W poniedziałek, 25 września br., na posiedzeniu w jednoosobowym składzie SN wygłoszono mowy końcowe.
Czytaj: Uchwała SN: Za oczywisty błąd sędzia nie odpowiada, tylko za zbrodnię sądową
Jednak Wiesławowi Kozielewiczowi, prezesowi Izby Odpowiedzialności Zawodowej, nie udało się rozstrzygnąć trzech wniosków prokuratorów IPN, Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Dotyczyło to uchylenia immunitetu:
- sędzi w stanie spoczynku Ewy G. z Sądu Okręgowego w Bielsku Białej, lat 86, jest ona podejrzana o popełnienie dwóch czynów kwalifikowanych jako zbrodnia komunistyczna i zbrodnia przeciwko ludzkości,
- Czesławowi L. , sędziego w stanie spoczynku z Sądu Rejonowego w Gdańsku, lat 93, podejrzany o popełnienie zbrodni przeciwko ludzkości w czterech sprawach karnych,
-
sędziego sądu wojskowego w stanie spoczynku Ryszardowi R. z Bydgoszczy, delegowanego do Sądu Okręgowego Łodzi, który w stanie wojennym był w 24 składach sędziowskich, w 21 wydano wyroki, w tym cztery pozbawiające wolności, a dwa razy uniewinniono. Wniosek IPN dotyczący 14 czynów kwalifikowanych jako zbrodnia komunistyczna i zbrodnia przeciwko ludzkości.
Skazani w stanie wojennym opozycjoniści popełniali takie czyny jak: pisanie na murach „Grudzień 81 – pomścimy”, roznoszenie ulotek sprzeciwiających się wprowadzeniu stanu wojennego, strajk w zakładzie pracy.
Zobacz też: II DIZ 8/21, Odpowiedzialność sędziów orzekających w stanie wojennym - Uchwała Sądu Najwyższego >
Sędzia Wiesław Kozielewicz przypomniał, że po 19 września br., a więc dniu, w którym zapadła uchwała całej izby Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego, sąd jest nią związany, gdyż ma ona moc zasady prawnej. Uchwała wprowadziła trzy etapy badania spraw o zbrodnie sądowe:
- Etap 1: badanie, czy był popełniony błąd, bo sędzia nie odpowiada ani karnie, ani dyscyplinarnie za błędy nawet te rażące i oczywiste, jeśli dotyczą sfery orzekania. „Jeżeli zachowanie sędziego, które odpowiada znamionom typu deliktu dyscyplinarnego określonego, dotyczy błędu w zakresie wykładni i stosowania przepisów prawa krajowego lub prawa Unii Europejskiej lub w zakresie ustalenia stanu faktycznego czy też oceny dowodów, to nie stanowi ono przewinienia dyscyplinarnego i nie może jednocześnie stanowić przestępstwa.”
- Etap 2: badanie czy zachowanie jest zbrodnią sądową. Sędzia odpowiada, gdy zbrodnia sądowa ma charakter zbrodni przeciwko zbrodni przeciwko ludzkości, czyli czynu sprowadzającego się do umyślnego, w formie zamiaru bezpośredniego, zachowania polegającego na wymierzeniu przez sąd z nim w składzie kary w postępowaniu prowadzonym z naruszeniem fundamentalnych, powszechnie uznanych zasad normujących postępowanie karne, jak również kardynalnych zasad określających podstawy pociągnięcia człowieka do odpowiedzialności karnej;
- Etap 3: Tajemnica narady i głosowania nad orzeczeniem ma charakter bezwzględny i żaden organ państwa nie może zwolnić członka składu orzekającego od obowiązku jej zachowania. Jednakże prawo do obrony umożliwia członkowi składu orzekającego, wyłączając w tym zakresie bezprawność jego zachowania, ujawnienie informacji objętych taką tajemnicą, w sytuacji gdy pozostaje to w ścisłym związku z podstawowym przedmiotem postępowania karnego jakim jest kwestia odpowiedzialności karnej za zarzucany mu czyn zabroniony i jest niezbędne dla realizacji obrony.
Uchwały immunitetowe mają zapaść 4 i 5 października w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej SN.
Sygn. akt I ZI 22/22; I ZI 27/22; I ZI 12/22.
Czytaj też w LEX: Gabrel Dariusz, Rola i znaczenie Instytutu Pamięci Narodowej >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
