Alarmowanie i ostrzeganie ludności projekt rozporządzenia

Przedstawiony przez MSWiA projekt rozporządzenia, dotyczący alarmowania i ostrzegania ludności, wzbudza liczne uwagi. Chodzi o kwestie dotyczące m.in. systemu wizualnego, podziału kompetencji pomiędzy organami ochrony ludności, czytelności zaproponowanych rodzajów sygnałów. Przeczytaj więcej: Żółty trójkąt powinien być widoczny, a syrena i komunikat nie pozostawiać wątpliwości. Resort wiele z tych uwag uwzględnił w nowej wersji projektu datowanej na 6 marca.

Dwa rodzaje alarmów

Projekt wskazuje, że zgodnie z dotychczasowym standardem, podstawowym narzędziem do ogłaszania sygnałów alarmowych jest system syren alarmowych i urządzeń nagłaśniających oraz wystawienie znaku alarmu. Resort uzasadnia, że ten sposób umożliwia zaalarmowanie osób bezpośrednio zagrożonych, wykorzystując proste sygnały akustyczne (również dla osób niedowidzących) lub wizualne (również dla osób niedosłyszących).

Rozporządzenie wprowadza dwa rodzaje alarmów:

akustyczny, będący modulowanym dźwiękiem syreny alarmowej lub zapowiedzią słowną generowaną za pomocą urządzenia nagłaśniającego
wizualny, będący żółtym znakiem w kształcie równobocznego trójkąta podstawą skierowanego do dołu umieszczonego niezwłocznie po ogłoszeniu alarmu akustycznego na obiekcie przestrzeni publicznej (w rozumieniu art.2 pkt 1 ustawy o ochronie dziedzictwa narodowego związanego z nazwami obiektów przestrzeni publicznej oraz pomnikami) lub w inny zwyczajowo przyjęty sposób, w tym za pośrednictwem środków i urządzeń służących przekazowi obrazu.

Sposób ogłaszania i odwoływania alarmów określony został w załączniku do rozporządzenia w formie tabelarycznej. W przypadku alarmu akustycznego wyszczególniono tam trzeci sposób ogłaszania alarmu ćwiczebny/treningowy, o co wnioskowali w trakcie opiniowania wojewodowie.

Alarmem więc będzie:

dla ludności cywilnej sygnał akustyczny – modulowany dźwięk syreny w okresie trzech minut lub powtarzana trzykrotnie zapowiedź słowna: „ Uwaga! Uwaga! Uwaga! Ogłaszam alarm ( tu pojawi się przyczynę, rodzaj zagrożenia itp.) dla….”
dla jednostki ochrony przeciwpożarowej: sygnał akustyczny - trzykrotnie wzrastający i opadający z przerwami 30-sto sekundowymi, trwający trzy minuty
Alarm ćwiczebny/treningowy sygnał akustyczny – ciągły dźwięk syreny trwający jedną minutę

Cztery rodzaje komunikatów

Projekt wprowadza cztery rodzaje komunikatów:

komunikat Regionalnego Systemu Ostrzegania (RSO), przekazywany za pomocą aplikacji mobilne
komunikat przekazywany przez redaktorów dzienników oraz wydawców stron internetowych oraz PAP;
komunikat przekazywany przez nadawcę programu radiowego i telewizyjnego oraz operatora ruchomej publicznej sieci telekomunikacyjnej;
komunikat ALERT RCB.

Projektowane rozporządzenie wskazuje, że komunikaty przekazywane są w sposób umożliwiający ich odbiór przez osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności, w tym przez zastosowanie narzędzi zgodnych z zasadami dostępności cyfrowej i innowacyjnymi rozwiązaniami wspierającymi indywidualne potrzeby odbiorców, będących osobami niepełnosprawnymi. Resort uzasadnia, że takie rozwiązanie umożliwia dotarcie komunikatu ostrzegawczego do osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności.

Czytaj w LEX: Przestępstwo fałszywego alarmu > >

Uporządkowano tryb przekazywania alarmów i komunikatów

Nowa wersja projektu porządkuje tryb przekazywania alarmów i komunikatów ostrzegawczych i precyzuje czynności do wykonania przez poszczególne terytorialne organy ochrony ludności, w zależności od szczebla administrowania. To wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta, wojewoda, ogłaszając alarm lub komunikat ostrzegawczy będzie dokonywać wyboru rodzaju alarmu lub komunikatu ostrzegawczego do przekazania, mając na uwadze rodzaj zagrożenia, obszar, na którym wystąpiło lub może wystąpić zagrożenie, zalecenia dla ludności oraz inne istotne informacje, w tym przewidywany czas trwania zagrożenia.

MSWiA skróciło też ścieżkę powiadamiania o zagrożeniach. Zasadą będzie przekazywanie alarmów i komunikatów w przypadku wystąpienia zagrożenia na terenie podległym, zgodnie z właściwością danego organu ochrony ludności, a w przypadku gdy zagrożenie wykracza poza teren podległy, organy ochrony ludności mają obowiązek przekazania informacji o tym zagrożeniu organom ochrony ludności właściwym miejscowo z uwagi na rozszerzenie tego zagrożenia na sąsiedni teren.

Dodano zapis, że starosta (prezydent miasta na prawach powiatu) po ogłoszeniu alarmu lub komunikatu ostrzegawczego, przekazuje alarm lub taki komunikat organom i podmiotom ochrony ludności właściwym dla miejsca wystąpienia zagrożenia - ma uwzględniać ustalenia z komendantem powiatowym (miejskim) Państwowej Straży Pożarnej w celu skoordynowania współpracy między służbami, inspekcjami i strażami w zakresie realizacji zadań ochrony ludności i obrony cywilnej na obszarze powiatu.

Resort wyjaśnia w ocenie skutków regulacji, że system powiadamiania, ostrzegania i alarmowania o zagrożeniach oparty będzie o istniejącą infrastrukturę organów i podmiotów ochrony ludności i obrony cywilnej, które będą w nim uczestniczyć i partycypować w kosztach. Koszty systemu i jego rozbudowa będą sumarycznym kosztem funkcjonowania poszczególnych ogniw systemu wynikających z odrębnych podstaw prawnych.

Problem żółtego trójkąta

Dr hab. Agnieszka Piskorz-Ryń, prof. Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego pozytywnie ocenia prezentacje komunikatów i alarmów w sposób tabelaryczny, czyli w sposób, który obowiązywał do tej pory.

- Tabelaryczne przedstawienie wszystkich alarmów i komunikatów jest bardziej przejrzyste i intuicyjne. Przepisy dotyczące bezpieczeństwa, powinny być logiczne i łatwe do stosowania, aby w sytuacjach awaryjnych można było działać automatycznie i skutecznie. Na podstawie tabelarycznej prezentacji można określić system procedur, co jest w takich momentach bardzo ważne – uzasadnia.

Dobrze ocenia też uproszczenie systemu powiadamiania pomiędzy poszczególnymi organami ochrony ludności, rozróżnienie poszczególnych syren na alarmowe i okolicznościowe. Wytyka, że projektodawca nadal nie rozwiązał kwestii dostępności komunikatów dla tych, którzy nie znają języka polskiego, a także sposobu powiadamiania osób niedosłyszących, czyli ekspozycji tzw. żółtego trójkąta.

- To nadal nie są równoważne sposoby powiadomienia, bo osoby słyszące dostają głośny, akustyczny sygnał, który jest od razu identyfikowany jako zagrożenie, a osoba, która nie słyszy, ma otrzymać komunikat wizualny. Nadal nie wiemy, jak ma wyglądać ten żółty trójkąt, jak ma być eksponowany, jakie powinny być jego wymiary – wskazuje dr hab. Piskorz-Ryń.

Zobacz także wzór dokumentu w LEX: Decyzja wójta w sprawie uznania za podmiot ochrony ludności > >

Nowość