - raport >

Sprawdź też: Zasady i organizacja preferencyjnej sprzedaży węgla w gminie >