Dodatek dla podmiotów wrażliwych to rozwiązanie, które wprowadziła uchwalona 15 września 2022 r. ustawa o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw.  Rząd na ten cel przeznaczył 1,2 mld zł. Przepisy weszły w życie 20 września.

Sprawdź w LEX: Czy pelet może być sprzedawany do odbiorców jako paliwo określone w PN-EN ISO 17225-3:2014-07 lub PN-EN ISO 17225-6:2014-08? >>>

 

 

Zamknięta lista uprawnionych

Dodatek ma pokryć 40 proc. kosztów ogrzewania węglem kamiennym, brykietem, peletem zawierający co najmniej 85 proc. węgla, peletem drzewnym, biomasą, LPG i olejem opałowym w zakresie, w jakim określone podmioty zużywają ciepło na potrzeby udzielania świadczeń, lub podstawowej działalności. Ze wsparcia mogą skorzystać podmioty wymienione wprost w ustawie. Zamkniętą ich listę zawiera art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy. To:

  • podmioty udzielające świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;
  • jednostki organizacyjną pomocy społecznej w rozumieniu art. 6 pkt 5 ustawy o pomocy społecznej;
  • noclegownie albo ogrzewalnie, o których mowa w art. 48a ust. 3 albo 4 ustawy o pomocy społecznej;
  • jednostki organizacyjne wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej w rozumieniu art. 2 ust. 3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;
  • podmioty systemu oświaty, o którym mowa w art. 2 ustawy Prawo oświatowe;
  • podmioty tworzące system szkolnictwa wyższego i nauki, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1–7 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;
  • podmioty prowadzące żłobek lub klub dziecięcy, a także dzienny opiekun, o których mowa w art. 2 ust. 1 ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3;
  • kościoły lub inne związki wyznaniowe, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania;
  • podmioty prowadzące działalność kulturalną w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej;
  • podmioty prowadzące działalność archiwalną, o której mowa w art. 22 ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach;
  • ochotnicze straże pożarne;
  • placówki zapewniającą całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o której mowa w art. 67 i art. 69 ustawy o pomocy społecznej;
  • rodzinne domy pomocy, o których mowa w art. 52 ust. 2 ustawy  o pomocy społecznej, albo mieszkania chronione, o których mowa w art. 53 tej ustawy;
  • centra integracji społecznej, o którym mowa w art. 3 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym;
  • kluby integracji społecznej, o którym mowa w art. 18 ustawy o zatrudnieniu socjalnym;
  • warsztaty terapii zajęciowej i zakłady aktywności zawodowej w rozumieniu art. 10a ust. 1 ustawy i art. 29 ust 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych;
  • organizacje pozarządowe albo podmioty w rozumieniu art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie;
  • spółdzielnie socjalne w rozumieniu art. 2 ustawy o spółdzielniach socjalnych.

 

Zobacz w LEX: Dodatek węglowy - nowe zadanie dla gmin/jednostek organizacyjnych pomocy społecznej >>>

Opał muszą wykorzystywać w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby udzielania tych świadczeń lub podstawowej działalności.

Według szacunku ministerstwa klimatu i środowiska ze wsparcia może skorzystać łącznie ok 23 tys. podmiotów.

- Będziemy się domagali, aby przy okazji nowelizacji do tej listy dopisać także podmioty zbiorowego zakwaterowania uchodźców z Ukrainy oraz gminne baseny, gdyż po pandemii realizują one ważne zadania związane z przywracaniem dzieci do zdrowi – zaznacza Marek Wójcik sekretarz strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Przeczytaj także: Jeden dodatek węglowy na jeden adres zamieszkania >

Czytaj w LEX: Termomodernizacja do poziomu budynku pasywnego - KOMENTARZ PRAKTYCZNY >>>

 

Zakup 50 proc. paliwa może być problemem

Dodatek obliczany jest ogólnie jako różnica między zakładanymi średnimi rocznymi kosztami zakupu paliwa wykorzystywanego na potrzeby ogrzewania, kupionego w 2022 r., a uśrednionymi kosztami zakupu zużytego paliwa z trzech lat. Przy czym stronie samorządowej udało się przeforsować zapis, że podmioty wrażliwe do obliczeń średnich kosztów ogrzewania mogą wziąć dowolne 2 lata z trzech. Zmiana ta uwzględnia mniejsze koszty ogrzewania obiektów z powodu lockdownu związanego pandemią Covid-19.  Podmioty te nie mogą być podłączone do sieci gazowej ani do cieci ciepłowniczej. Muszą wykorzystywać własne źródło ciepła zgłoszone do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków.

Zobacz książkę: Śleszyńska Eugenia "Obowiązki właścicieli obiektów budowlanych oraz inwestorów. Przegląd, konserwacja i roboty budowlane" >>>

Samorządy niepokoi w szczególności jeszcze jeden warunek. Wnioskodawca musi przedstawić dokumenty potwierdzające ilość i cenę paliwa zakupionego w tym roku. Dokumenty te powinny obejmować co najmniej 50 procent rocznej ilości paliwa przyjętego do obliczenia średniego rocznego zużycia. I to może być największym problem, który wykluczy dużą część uprawionych z wsparcia.

-  Do 30 listopada, kiedy mija termin na składanie wniosków, zainteresowani powinni mieć faktury, że w tym roku kupili co najmniej 50 procent na przykład węgla lub oleju który, potrzebny jest im do palenia. Nie każdy będzie w stanie to zrobić, bo węgiel jest niedostępny – zwraca uwagę Marek Wójcik. Jego zdaniem jeśli już rząd chce stawiać taki warunek, to mając świadomość problemów z dostępem do węgla, powinien obniżyć pułap do 30 procent.

- Może rozwiązaniem problemy byłaby faktura proforma, ale przepisy tego nie przewidują. Z załącznika do wniosku wynika jasno, że obligatoryjnie trzeba dostarczyć fakturę zakupową z bieżącego roku – mówi Bartosz Lipszyc, wicedyrektor Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski.

Czytaj w LEX: Powiat też ma obowiązek rejestracji w CRPA - omówienie orzeczenia >>>

 

Ustawa o finansach publicznych. Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Przepisy

Sprawdź  

Dostawcy nie chcą uczestniczyć w przetargach dla gmin

Piotr Dragan, wójt Wisznic i przewodniczący Związku Gmin Lubelszczyzny zwraca uwagę, że zaraz gminy rozpoczną wypłatę dodatków węglowych.  - Cześć gospodarstw domowych rzeczywiście uzyskane pieniądze przeznaczy na zakup węgla, więc go będzie jeszcze mniej na rynku. A samorządy muszą kierować się ustawą o zamówieniach publicznych – zwraca uwagę.

W województwie lubelskim jest wciąż wiele szkół i innych placówek ogrzewanych kotłami węglowymi. A do ogrzania jednej średniej szkoły potrzeba nawet kilkadziesiąt ton węgla w sezonie.  Piotr Dragan zwraca też uwagę, że gminy już mają problem z zakończeniem przetargów na dostarczenie opału, bo firmy nie chcą składać ofert. Choćby z powodu dynamicznie zmieniających się cen.

- Właśnie jestem w trakcie przetargu na zakup peletu dla szkół, którego pewnie nie rozstrzygnę. Pelet jest dostępny na rynku, ale firmy nie chcą ponosić kosztów jego dostawy, nie chcą też zagwarantować ceny. Pewnie zakończy się tak, że będziemy musieli go kupić z wolnej ręki – mówi Dragan. On także uważa, że warunki, które narzucił ustawodawca mogą wykluczyć wiele podmiotów ze wsparcia.

Czytaj więcej w LEX:

 

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.