Wojewoda złożył skargę na uchwałę rady miasta z 1995 r. w sprawie dni i godzin otwierania oraz zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i usługowych dla ludności. Wskazywał, że akt ten różnicuje warunki prowadzenia działalności gospodarczej ze względu na jej lokalizację. Przepisy stanowiły bowiem, że placówki, które znajdowały się w budynkach wielomieszkaniowych mogą być czynne w dowolne dni tygodnia od 5:30 lub od 8:00 do 22.00. Natomiast placówki, które nie były zlokalizowane w budynkach wielomieszkaniowych, mogą być czynne w dowolne dni tygodnia i całodobowo. Organ dopatrzył się też naruszenia prawa w przepisie uchwały, który nakładał obowiązek informowania klientów o dniach i godzinach pracy placówki lub zakładu poprzez umieszczenie wywieszki na drzwiach wejściowych.
Gmina może ustalić ramy czasowe
Sprawą zajął się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie, który wskazał, że na podstawie art. XII §1 ustawy Przepisy wprowadzające Kodeks pracy (ustawa), organy gminy uzyskały kompetencje prawotwórczą do wiążącego określenia ram czasowych, w jakich placówki handlu detalicznego, zakłady gastronomiczne i usługowe będą otwarte dla osób zainteresowanych ich działalnością gospodarczą. Kwestią konstytucyjności tego przepisu zajmował się już Trybunał Konstytucyjny (postanowienia z 13 stycznia 2015 r., sygn. akt K 44/13), który potwierdził kompetencję organów gminy do władczego ingerowania w swobodę prowadzenia działalności gospodarczej, mimo braku wskazanych w powołanym przepisie okoliczności zawężających. Rada może więc ograniczać wolność prowadzenia aktywności zarobkowej, ale nie może naruszyć standardów jakie wyznacza art. 22 Konstytucji RP.
Czytaj także: UOKiK: Sklepy nie informują rzetelnie o pochodzeniu owoców i warzyw >>>
Uchwała wymaga szczególnego uzasadnienia
Ustawa nie wiąże organu szczegółowymi wytycznymi w zakresie wprowadzanych rozwiązań władczo kształtujących sposób prowadzenia działalności gospodarczej. Tym samym pozwala ona w ten sposób na pewien luz decyzyjny, który jest konieczny ze względu na potrzebę kierowania się uwarunkowaniami lokalnymi. Dlatego też na organach gminy spoczywa szczególny obowiązek uzasadnienia wprowadzanych ograniczeń. W uchwale należało więc wykazać przyczyny zróżnicowania warunków prowadzenia działalności gospodarczej w zależności od tego, czy jest ona zlokalizowana w budynkach wielomieszkaniowych czy też poza nimi. Także przekazane do sądu akta, w tym protokoły z sesji rady, nie pozwalały na doszukanie się intencji przyjętych rozwiązań.
Organ nie podjął się też próby obrony swojej uchwały w odpowiedzi na skargę, ponieważ wskazał jedynie, że ocenę jej legalności pozostawia do uznania sądu. Tym samym nie mógł on przekonać wojewody i WSA, że ustanowione przez niego przepisy nie naruszają konstytucyjnych warunków ograniczenia zasady wolności gospodarczej, stanowiąc instrument ochronny dla określonego i ważnego interesu publicznego. Ponadto rada miasta nie wykazała, że zaskarżone przepisy nie naruszają zasady równości wobec prawa z art. 32 Konstytucji RP.
Nielegalny obowiązek wywieszek
NSA uznał też za istotnie naruszający prawo przepis, który zobowiązywał podmioty gospodarcze do umieszczania na drzwiach wejściowych placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i usługowych, wywieszek z informacją w jakich dniach i godzinach są one czynne. Nie ma bowiem w obowiązującym prawie żadnego przepisu, który upoważniałby radę miasta do nałożenia na przedsiębiorców takiego obowiązku. To zaś oznacza, że przepis uchwały został przyjęty bez istnienia wyraźnej podstawy prawnej, co w konsekwencji każe uznać go za istotnie naruszający prawo. Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały.
Wyrok WSA w Rzeszowie z 16 czerwca 2020 r., sygn. akt II SA/Rz 1256/19
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
