Uchwalona 6 kwietnia br. ustawa - nad którą będzie teraz pracować Senat - zakłada, że wybory prezydenckie w maju 2020 r. zostaną przeprowadzone wyłącznie w drodze głosowania korespondencyjnego. Przepisy stanowią też, że w stanie epidemii marszałek Sejmu może zarządzić zmianę terminu wyborów, nawet tuż przed dniem głosowania. 

Czytaj: Majowe wybory prezydenckie korespondencyjnie dla wszystkich>>

Rzecznik w swoim wystąpieniu przypomina, że Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE (ODIHR) jest zaangażowane m.in. w ocenę i przegląd ustawodawstwa państw członkowskich OBWE w zakresie wykonywania przez obywateli ich praw politycznych (w tym praw wyborczych). ODIHR obserwuje wybory w Polsce pod kątem przestrzegania podstawowych wolności, zasady tajności głosowania, zasady bezpośredniości, zasady równości, zasady powszechności, zasady proporcjonalności.

Czytaj w LEX: Zadania jednostek samorządu terytorialnego w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej >

 


Dlatego RPO prosi szefową Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE Ingibjörg Sólrún Gísladóttir o zwrócenie uwagi na następujące kwestie:

  •     zgodność z międzynarodowymi standardami możliwości zmiany terminu wyborów przez  marszałka Sejmu (nawet na dzień przed głosowaniem);
  •     zgodność z międzynarodowymi standardami zasadniczej zmiany w procedurze głosowania poprzez wprowadzenie jedynie korespondencyjnej metody oddawania głosów;
  •     zdolność do przeprowadzenia kampanii wyborczej w obecnych warunkach (chodzi o ograniczenie zgromadzeń publicznych) i zgodność z międzynarodowymi standardami, takimi jak równe szanse kandydatów, przejrzystość i dostęp do mediów;
  •     zdolność do zapewnienia tajności i równości wprowadzonego głosowania korespondencyjnego na dużą skalę w tak krótkim terminie; zgodność z międzynarodowymi standardami w świetle potencjalnych trudności proceduralnych i organizacyjnych;
  •     zdolność do zapewnienia odpowiedniego poziomu obserwacji wyborów przez podmioty międzynarodowe i społeczeństwo obywatelskie w Polsce;
  •     zdolność do utrzymania niezbędnej równowagi między władzą wykonawczą a organami zarządzającymi wyborami podczas organizacji i administracji demokratycznych wyborów, w świetle nowych kompetencji Ministra Aktywów Państwowych.

Czytaj: Prof. Cześnik: Korespondencyjne wybory ryzykowne i trudne do przeprowadzenia>>