Przypomijmy, 14 kwietnia 2021 r. Komitet ds. wyboru sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka zarekomendował Zgromadzeniu Parlamentarnemu Rady Europy odrzucenie listy kandydatów zaproponowanych przez polski rząd. Komitet wskazał, że krajowa procedura w sprawie wyłonienia kandydatów na urząd sędziego ETPC nie wypełnia standardów wymaganych przez Zgromadzenie Parlamentarne oraz Komitet Ministrów Rady Europy. 19 kwietnia 2021 r. Zgromadzenie Parlamentarne RE ostatecznie przychyliło się do wniosku Komitetu.

 

Co robi rząd w sprawie wyboru sędziego?

W reakcji na decyzję Zgromadzenia Parlamentarnego Helsińska Fundacja Praw Człowieka (HFPC) wystąpiła 26 maja 2021 r. z wnioskiem o dostęp do informacji publicznej na temat kroków, które podjęło lub zamierza podjąć Ministerstwo Spraw Zagranicznych (MSZ).

Zobacz również: Wybór sędziego do Strasburga poniżej standardów Rady Europy >>

Z informacji udzielonych przez MSZ wynika, że od momentu odrzucenia polskiej listy kandydatów nie zebrał się ponownie Zespół ds. wyłonienia kandydatów na urząd sędziego ETPC. Możliwe, że jego skład zostanie powołany na nowo po zmianie uregulowań dotyczących procedury wyboru kandydatów na sędziów ETPC. Zgodnie z odpowiedzią MSZ prace legislacyjne już trwają. Głównym kierunkiem zmian przepisów miałoby być dopuszczenie organizacji pozarządowych do obserwacji rozmów kwalifikacyjnych z potencjalnymi kandydatami. Projekt podlega obecnie procedurze zatwierdzania w ramach MSZ, wymagać będzie również uzgodnienia z ministrem sprawiedliwości. Główną zmianą planowaną na tym etapie przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych ma być dodanie do zarządzenia możliwości obserwowania przez organizacje pozarządowe rozmów kwalifikacyjnych z kandydatami. Stanowiłoby to realizację postulatów formułowanych w tej sprawie m.in. przez Helsińską Fundację Praw Człowieka. Jak podkreśla MSZ, realizacja takich postulatów w poprzedniej procedurze wyłaniania kandydatów nie była możliwa z uwagi na brak podstawy prawnej. Resort wskazuje, że w celu określenia, które organizacje pozarządowe zyskają prawo zgłoszenia jednej osoby jako obserwatora, zastosowane będzie obiektywne kryterium, jakim jest prowadzenie działalności statutowej w sferze upowszechniania i ochrony wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich. Każda z organizacji pozarządowych, która spełni ten wymóg, uzyska prawo wyznaczenia po jednym obserwatorze. Wniosek w tej sprawie będzie można kierować do Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Szczegółowe informacje na temat terminu i trybu składania wniosków zostaną opublikowane na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych wraz z publikacją ogłoszenia o rozpoczęciu procedury wyłaniania kandydatów.