Zmianę czasu trwania kary pozbawienia wolności (więzienia) autorzy ustawy wykorzystali do wyraźnego podwyższenia sankcji za wiele przestępstw.

Czytaj też:  Odstraszać, nie wychowywać - Sejm uchwalił zaostrzenie kar>>

Czytaj też: Kwalifikacja prawna zdarzeń polegających na uderzaniu pokrzywdzonego rękami >>>

Już kilka miesięcy temu Rada Legislacyjna przy premierze potwierdziła, że proponowana nowelizacja "podnosi stopień punitywności prawa karnego". Zmiany te wyrażają się w podwyższeniu dolnych i górnych „widełek” ustawowego zagrożenia.

I tak  np. za udział udział w masowym zamachu lub choćby w jednym z powtarzających się zamachów skierowanych przeciwko grupie ludności podjętych w celu wykonania lub wsparcia polityki państwa lub organizacji będzie wymierzona kara sztywna od 5 do 30 lat pozbawienia wolności. Do tej pory stosowano wyrażenie "nie mniej niż". W wielu artykułach słowa te po prostu skreślono. 

 

Diana Dajnowicz-Piesiecka, Emilia Jurgielewicz-Delegacz, Emil W. Pływaczewski

Sprawdź  
POLECAMY

Podwyższone kary za groźne przestępstwa

W przypadku przestępstwa dotychczas zagrożonych terminowymi karami pozbawienia wolności, gdzie górna granica to 15 lat, w ustawie nowelizującej mają sankcje wyraźnie podwyższone.

Tak się dzieje na przykład w przypadkach przestępstw:

  • nieumyślne spowodowanie śmierci (art. 155 kk) dotychczas zagrożone karą od 3 miesięcy do lat 5, ma być zagrożone karą od 6 miesięcy do lat 8;
  • zarażenie wirusem  HIV lub  chorobą weneryczną lub zakaźną, ciężką chorobą nieuleczalną lub realnie zagrażającą życiu podlegać będzie karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat (art. 161 kk), a w razie zarażenia wielu osób - od roku do 10 lat, tu podniesiono dolną granicę kary,
  • piractwo dotychczas zagrożone karą pozbawienia wolności od lat 2 do 12, ma być zagrożone karą od lat 2 do 15 w typie podstawowym (art. 166 par. 1) i karą od lat 3 do 20 w typie kwalifikowanym,  a gdy przy tym następuje śmierć człowieka - do 25 lat...
  • handel ludźmi (art. 189a kk) przestępstwo dotychczas zagrożone karą od lat 3 do 15, ma być zagrożone karą od lat 3 do 20;
  • tzw. twarda pornografia (art. 202 kk) dotychczas zagrożona kara pozbawienia wolności do lat 12, ma być zagrożona karą do 15 lat;
  •  zmuszanie do prostytucji w typie kwalifikowanym (art. 203 par. 2) ma być zagrożone karą pozbawienia wolności od lat 2 do 15).

Czytaj też: Odpowiedzialność cywilna i karna za zarażenie koronawirusem >>>

Czytaj też: Handel ludźmi w praktyce sądów karnych >>>

Autorzy nowelizacji kodeksu karnego zakładają, że surowe kary spowodują spadek przestępczości. - Absurdalność tego twierdzenia polega na całkowitym zlekceważeniu ustaleń nauki, że wysokie zagrożenie karą , nawet zagrożenie karą śmierci, nie wpływa na zmniejszenie przestępczości  - uważa prof. Teresa Gardocka, SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny w Warszawie. - Kara dożywotniego pozbawienia wolności bez możliwości warunkowego przedterminowego zwolnienia (tzw. bezwzględne dożywocie) jest sprzeczna zarówno z Konstytucją RP jak z umowami dotyczącymi praw człowieka wiążącymi Polskę  - dodaje,

Skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności będzie można warunkowo przedterminowo zwolnić po upływie 30 lat odbywania kary. Obecnie jest to możliwe po upływie 25 lat. Okres próby przy warunkowym przedterminowym zwolnieniu ma trwać dożywotnio. - Nowelizacja przesuwa akcenty na społeczne oddziaływanie kary, mówiąc wprost – zastraszenie, mniejszą wagę przypisując oddziaływaniu na skazanego - wskazuje prof. Gardocka.

Czytaj też: Wykorzystanie krytycznego położenia jako sposób działania sprawcy przestępstwa >>>

Przestępczość nie rośnie - po co te kary?

Prof. Krzysztof Wiak w opinii dla Rady Legislacyjnej do projektu tych zmian wskazał, że racjonalna polityka karna powinna wynikać z analizy stanu przestępczości. Tymczasem przestępczość w Polsce nie wzrasta. I tak w 2018 r. za przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego skazano prawomocnie 275 768 osób dorosłych. W poprzednich latach ilość osób skazanych wynosiła: w 2017 r. – 241 436 osób, w 2016 r. – 289 512, w 2015 r. – 260 034, w 2014 r. – 295 353, podczas gdy w 2010 r. było to 432 891 osób. Można więc zasadnie uznać, że w zakresie dynamiki przestępczości w Polsce w latach 2014 – 2018 następuje stabilizacja.

 

 

Do podobnych wniosków prowadzi analiza skali i dynamiki popełnianych przestępstw przeciwko dobrom prawnym, takim jak życie i zdrowie człowieka, wolność i wolność seksualna oraz własność, których wzmocnienie ochrony deklaruje autor nowelizacji.

Za przestępstwo zabójstwa we wszystkich typach skazano w 2018 r. 293 osób, a w latach poprzednich odpowiednio: w 2010 r. – 540 osób, w 2014 r. – 384, w 2015 r. – 364, w 2016  r. – 354, a w 2017 r. – 313. Nie inaczej jest w kwestii skali bójek i pobić.

Teraz nad ustawą będzie obradować Senat. Ustawa wejdzie w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.