Znany jest już projektowany termin wyborów przedterminowych w Gliwicach i Nowej Soli. Głosowania na nowych prezydentów tych miast odbędą się w niedzielę 5 stycznia 2020 roku. Przewidują to dwa projekty rozporządzeń zamieszczone na stronie Rządowego Centrum Legislacji.

Prezydenci zostali senatorami

Zarządzenie wyborów spowodowane jest tym, że mandaty prezydentów Gliwic – Zygmunta Frankiewicza i Nowej Soli – Wadima Tyszkiewicza wygasły wskutek ich wyboru na senatorów w wyborach parlamentarnych 13 października.

Zgodnie z Kodeksem wyborczym nie można łączyć funkcji wójta, burmistrza i prezydenta miasta oraz radnego z mandatem posła lub senatora. Osoba wybrana w wyborach parlamentarnych zgodnie z prawem traci mandat samorządowy. Wygaśnięcie mandatu stwierdza komisarz wyborczy. Do czasu wybrania w wyborach przedterminowych wójta, burmistrza albo prezydenta gminą zarządza osoba powołana w tym celu przez Prezesa Rady Ministrów.
 

Czytaj też: Prof. Izdebski: Dobrze, że głos samorządów będzie w parlamencie

 

Kalendarz wyborczy wyborów przedterminowych

Zgodnie z kalendarzem wyborczym do 25 listopada ma nastąpić podanie do publicznej wiadomości w formie obwieszczenia informacji o siedzibie miejskiej komisji wyborczej, do 26 listopada zawiadomienie komisarza wyborczego o utworzeniu komitetu wyborczego, a do 27 listopada zgłaszanie komisarzowi wyborczemu kandydatów na członków miejskiej komisji wyborczej w obu miastach.

Komisarze wyborczy powołają w obu miastach miejskie komisje wyborcze do 29 listopada. Kandydatów na prezydenta można będzie składać miejskim komisjom do 11 grudnia. Do 16 grudnia przyjmowane będą w obu miastach zgłoszenia na członków komisji wyborczych.

Kalendarze wyborcze obu głosowań dostępne są TUTAJ w przypadku wyborów w Gliwicach i TUTAJ w przypadku wyborów w Nowej Soli.

Projekty zostały przekazane do zaopiniowania przez Państwową Komisję Wyborczą. Z uzasadnień wynika, że zostaną ogłoszone w Dzienniku Ustaw do 7 listopada 2019 roku. Z uwagi na terminy czynności wyborczych nie jest zachowanie 14-dniowego vacatio legis.

Procedura w przypadku wyborów przedterminowych

Jak podkreśla Mateusz Karciarz z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, prawnik w Kancelarii Radców Prawnych Zygmunt Jerzmanowski i Wspólnicy sp.k., wójt, burmistrz, prezydent wybrany w wyborach przedterminowych nie rozpoczyna pełnej 5-letniej kadencji, lecz pełni swoją funkcję do czasu zakończenia kadencji organów wybranych w wyborach „podstawowych”.

Procedura przeprowadzania przedterminowych wyborów określona jest przepisami Kodeksu wyborczego. Zgodnie z art. 474 § 2 k.w. w razie konieczności przeprowadzenia wyborów wójta przed upływem kadencji z przyczyn określonych w ustawach Prezes Rady Ministrów zarządza, w drodze rozporządzenia, wybory przedterminowe w trybie określonym w art. 372 k.w., z zastrzeżeniem § 3, a więc w ciągu 90 dni od daty wygaśnięcia mandatu wójta (dopuszczalne jest przy tym, aby w kalendarzu wyborczym terminy wykonania czynności wyborczych były krótsze od przewidzianych w Kodeksie wyborczym). Zobacz też w LEX: Skutki wygaśnięcia mandatu wójta (burmistrza, prezydenta miasta)

Mateusz Karciarz zauważa, że w przypadku wygaśnięcia mandatu wójta przed upływem kadencji bardzo trudno będzie zachować ciągłość władzy wykonawczej w gminie, ustawodawca nie przewidział bowiem możliwości, aby do czasu wyznaczenia przez Prezesa Rady Ministrów osoby pełniącej funkcję wójta funkcję tę pełnił jego dotychczasowy zastępca - jedną z konsekwencji wygaśnięcia mandatu wójta przed upływem kadencji jest odwołanie jego zastępców.

Istnieje więc konieczność wyznaczenia osoby mającej pełnić funkcję wójta, burmistrza, prezydenta do czasu wybrania nowej osoby na to stanowisko. Jednym z najistotniejszych mankamentów przepisu art. 28f u.s.g. jest brak określenia przez ustawodawcę terminu, w jakim Prezes Rady Ministrów ma obowiązek wyznaczyć osobę pełniącą funkcje wójta - podkreśla. Pisaliśmy o tym tutaj Prezydent wybrany do parlamentu - bezkrólewie w miastach