Obowiązek meldunkowy dotyczy każdego, kto mieszka w Polsce. Rodzic, opiekun prawny lub opiekun faktyczny wykonują obowiązek meldunkowy za osoby nie mające zdolności do czynności prawnych- czyli całkowicie ubezwłasnowolnione oraz dzieci do 13 lat. Wykonują ten obowiązek także za osoby, które mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych - osoby częściowo ubezwłasnowolnione, dzieci w wieku od 13 do 18 lat.
Obowiązek meldunkowy obywateli polskich i cudzoziemców polega na zameldowaniu się w miejscu pobytu stałego lub czasowego, wymeldowaniu się z miejsca pobytu stałego lub czasowego, zgłoszeniu wyjazdu za granicę oraz zgłoszeniu powrotu z wyjazdu z zagranicy.
Urodzone w Polsce dzieci obywateli polskich zostają zameldowane z urzędu przez kierownika urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt urodzenia. Jeśli ktoś nie ma numeru PESEL, bo na przykład wyjechał za granicę przed 1 lipca 1984 roku – otrzyma go podczas meldowania. Podstawą prawną jest ustawa z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności.
Zameldowanie online
Jeśli formularz wniosku o zameldowanie osoba chce zgłosić przez internet, potrzebuje profilu zaufanego (eGo), certyfikatu kwalifikowanego albo e-dowodu (tylko obywatele polscy), które pozwalają potwierdzić tożsamość.
Można się zameldować się osobiście lub przez pełnomocnika – w tym przypadku należy udzielić pełnomocnictwa elektronicznego i podpisać je elektronicznie. Pełnomocnictwo można też przesłać do urzędu w inny sposób np. za pomocą pisma ogólnego.
Dokumenty potrzebne do zameldowania online
W celu dokonania meldunku online należy przygotować login z hasłem do profilu zaufanego i telefon komórkowy lub dane do innego sposobu logowania na profil zaufany lub e-dowód. W przypadku właścicieli lub osób posiadających inny tytuł prawny do mieszkania, w którym chcą się zameldować – należy dołączyć do formularza jeden z następujących dokumentów elektronicznych, który to potwierdzi, na przykład: umowę cywilnoprawną, np. najmu, odpis z księgi wieczystej albo wyciąg z działów I i II księgi wieczystej, decyzję administracyjną, orzeczenie sądu.
Jeśli ktoś chce się zameldować w mieszkaniu, którego nie jest właścicielem, do formularza należy dołączyć w formie dokumentu elektronicznego: oświadczenie właściciela lub innego podmiotu, który ma tytuł prawny do mieszkania, potwierdzające pobyt w lokalu oraz dokument, który potwierdza tytuł prawny do mieszkania właściciela lub innego podmiotu.
Można też dołączyć skany tych dokumentów.
Zameldowanie przez stronę gov.pl
Po przygotowaniu potrzebnych danych i dokumentów należy kliknąć przycisk Zamelduj się na stronie gov.pl tutaj. System przeniesie na stronę profilu zaufanego, gdzie należy zalogować się na swoje konto. Po zalogowaniu system przeniesie z powrotem na platformę ePUAP.
Trzeba wybrać w formularzu rodzaj pobytu, na jaki ma być dokonane zameldowanie i zaznaczyć, kto ma być zameldowany. Następnie trzeba dołączyć odpowiednie dokumenty, jak wskazano wyżej i wypełnić pozostałe pola z danymi osobowymi i adresem zameldowania. Można też jednocześnie wymeldować się z pobytu czasowego lub stałego.
Czytaj też: Meldunek to relikt, nie ma znaczenia dla obywateli, a stwarza problemy gminom
Zaświadczenie o zameldowaniu online
Jeśli zaznacza się chęć otrzymania zaświadczenia o zameldowaniu na pobyt czasowy, trzeba dołączyć dokument, który potwierdzi płatność za to zaświadczenie. Zaznaczyć należy, w jaki sposób zaświadczenie ma być dostarczone: pocztą, odebrane osobiście czy elektronicznie na ePUAP.
W końcu należy sprawdzić i podpisać wniosek elektronicznie. Potwierdzenie złożenia wniosku przyjdzie na skrzynkę ePUAP.
Terminy i miejsce składania dokumentów oraz ceny
Dokumenty należy złożyć najpóźniej w 30. dniu od przybycia do miejsca zamieszkania. Jeśli mieszka się na stałe pod konkretnym adresem – trzeba się zameldować na pobyt stały, jeśli mieszka się czasowo dłużej niż 3 miesiące pod konkretnym adresem – należy zameldować się tam na pobyt czasowy. Wtedy nadal można mieć meldunek w miejscu swojego pobytu stałego.
Składa się je do urzędu gminy, na terenie której osoba mieszka.
Usługa zameldowania jest bezpłatna. Wydanie zaświadczenia o zameldowaniu na pobyt stały jest bezpłatne, na pobyt czasowy – kosztuje 17 zł. Każde kolejne zaświadczenie wydane po zameldowaniu też kosztuje 17 zł.
Zobacz też w LEX: Strona postępowania administracyjnego w postępowaniu administracyjnym o zameldowanie (wymeldowanie)>>
Czas oczekiwania
Jeśli dołączono wszystkie potrzebne dokumenty – urzędnik zamelduje od razu po otrzymaniu zgłoszenia. Jeśli dołączono do formularza odwzorowania cyfrowe dokumentów – urzędnik może poprosić o ich oryginały i dopiero po wyjaśnieniu wszystkich wątpliwości - zamelduje.
Jeśli nie dołączono tytułu prawnego do lokalu lub oświadczenia właściciela i jego tytułu prawnego do lokalu (lub ich skanów), nadal można wysłać zgłoszenie. Wtedy jednak gmina przeprowadzi postępowanie administracyjne i dopiero po nim wyda decyzję administracyjną o zameldowaniu lub go odmówi.
Jeżeli sprawa nie jest zbyt skomplikowana, decyzja będzie wydana w ciągu miesiąca.
W sprawach bardziej skomplikowanych - do 2 miesięcy. Po zameldowaniu na pobyt stały urzędnik wyda zaświadczenie o zameldowaniu. Jeśli meldunek jest na pobyt czasowy i osoba chce dostać zaświadczenie – należy zaznaczyć odpowiednie pole w formularzu. Można też samodzielnie sprawdzić, czy urzędnik dokonał już zameldowania tutaj.
Nie można być jednocześnie zameldowanym w 2 miejscach pobytu stałego albo 2 miejscach pobytu czasowego, ale można być równocześnie zameldowanym na stałe i czasowo.
Zobacz też w LEX: Skutki wymeldowania z miejsca pobytu – poradnik dla mieszkańca>>
Zameldowanie z wizytą w urzędzie gminy
Formularz zgłoszenia pobytu stałego lub formularz zgłoszenia pobytu czasowego należy pobrać i wypełnić w domu lub w swoim urzędzie gminy. Można też poprosić urzędnika, żeby wydrukował wypełniony formularz z systemu. Trzeba mieć przy sobie dokument tożsamości oraz jeden z następujących dokumentów, który potwierdzi tytuł prawny do mieszkania, w którym chce się zameldować, np. umowa cywilnoprawna, umowa najmu, odpis z księgi wieczystej albo wyciąg z działów I i II księgi wieczystej, decyzja administracyjna, orzeczenie sądu.
Pozostałe informacje dotyczące zameldowania online dotyczą także zameldowania z wizytą w urzędzie.
Bartłomiej Ślemp z Wydziału Prawa i Administracji UW, prawnik w kancelarii Domański Zakrzewski Palinka sp. k. podkreśla, że już w 2010 r. ustawodawca doszedł do wniosku, że instytucja obowiązku meldunkowego powinna zostać zniesiona i postanowił o tym w art. 74 ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności. Ostatecznie jednak z uwagi na względy techniczne, związane z cyfryzacją i informatyzacją administracji publicznej, obowiązek meldunkowy został utrzymany w mocy, a kilkukrotnie uprzednio nowelizowany art. 74 uchylony.
- Tak więc obecnie nadal przepisy ustawy nakładają na obywateli i cudzoziemców obowiązek zgłoszenia do właściwego organu informacji o swoim stałym i czasowym miejscu zameldowania. Jest to jednak charakterystyczny przepis bez sankcji, bowiem brak wypełnienia wskazanego obowiązku zasadniczo nie wiąże się z konsekwencjami wobec obywateli – mówi. Jak dodaje, 1 stycznia 2013 r. uchylono art. 147 Kodeksu wykroczeń, który przewidywał sankcję karną za niedopełnienie obowiązku meldunkowego.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
