Rada Miejska w Morągu uchwaliła regulamin określający zasady i tryb korzystania z miejscowej pływalni "Morąska Perła". Wojewoda Warmińsko - Mazurski w trybie nadzoru stwierdził jej nieważność. Choć zarzuty dotyczyły różnych kwestii, wspólnym ich mianownikiem było uregulowanie przez gminę spraw poddanych już materii ustawowej. Gmina Morąg w skardze do sądu wyjaśniła, że jej zamiarem było doprecyzowaniem zapisów ustawowych, i zapewnienie dzięki temu bezpieczeństwa wszystkim użytkownikom basenu.
Niedopuszczalne powtórzenie i modyfikacja przepisów ustawowych
WSA przypomniał, że rozpoznając skargę na akt nadzoru stwierdzający nieważność uchwały jednostki samorządu terytorialnego, sąd administracyjny ma obowiązek przeanalizować zgodność uchwały gminy z prawem, a dopiero następnie rozstrzygnięcia nadzorczego stwierdzającego jej nieważność.
Czytaj w LEX: Stwierdzenie nieważności jako środek nadzoru - przesłanka sprzeczności z prawem >>>
W tej sprawie wojewoda słusznie zatem zarzucił radzie miasta, że wprowadziła do regulaminu korzystania z pływalni szereg postanowień, które odnosiły się do spraw uregulowanych już w innych aktach, i to rangi ustawy. Dla oceny ich ważności, nie miały natomiast żadnego znaczenia zamiary jakie przyświecały, albo mogły przyświecać, lokalnemu ustawodawcy. Powtórzenie regulacji ustawowych lub ich modyfikacja w akcie prawa miejscowego jest bowiem niedopuszczalna, gdyż powtórzony przepis będzie interpretowany w kontekście uchwały, w której go powtórzono, co może prowadzić do całkowitej lub częściowej zmiany intencji prawodawcy.
Czytaj w LEX: Przesłanki stanowienia porządkowych aktów prawa miejscowego – przesłanki faktyczne >>>
Przeczytaj także:
Niedopuszczalne zakazy w regulaminie pływalni
Rada gminy nie została zatem upoważniona w art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym do wprowadzania w regulaminie korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej zakazów przebywania na basenie dzieci poniżej określonego wieku, bez opieki osoby dorosłej. Stąd zasadny był zarzut wojewody, iż przepisy przewidujące obowiązek przebywania dzieci do lat 10 na terenie pływalni wyłącznie pod opieką osób pełnoletnich oraz zakaz pozostawiania bez opieki osób niepełnoletnich nieumiejących pływać w sposób zasadniczy zmodyfikowały treść art. 106 Kodeksu wykroczeń. Ten ostatni przepis zabrania bowiem dopuszczenia małoletniego albo innej osoby niezdolnej rozpoznać lub obronić się przed niebezpieczeństwem, do przebywania w niebezpiecznych dla zdrowia człowieka okolicznościach. A więc przepis ten miałby również zastosowanie do przebywania w hali basenowej, gdzie małoletniemu bez opieki dorosłego mogłoby grozić utonięcie.
Czytaj w LEX: Odpowiedzialność rodziców za brak opieki nad dziećmi >>>
Czytaj w LEX: Dopuszczalność skargi sądowoadministracyjnej związanej z wykonywaniem publicznego transportu zbiorowego >>>
Podobnie niedopuszczalne było wprowadzenie zakazu korzystania z pływalni przez osoby chore na górne drogi oddechowe, uczulone na środki odkażające, z chorobami skóry (typu grzybica, brodawczak, egzema, liszaje) i niezagojonymi ranami oraz z chorobami układu wydalania. Takie zapisy do swojej ważności wymagałyby bowiem odpowiedniej regulacji ustawowej, jako że ograniczały prawo do przebywania w miejscach publicznych i prawo poruszania się. Nie wspominając o tym, że zastosowane przed gminę kryteria były nieprecyzyjne i niedookreślone, co pozwalałoby na dowolną ocenę zaistnienia przesłanek.
Basen to również obszar wodny
Sąd zauważył, że ustawa o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych, która dotyczy również obiektów krytych, całościowo reguluje kwestię korzystania ze zbiorników wodnych, również w aspekcie odmowy wpuszczenia bądź wyproszenia klienta z obiektu pływalni, jak też informowania odpowiednich służb ratowniczych lub podmiotów uprawnionych o zaistniałym na obiekcie wodnym wypadku.
Czytaj w LEX: Uwagi krytyczne na temat sposobu oznakowania i zabezpieczenia obszarów wodnych >>>
Gmina nie mogła zatem ponownie uregulować tych kwestii, dając jednak możliwość administratorowi pływalni i obsłudze prawo odmowy wpuszczenia bądź wyproszenia klienta z obiektu pływalni, przy podejrzeniu, że osoba taka jest pod wpływem alkoholu lub środków odurzających. W tym wypadku doszło do modyfikacji regulacji ustawowej. Podobnie bezprawne było ograniczenie regulaminem obowiązku zgłoszenia wypadków tylko do wypadków poważnych, gdy jego skutkiem byłyby obrażenia ciała. Ustawa o bezpieczeństwie nakazuje bezzwłoczne informowanie odpowiednich służb ratowniczych o każdym wypadku, którego następstwem może być naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia.
Nie po myśli gminy sąd rozprawił się z przepisami porządkowymi, które miały obowiązywać na pływalni. Wyjaśnił, że gmina nie może dowolnie regulować zagadnienia przebywania w miejscu publicznym osób nietrzeźwych lub pod wpływem środków odurzających. Stąd zapis, że z pływalni nie wolno korzystać osobom nietrzeźwym lub pod wpływem innych środków odurzających, a z siłowni również pod wpływem środków psychoaktywnych był niezgodny z prawem, a jako taki nieważny.
Regulamin nie może regulować kwestii uregulowanych
Natomiast kwestia wnoszenia na teren niecki basenowej opakowań szklanych, puszek, ostrych narzędzi oraz innych niebezpiecznych przedmiotów jest ogólnie uregulowana w kodeksie wykroczeń, który w art. 50a par. 1 zabrania posiadania w miejscu publicznym noża, maczety lub innego podobnie niebezpiecznego przedmiotu, gdy okoliczności jego posiadania wskazują na zamiar użycia go w celu popełnienia przestępstwa. Również kodeks karny penalizuje w art. 160 k.k. narażenie człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Z kolei zakaz popychania, wrzucania do wody i podtapiania innych osób na terenie hali basenowej można zdaniem sądu wyinterpretować z art. 157 i 160 k.k., które odnoszą się do przestępstw narażenia na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu oraz zapobieganiu naruszenia nietykalności cielesnej.
Czytaj w LEX: Czyn z art. 50a par. 1 kodeksu wykroczeń - przykład na to, jak nie tworzyć norm prawa karnego >>>
Czytaj w LEX: Sposoby narażenia na niebezpieczeństwo w rozumieniu art. 160 k.k. i związana z nimi kumulatywna kwalifikacja prawna czynu >>>
Na koniec sąd zwrócił uwagę, że przedmiotem regulaminu, jako aktu prawa miejscowego nie powinny być kwestie dotyczące odpowiedzialności cywilnoprawnej wynikające z umowy przechowania, a taką jest regulacja dotycząca odpowiedzialność za zgubiony numerek do szatni.
Wyrok WSA w Olsztynie z 1 września 2022 r. II SA/Ol 462/22
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.