Projekt ustawy, przedłożony przez ministra sprawiedliwości, zakłada rozszerzenie przepisów w zakresie ochrony przed przestępstwami z nienawiści, szczególnie tymi, które są motywowane dyskryminacją ze względu na niepełnosprawność, wiek, płeć i orientację seksualną.
Nowe przepisy mają na celu pełniejsze realizowanie konstytucyjnego zakazu dyskryminacji oraz wypełnienie międzynarodowych zaleceń dotyczących standardów ochrony przed mową nienawiści i przestępstwami z nienawiści.
Aktualny stan prawny
Obecnie do przestępstw motywowanych uprzedzeniami zalicza się te, które są popełnione ze względu na przynależność narodową, etniczną, rasową, wyznaniową lub bezwyznaniowość. Jednak te przepisy nie zapewniają wystarczającej ochrony dla wszystkich grup mniejszościowych, które są szczególnie narażone na dyskryminację, uprzedzenia i przemoc.
Nowe przepisy antydyskryminacyjne
Zgodnie z nowymi regulacjami, na takich samych zasadach będą karane przestępstwa, które są motywowane dyskryminacją ze względu na:
- niepełnosprawność;
- wiek;
- płeć;
- orientację seksualną.
Proponowane zmiany zapewnią pełniejszą realizację konstytucyjnego zakazu dyskryminacji, a także wypełnią międzynarodowe zobowiązania dotyczące ochrony przed mową nienawiści i przestępstwami z nienawiści.
Przestępstwa motywowane uprzedzeniami będą podlegać następującym karom:
- W przypadku stosowania przemocy lub groźby bezprawnej – kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
- W przypadku nawoływania do nienawiści – kara pozbawienia wolności do 3 lat.
- W przypadku publicznego znieważenia – kara pozbawienia wolności do 3 lat.
Zmiany w karze za publiczne znieważenie
Projekt ustawy wprowadza również zmiany w karze za przestępstwo publicznego znieważenia z nienawiści. Proponuje się uelastycznienie katalogu kar, przewidując możliwość nałożenia grzywny, kary ograniczenia wolności lub kary pozbawienia wolności do 2 lat.
Nowe przepisy wejdą w życie 14 dni po ich ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.
Pracownicy cywilni w Służbie Więziennej
Służba Więzienna obok realizacji swojego głównego zadania, jakim jest wykonywanie kar pozbawienia wolności, prowadzi także wiele innych działań o charakterze organizacyjno-technicznym. To m.in. programy inwestycyjne dotyczące budowy nowych jednostek penitencjarnych i pawilonów mieszkalnych oraz wdrażanie technologii informatycznych, np. Centralnej Bazy Danych Osób Pozbawionych Wolności albo System Dozoru Elektronicznego. Służba Więzienna realizuje także procedury zamówieniowe, np. przetargi na dostawę energii elektrycznej i innych paliw do wszystkich zakładów karnych i aresztów śledczych w kraju.
Nowe przepisy umożliwią zatrudnianie na stanowiskach kierowniczych w Służbie Więziennej pracowników cywilnych, odpowiedzialnych np. za inwestycje, sprawy finansowe i informatyczne. Obecnie podobne stanowiska mogą być obsadzane wyłącznie przez oficerów Służby Więziennej.
Wybór pracownika
Zatrudnienie pracowników cywilnych w Służbie Więziennej nie będzie miało charakteru obowiązkowego. Przełożony będzie miał wybór w obsadzaniu stanowisk kierowniczych oficerami Służby Więziennej albo pracownikami cywilnymi.
Szczegółowe wymogi, które muszą spełniać kandydaci, oficerowie Służby Więziennej i pracownicy cywilni, określi rozporządzenie wydane na podstawie znowelizowanej ustawy o Służbie Więziennej.