Paweł W. zaskarżył negatywny wynik egzaminu na prawo jazdy kat. B. Twierdził, że egzaminator go oblał, wymagając posłużenia się techniką jazdy nieopisaną w przepisach prawa. Marszałek województwa uwzględnił skargę i unieważnił egzamin.
Zdaniem organu przepisy nie precyzują sposobu „upewnienia się o możliwości jazdy”, który jest jednym z wymagań egzaminacyjnych. W szczególności nie wymagają, by wyraźnie odwracać głowę w lewo i prawo oraz spojrzeć przez ramię przez tylną szybę. SKO w Opolu utrzymało decyzję marszałka w mocy.
Przeczytaj także: NSA: Badania kierowcy to nie kara, lecz obowiązek dla dobra publicznego
Zobacz także wzór dokumentu w LEX: Wniosek o skierowanie na egzamin sprawdzający kwalifikacje do kierowania pojazdami>
WSA: Egzamin można przerwać tylko w razie zagrożenia
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, do którego trafiła skarga egzaminatora zwrócił uwagę, że egzamin praktyczny na placu manewrowym może być przerwany jedynie w przypadku, gdy zachowanie osoby zdającej zagraża bezpośrednio życiu i zdrowiu uczestników ruchu drogowego. Zachowanie zdającego musi powodować zagrożenie. W tej sprawie, zdaniem egzaminatora, Paweł W. dwukrotnie nie upewnił się o możliwości jazdy. Jednak z nagrania z wnętrza samochodu widać, że przed rozpoczęciem pierwszej próby jazdy do przodu, wykonując ruch głową zerknął on w boczne lusterka (lewe i prawe) oraz w lusterko środkowe. Przyjęte przez egzaminatora kryterium oceny – konieczność wyraźnego obrócenia głowy w lewą, a następnie w prawą stronę o 90 stopni nie ma umocowania w przepisach. To oznacza, że działania egzaminowanego były prawidłowe i wystarczające do spełnienia tego warunku egzaminu. Dlatego sąd oddalił skargę.
Egzaminator nie dał za wygraną i złożył skargę kasacyjną. Jego zdaniem, samo „zerknięcie” przez osobę egzaminowaną w lusterka nie przesądza, że upewniła się o możliwości jazdy. Nadal bowiem nie jest całkowicie wykluczone prawdopodobieństwo spowodowania zagrożenia w ruchu drogowym. Tylko zaproponowana przez niego technika pozwalała na ocenę sytuacji wokół pojazdu.
Czytaj także komentarz praktyczny w LEX: Ostapski Adam, Przesłanki skreślenia egzaminatora z ewidencji egzaminatorów>
NSA: Nie ma obowiązku odwracania głowy
Naczelny Sąd Administracyjny przypomniał, że część praktyczna egzaminu polega na wykonaniu na placu manewrowym zadań określonych dla prawa jazdy danej kategorii zgodnie z techniką kierowania pojazdem i kryteriami określonymi w tabelach rozporządzenia w sprawie egzaminowania. Do przerwania egzaminu może dojść, gdy w konkretnych okolicznościach danej sprawy zachowanie osoby zdającej stwarzało bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia uczestników ruchu drogowego. Fakt nieprawidłowego zachowania osoby zdającej nie uprawnia do przerwania egzaminu, jeżeli z zachowaniem tym nie łączy się bezpośrednie zagrożenie życia i zdrowia uczestników ruchu drogowego.
Zdaniem sądu, rozstrzygnięcie sądu I instancji było prawidłowe. W sprawie sporna była wyłącznie kwestia, czy egzaminowany prawidłowo upewnił się o możliwości jazdy poprzez wykluczenie prawdopodobieństwa zagrożenia w ruchu drogowym oraz ocenę sytuacji wokół pojazdu.
Lusterka wystarczą – technika musi wynikać z przepisów
Z przepisów art. 72 ust. 1 pkt 2 ustawy o kierujących pojazdami oraz art. 52 ust. 2 tej ustawy oraz par. 12 ust. 2 i ust. 3 rozporządzenia w sprawie egzaminowania nie wynika, by konieczne było obserwowanie przestrzeni z tyłu pojazdu przez odchylenie głowy w bok i spojrzenie przez siebie przez tylną szybę. Wystarczające w tym celu jest wykorzystanie lusterek bocznych pojazdu (służących obserwacji lewego i prawego boku pojazdu oraz lewego i prawego obszaru przestrzeni za pojazdem) oraz lusterka wewnętrznego (służącego obserwacji obszaru przestrzeni za pojazdem). Wprawdzie skarżący jako długoletni egzaminator WORD może uważać, że sugerowana przez niech technika jest lepsza, to jednak jej niezastosowanie nie może rodzić negatywnych skutków dla egzaminowanego. Innymi słowy, nie ma przepisu wymagającego określonego „zakresu ruchu głowy”, by zaliczyć ten etap egzaminu.
Sąd zwrócił jednocześnie uwagę, że właściwe ustawienie lusterek bocznych i lusterka wewnętrznego, poprzedza zadanie „ruszania z miejsca oraz jazdę do przodu i tyłu". Dynamika wykonywania tych zadań może być taka, że zdający płynnie między nimi przechodzi. W tej sprawie bezspornie natomiast Paweł W. wykonał ruch głową w boczne lusterka (lewe i prawe) oraz po jego wcześniejszym prawidłowym ustawieniu, także lusterko wewnętrzne pojazdu. Fakt, że sąd I instancji określił te czynności jako „zerknięcie” nie oznacza, że należy im odbierać sens i celowość, tak jak próbował robić to skarżący.
Czytaj także artykuł w LEX: Kulesza Jan, Stan wyższej konieczności w ruchu drogowym w świetle orzecznictwa sądowego>
Wyrok NSA z 14 maja 2025 r., sygn. akt II GSK 2409/21
Cena promocyjna: 149.5 zł
|Cena regularna: 299 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 209.3 zł
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.