Interwencję w tej sprawie podjął Rzecznik Praw Obywatelskich, który zwrócił się do premiera  Mateusza Morawieckiego w sprawie przepisów ustawy z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym.

Dane osobowe w publicznie dostępnym rejestrze

RPO przypomina, że na jej mocy w publicznie dostępnym rejestrze znajdują się dane osobowe, fotografie i miejsca pobytu najgroźniejszych skazanych przestępców seksualnych. Druga część rejestru jest dostępna tylko dla przedstawicieli organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości, a także instytucji zajmujących się opieką nad dziećmi. W tej części są ponadto numery PESEL skazanych i ich adresy zameldowania

Czytaj: Nastolatek w rejestrze pedofilów - RPO apeluje o zmianę przepisów, kancelaria strofuje MS>>

Rzecznik przypomina też, że przedmiotem jego licznych wystąpień był dotychczas nierozwiązany problem wtórnej wiktymizacji ofiar przestępstw na tle seksualnym. Jego aktualność potwierdza powracająca debata publiczna nt. krzywd i cierpień dzieci - ofiar tych czynów. Wiąże się ona ze skutkami ustawy z 13 maja 2016 r.

 


Były zmiany, ale nie takie

Pomimo jej dwukrotnej nowelizacji nie dokonano zmian w myśl uwag RPO. W ostatniej opinii Rzecznik zwracał uwagę, że propozycja zmian w funkcjonowaniu rejestru - w tym działania organu kompetentnego do postanowień o wpisie do rejestru - powinna być połączona z refleksją nad rozwiązaniem takich problemów, jak ponowna wiktymizacja ofiar, zapewnienie ochrony członkom rodziny sprawcy, umieszczanie w rejestrze danych osobowych osób nieletnich.

W jednym ze swoich wystąpień RPO wskazywał premierowi na konieczność zajęcia stanowiska władz wobec przedstawianych przez Rzecznika problemów związanych z funkcjonowaniem publicznego rejestru. Uwidoczniły się one na tle spraw wpływających do RPO, dotyczących także małoletnich dzieci dotkniętych zjawiskiem powtórnej wiktymizacji. Do dziś nie wpłynęła odpowiedź na żadne wystąpienie ano obecnego, ani poprzedniego Rzecznika.

Czytaj w LEX: Nita-Światłowska Barbara, Zakres czasowy ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym >

Potrzebne prawo przeciw wtórnej wiktymizacji

RPO podkreśla, że wtórna wiktymizacja ofiar przestępstw seksualnych i stygmatyzacja ich rodzin jest zjawiskiem, którego nie da się rozwiązać bez zmian prawa.  - Takie zagrożenie -  jako uboczny rezultat wpisu do publicznego rejestru - jest zjawiskiem niepożądanym, sprzecznym z celem postępowania karnego (także po wydaniu prawomocnego wyroku), jakim jest uwzględnienie prawnie chronionych interesów pokrzywdzonego i poszanowanie jego godności. Sama możliwość wtórnej wiktymizacji wystarczająco uzasadnia odstąpienie od dokonania wpisu do rejestru publicznego przez wzgląd na dobro małoletnich pokrzywdzonych - stwierdza RPO. 

Czytaj w LEX: Gadecki Bartłomiej, Możliwość stosowania przepisów części ogólnej Kodeksu karnego do ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym. Glosa do postanowienia SN z dnia 2 kwietnia 2019 r., V KK 9/19 >

Marcin Wiącek zwraca się do Mateusza Morawieckiego o ustosunkowanie się do problemów wtórnej wiktymizacji ofiar przestępstw seksualnych oraz stygmatyzacji osób bliskich sprawcom. Prosi premiera o podjęcie działań legislacyjnych w celu nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym.

Czytaj: RPD wniósł o ukaranie organizacji, które nie sprawdziły pracowników w "rejestrze pedofilów">>