Do przewlekłości miało dojść w postępowaniu toczącym się przed Sądem Najwyższym, wszczętym na skutek wniosku skarżącego o wyłączenie sędziów Sądu Apelacyjnego w Katowicach i Sądu Okręgowego w Częstochowie.
Postępowanie wpadkowe
Sąd Najwyższy stwierdził, że skarga jest niedopuszczalna. Ustawa o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki stanowi, że skargę na przewlekłość wnosi się w toku postępowania w sprawie.
Przez „tok postępowania w sprawie” należy rozumieć postępowanie co do istoty sprawy. Niedopuszczalna jest zatem skarga na przewlekłość postępowania z wniosku o wyłączenie sędziego, ponieważ jest to postępowanie incydentalne (wpadkowe) w cywilnym postępowaniu rozpoznawczym co do istoty sprawy.
Sąd Najwyższy odniósł się także do podniesionego przez skarżącego zarzutu, że w toku postępowania w sprawie z jego wniosku o wyłączenie sędziów zostało wydane orzeczenie, które jest bezskuteczne z tego względu, że orzekający sędzia został powołany na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw, a zatem jest osobą nie mającą statusu prawidłowo powołanego sędziego.
Błędnego powołania sędziego nie było
Powołując się na orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, tj. wyrok z 20 kwietnia 2020 r., U 2/20, Sąd Najwyższy uznał, że powołanie sędziego jest wyłączną kompetencją Prezydenta RP, wykonywaną przez niego na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa osobiście, definitywnie, bez udziału i ingerencji Sądu Najwyższego, który nie ma kompetencji do sprawowania nadzoru nad wykonywaniem przez Prezydenta RP jego uprawnień. W tym dokonywania wiążącej wykładni przepisów prowadzącej do określenia warunków skuteczności wykonywania przez Prezydenta RP tej kompetencji.
Ustrojowe racje takiego stanowiska zostały wyłożone w uchwale podjętej przez pełen skład Sądu Najwyższego w dniu 28 stycznia 2014 r.
Zapisano w niej, że fakt mianowania sędziego w drodze wykonywania prerogatywy Prezydenta RP wzmacnia gwarancje apolityczności tej decyzji, zaś „Prezydent, uosabiający najwyższą godność państwową i majestat Rzeczypospolitej, udzielając władzy sądowniczej sędziemu legitymizuje ją w imieniu narodu (art. 4 ust. 1 Konstytucji), przez który został wybrany”
Czytaj:
TSUE: Polska ma zawiesić Izbę Dyscyplinarną SN>>
Rząd zapowiada likwidację Izby Dyscyplinarnej, ale jej nie zawiesza>>
Tym samym, decydujące znaczenie dla skuteczności powierzenia wskazanej w konstytucyjnie przewidzianym trybie osobie władzy sądzenia w akcie powołania na urząd sędziego ma demokratyczna legitymacja osoby dokonującej tego aktu, uzyskana w bezpośrednich wyborach na urząd Prezydenta RP.
W tej sytuacji oczywisty jest brak jakiegokolwiek trybu, w szczególności zaś brak drogi sądowej, w ramach którego można byłoby badać poprawność lub skuteczność prezydenckiego aktu powołania na urząd sędziego.
Sygnatura akt I NSP 98/21, postanowienie z 15 września 2021 r.
