Wiele błędów w pismach procesowych wynika z nieuważnego korzystania z edytorów tekstowych i gotowych e-formularzy.
- Pamiętam sytuację, gdy siedzę sobie w kancelarii i nagle wpada facet, trzęsie się jak galareta. Zalewa się łzami, wtula się we mnie jak w Matkę Teresę – opowiada adwokat Jacek Dubois z kancelarii Dubois i Wspólnicy. – Pytam się co się stało? A on krzyczy „Zabiłem ją !”Kogo? Zabiłem kobietę, którą potrąciłem samochodem – odpowiada.
Istotnie człowiek potrącił kobietę na pasach, ale doznała ona niegroźnych obrażeń. Okazało się, że w akcie oskarżenia wysłanym z prokuratury było kilka błędów. Nazwisko oskarżonego zgadzało się, ale już marka samochodu - nie, do tego inna ofiara itd. Prokurator pracował na gotowym wzorze, nie zapisał wszystkich naniesionych zmian i przesłał akt oskarżenia ze starej sprawy, którą prowadził. – Zmienił uzasadnienie, ale nie zmienił zarzutów, więc z tego aktu oskarżenia wynikał skutek śmiertelny, a człowiek, który dostał pismo, doznał szoku i już nie wnikał w szczegóły – dodaje mec. Dubois.
Sądowi też się zdarza nie usuwać starych danych z formularzy, np. kwoty, płci czy nazwiska – wskazują prawnicy.
Zobacz w LEX: Jak pisać pisma procesowe i jak polemizować - wskazówki i triki >>>
Czytaj: Niegodne urzędówki? W większości izb adwokat może się już wypisać z listy>>
Zabawne literówki i przejęzyczenia
Wielką karierę na Facebooku zrobił kącik „Pisma procesowe na odpie…”, gdzie prawnicy wytykają absurdy i błędy pisarskie swoim kolegom po fachu, ale także i sędziom.
Oto wniosek o sprostowanie do protokołu, skierowany do Sądu Rejonowego dla Krakowa Podgórza: „Działając w imieniu powódki, wnoszę o sprostowanie protokołu w zakresie zeznań świadka - na str. 8 z rozprawy zeznaje: nie wiem ile osób zamieszkiwało w tym mieszkaniu , ale sądząc po hałasach i odgłosach dzieci, była to raczej liczna progenitalia. Wyraz „progenitalia” zamienić na „progenitura”.
WZORY dokumentów w LEX:
- Pismo procesowe uczestnika w postępowaniu apelacyjnym >
- Pismo procesowe z zarzutami do opinii biegłego >
- Zarządzenie o uznaniu pisma procesowego za bezskuteczne >
- Zarządzenie w przedmiocie uzupełnienia braków formalnych wniosku o stwierdzenie nabycia spadku na podstawie ustawy >
- Zarządzenie o zwrocie pozwu z powodu braku wymaganych podpisów >
- Zarządzenie o zwrocie pozwu z powodu braku sprecyzowanych żądań >
Były sędzia i prezes Sądu Rejonowego Katowice – Zachód oraz laureat plebiscytu „Obywatelski Sędzia Roku 2015” Fundacji Court Watch Polska Jarosław Gwizdak mówi, że literówki i przejęzyczenia zawsze się zdarzały i zdarzać będą w pismach procesowych. A to dlatego, że nie wszyscy powodowie są dobrze wykształceni.
- Nagminnie znajdowałem w pozwach zwykłych ludzi elementy zamiast alimentów, także w różnych konfiguracjach ortograficznych. Na przykład elemęty – opowiada Jarosław Gwizdak. – Nikomu też nie zdarzyło się napisać prawidłowo wyrazu „konkubent”, co też mnie dziwiło. Było „konkubin”, „kąkubin" itd. W sprawach ubezpieczeniowych zdarzały się też liczne błędy merytoryczne i pisarskie. A zeznania i notatki policjantów to swoista kopalnia mądrości.
Czytaj w LEX: Składanie pism procesowych drogą elektroniczną >>>
Policja zeznaje
Poglądy polityczne wylewają się nawet do protokołów sądowych. Ze sprawy karnej o znieważenie funkcjonariusza: „Świadek K. z zawodu policjant staje przed sądem, wobec oskarżonego obcy, pouczony o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. „26 lipca 2021 roku uczestniczyliśmy przy zabezpieczeniu meczu piłkarskiego. Około godziny 23 na ul. Kawiory natknęliśmy się na grupę mężczyzn. Początkowo chciałem im zwrócić tylko uwagę, ledwo co do nich podjechałem i uchyliłem szybę, dostałem od dyżurnego zlecenie interwencji właśnie wobec tej grupy, bo ktoś zgłosił ich głośne zachowanie. Oskarżony nas obrażał nazywając „PiS-owskimi kur…mi, co jest dla mnie dwukrotnie obraźliwe, bo nie dość, że ku…y to jeszcze PiS-owskie”.
W pozwach cywilnych dużym problemem było dobrze opisać datę albo termin wymagalności. Zamiast żądania zasądzenia pojawia się jednak czasem „zasądzić” albo „przysądzić”, co jest innym pojęciem.
Czytaj w LEX: Iżycki Przemysław, O wymogu podpisania pisma wniesionego do sądu administracyjnego w formie dokumentu elektronicznego >>
Zarejestruj się bezpłatnie i sprawdź Moje Prawo.pl >>>
Czasem narozrabia edytor tekstu
Do czasu wynalezienia cudownego edytora tekstu i możliwości korzystania z opcji „kopiuj - wklej”, niektóre błędy nie istniały. Pismo musiało być napisane od początku do końca, czasem nawet odręcznie. Pozwy pisane przez profesjonalnych pełnomocników były też znacznie krótsze.
Czytaj w LEX: Ulanowska Mirosława, Znaczenie i warunki pism procesowych >>
Teraz, przy powszechnym użyciu programów komputerowych, zdarzają się takie pomyłki, że inny pozwany pojawia się w uzasadnieniu, a inny w żądaniu pozwu. Co więcej, uzasadnienia są dłuższe i pełne orzecznictwa SN, które nie zawsze pasuje do konkretnej sprawy. Nie zawsze dłuższe uzasadnienie jest mądrzejsze - przypomina były sędzia. Mówi, że bardzo często myli się płeć uczestników postępowań, korzysta się bowiem z gotowych formularzy, a nie wszystkie dane są potem zmieniane. Jest to wynik pośpiechu i zapewne brania wielu zleceń na raz przez pełnomocników.
Do zabawnych, ale czasem też poważnych, konsekwencji prowadzi czasem sytuacja, gdy wypada nagłe zastępstwo kolegi-mecenasa np. w sprawie rodzinnej, gdy do tej pory adwokat zajmował się sporami o służebność przesyłu: „co do tej władzy rodzicielskiej... To tak jak z władztwem nad pasem gruntu z linią przesyłową. Może być pełna, może być ograniczona".
Czytaj w LEX: Podstawowe błędy przy wypełnianiu wniosków egzekucyjnych >>>
Rozdmuchane apelacje i odpowiedzi na pozew
Pełnomocnicy i sędziowie przyznają, że coraz częściej otrzymują bardzo obszerne pozwy i inne pisma procesowe z ogromnymi uzasadnieniami.
- Dostałem, przykładowo, apelację w sprawie o zapłatę 3800 zł, obszerną, na 16 stron, i do tego błędną. Inne pismo, ze znanej kancelarii poznańskiej, liczyło 24 strony małym druczkiem w sprawie o 17 tys. złotych. To jest horrendum, żaden normalny człowiek tego nie przeczyta. Gdyby wycisnąć z tego meritum, to wyszłyby może trzy-cztery strony. Wszystko na zasadzie: nie miałem czasu napisać do ciebie krótkiego listu, więc piszę długi – mówi radca prawny Jerzy Woźnica.
Czytaj w LEX: Wymóg podpisu na odpisie pisma procesowego - LINIA ORZECZNICZA >>>
Czytaj w LEX: Pojęcie wezwania strony do usunięcia braków formalnych pisma procesowego - LINIA ORZECZNICZA >>>
Sąd wszystko przyjmie
A co do przeinaczeń i przejęzyczeń, to sąd na ogół przyjmuje każde słowo do protokołu – stwierdza radca. - Nie prostuje i nie poprawia sam, chyba że pełnomocnik zgłosi taki wniosek. Rozprawa jest nagrywana, ale wnioski strony powinny znaleźć się w protokole, nie wiedzieć czemu, sąd niekiedy odstępuje od tej zasady i nie ma tego w protokole. Może nagrywanie daje taki luz – zastanawia się Jerzy Woźnica.
Często wywód adwokata czy radcy prawnego jest infantylny, ale to nie wywołuje reakcji sądu. No i zdarzają się takie ustępy jak w wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku: powód zniszczenia mienia jako okoliczność istotna przy wymiarze kary (sygn. Akt II Aka 8/17). Teza: Skutkująca przypisaniem czynu z art. 288 par. 1 kk reakcja oskarżonego na zaserwowanie mu – w jego ocenie – niesmacznej pizzy, to błahy powód działania stanowiący okoliczność obciążającą przy wymiarze kary.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
