Sondaż adwokatury: Polak traci pieniądze, bo nie walczy o swoje prawa

Tłumaczymy się brakiem chęci, obawą przed kosztami i nieznajomością przepisów - w sumie co czwarty z badanych Polaków, przyznaje, że nie walczy o swoje prawa. Nie zdaje sobie przy tym sprawy, że to wiąże się ze stratami finansowymi, sięgającymi niejednokrotnie równowartości średniego krajowego wynagrodzenia.

To wnioski płynące z badania "Świadomość prawna Polaków" przeprowadzonego na zlecenie Naczelnej Rady Adwokackiej. Pod uwagę branych było ostatnich pięć lat. W tym okresie prawie co czwarty Polak - 23 proc. respondentów znalazł się w sytuacji, w której mógł dochodzić swoich praw, ale się na to nie zdecydował. Chodziło najczęściej o niedotrzymania warunków umowy – dotyczyło to 12 proc. wszystkich rezygnacji z roszczeń. Kolejno wskazywano rezygnację z ubiegania się o należące się odszkodowanie - 9 proc., szkody powstałe w wyniku wypadków - 8 proc., kwestie finansowo-podatkowe - 6 proc., oraz sprawy spadkowe - 5 proc.

Czytaj w LEX: Poszukiwanie i odnalezienie majątku dłużnika >

Brak sił i chęci... by walczyć o swoje

Najczęstszym powodem rezygnacji z walki o swoje prawa był brak sił i chęci – taką odpowiedź wskazało aż 28 proc. ankietowanych, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji. Kolejnym argumentem - wskazywał na niego prawie co piąta osoba była obawa kosztów związanych z postępowaniem.  13 proc. respondentów wprost przyznawało, że nie ma odpowiedniej wiedzy, a 27 proc. odpuściło bez żadnego konkretnego powodu. 

- Walka o swoje prawa wymaga dużego zaangażowania emocjonalnego oraz czasu, jaki musimy poświęcić sprawie – zwłaszcza, jeśli robimy to na własną rękę. Dla osób bez kierunkowego wykształcenia przepisy prawne bywają niezrozumiałe, nie dziwi więc fakt, że tak często decydujemy się zrezygnować z roszczeń - mówi adwokat Anisa Gnacikowska, zastępca sekretarza Naczelnej Rady Adwokackiej, koordynatorka kampanii "Adwokat w każdym przypadku".

Czytaj w LEX: Nowe zasady doręczania pism procesowych po reformie postępowania cywilnego z lipca 2019 r.  >

Prawnicy namawiają, by sprawy właśnie im powierzać. I wymieniają zalety takiej decyzji: poinformowanie o przysługujących nam prawach, wskazanie możliwości działania, czy skierowanie w naszym imieniu odpowiedniego pisma. 

Czytaj: Adwokaci wrócą do debaty o zakazie reklamy>>

- Jeśli obawą są koszty, musimy wziąć pod uwagę, że koszty konsultacji mogą być nieporównywalne ze stratami finansowymi, jakie możemy ponieść w wyniku nieznajomości prawa - zaznacza adwokat Gnacikowska. 

Czytaj w LEX: Koszty sądowe – najistotniejsze zagadnienia po zmianach z lipca 2019 r. >

Straty - sięgające pensji 

Polacy w badaniu poproszeni zostali o oszacowanie strat finansowych powstałych w wyniku nieznajomości prawa. Najczęściej wskazywali na kwoty w przedziale od 1 tys. zł do 5 tys. zł - 21 proc. Koszty w wysokości od 5,1 tys. do 10 tys. dotyczyły 11 proc. przypadków. Co dziesiąta osoba oszacowała, że starty, jakie poniosła to więcej niż 10 tys. zł.

Z sondażu wynika, że nieznajomość prawa to nie tylko starty finansowe, ale także konieczność poświęcenia dużych nakładów czasu oraz energii, szczególnie gdy próbujemy rozwiązać problem samodzielnie, metodą prób i błędów.

Takie sytuacje - z kolei jak przyznawali respondenci - związane są z nasilonym stresem. Ponad połowa badanych - 53 proc. - przyznała, że obawia się sytuacji o charakterze prawnym. Przede wszystkim zadłużenia, windykacji, które znalazły się na pierwszym miejscu zestawienia. Kolejno wskazywano sprawy w sądzie, zawiłości aktów prawnych oraz niedoczytanie warunków umowy.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.