Prokurator Aleksandra Z.-H. została obwiniona o to, że przez dwa lata nie podejmowała czynności procesowych w sprawie policjanta, który zaniechał śledztwa w sprawie doniesienia o molestowaniu seksualnym dziewczynki. Chodziło o rodzinę, w której dziadek znęcał się nad rodziną latami, pił, bił żonę i dzieci, a niekiedy nawet dotykał córki i wnuczkę w miejsca intymne.
Czytaj: Izba Odpowiedzialności Zawodowej: Prokurator ukarana za brak oględzin zwłok>>
Sąd Dyscyplinarny przy Prokuratorze Generalnym w trybie art. 149 par. 6 Prawa o prokuraturze uniewinnił obwinioną, zaś Sąd Najwyższy w sprawie wymierzył karę przeniesienia na inne miejsce służbowe.
Czytaj w LEX: Odpowiedzialność dyscyplinarna prokuratora w świetle aktualnego orzecznictwa sądowego >>>
Gromek-Kukuryk Elżbieta: Odpowiedzialność służbowa o odpowiedzialność dyscyplinarna prokuratorów w świetle ustawy Prawo o prokuraturze >>>
Przeniesienie na inne miejsce
Izba Dyscyplinarna 8 marca 2022 r. orzekła popełnienie przewinienia służbowego przez prokurator, które polegało na oczywistej i rażącej obrazie przepisów postępowania karnego, zawartych m.in. w art. 9 par. 1 k.p.k. i art. 10 par. 1 k.p.k. w zw. z art. 2 k.p.k., poprzez to, że doprowadziła do co najmniej dwuletniej zwłoki w ustaleniu odpowiedzialności karnej funkcjonariusza Policji P. J. A także zaniechanie podjęcia działań zmierzających do wszczęcia postępowania przygotowawczego na podstawie zeznań świadków.
Prokurator doprowadziła w konsekwencji do co najmniej dwuletniej zwłoki w ustaleniu okoliczności czy zachowanie funkcjonariusza Policji P. J. polegające na nieprzeprowadzeniu czynności służbowych w związku ze zgłoszeniem o popełnieniu przestępstwa z art. 200 k.k. na szkodę małoletniej było zaniedbaniem obowiązków.
Filipczak Mateusz: Zgoda osoby małoletniej poniżej 15. roku życia na kontakt seksualny w kontekście normy seksuologicznej i społecznej szkodliwości czynu >>
Izba Dyscyplinarna oceniła, że zachowanie obwinionej w odczuciu pokrzywdzonych czynami popełnionymi przez podejrzanego, jak i ich rodzin, a także ogółu społeczeństwa odbierane może być jako wyraz zaprzeczenia idei praworządności. - Przeciętny człowiek szukający pomocy u przedstawicieli organów Państwa powołanych do ścigania przestępstw, ma prawo oczekiwać, że zgłoszenie popełnienia przestępstwa spotka się z właściwą reakcją. Nie ma w tym miejsca na oczekiwanie kolejnych ekscesów ze strony sprawcy czynów zabronionych – dodał sprawozdawca Jarosław Duś z Izby Dyscyplinarnej.
W odwołaniach obwiniona wnosiła o uchylenie tego orzeczenia lub uniewinnienie, zaś rzecznik dyscyplinarny o wymierzenie kary nagany.
SN uniewinnia prokurator
Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego 7 lutego uznała, że prokurator jest niewinna. - Czas popełnienia czynu – czerwiec i sierpień 2018 r. został błędnie określony, to są daty przesłuchań, a nie czynów. Nie spełnia znamion przestępstwa przewinienia służbowego – powiedziała sędzia Barbara Skoczkowska.
SN dodał, że nie zostały też wypełnione znamiona czynu z art. 137 par. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. Prawo o prokuraturze. - To jest sprawa dotycząca małej miejscowości i rodzinnej tragedii, a więc dziadka, który był alkoholikiem, który znęcał się nad swoją żoną przez ponad 10 lat, napastował seksualnie s swoje córki i wnuczki. I przez długie lata była zmowa milczenia – wyjaśniała sędzia Skoczkowska.
Gdy ta sprawa wyszła na jaw, to w żadnym wypadku nie można było uznać, że tego rodzaju przekazane informacje dzielnicowemu, że dziadek dotknął wnuczkę, miało powodować wszczęcie postępowania. Nie jest tak, że policjant nie zareagował na zawiadomienie o popełnieniu przestepstwa. Zawiadomienie to jest druczek, który składa się na policji i w prokuraturze. Policjant odbył tylko luźna rozmowę – ocenił SN w II instancji.
Czytaj w LEX: Signerski Remigiusz, Zasady odpowiedzialności dyscyplinarnej prokuratora >
Zmowa milczenia rodziny
- Widać, jaka była zmowa, skoro matka nie poszła na policję i nie zawiadomiła organów. Jednorazowe dotknięcie przez dziadka wnuczki w żadnej mierze nie mogło wzbudzić podejrzenia u policjanta, że to są czynności seksualne. To rodzina wiedziała, w jaki sposób dziadek zachowuje się w stosunku do jej członków – mówiła sędzia Skoczkowska. Gdy matka w końcu targnęła się na własne życie, to w tym momencie zaczęto się sprawą interesować. I wtedy, gdy drugą wnuczkę dziadek zaczął molestować.
Co oznacza zwłoka w czynnościach? To, że było prowadzone postępowanie karne wobec policjanta i prokurator. Wszczęto śledztwo o popełnienie przestępstwa z art. 231 kk.
Nie utracono dowodów w czasie bezczynności, bo dowody zebrane w 2016 r. były do wykorzystania. Postępowanie karne nie wykazało, żeby policjant popełnił przestępstwo. Również w stosunku do prokurator Aleksandry Z. doszło do umorzenia postępowania.
Sygnatura akt II ZOW 53/22, wyrok IOZ Sądu Najwyższego z 7 lutego 2023 r.
