Ustne złożenie zawiadomienia oznacza opowiedzenie policjantowi lub prokuratorowi o całym wydarzeniu. Po - osoba zawiadamiająca może zostać od razu przesłuchana w charakterze świadka. Zarówno zawiadomienie, jak i przesłuchanie - jak wynika z obowiązujących regulacji - zostają zapisane w protokole, który musi zostać podpisany przez zawiadamiającego.
Czytaj:
Akta spraw pod specjalną ochroną - dziennikarz raczej do nich nie zajrzy>>
Jeszcze więcej władzy dla prokuratora - warunkiem listu żelaznego brak jego sprzeciwu>>
Co musi zawierać zawiadomienie?
Do złożenia zawiadomienia o przestępstwie uprawniona jest każda osoba, która posiada informację o przestępstwie, bez względu na wiek, płeć, rasę, narodowość itp. Jeśli nie włada językiem polskim protokół zostanie sporządzony z udziałem tłumacza.
Można też przyjść z osobą, posługującą się językiem polskim w mowie i w piśmie, która będzie tłumaczyć jej słowa. Wtedy także zostanie przyjęte zawiadomienie o przestępstwie. Jest jednak warunek - taka osoba nie może być świadkiem zdarzenia. Jeśli taka osoba nie zostanie wskazana konieczne jest powołanie biegłego tłumacza.
Cena promocyjna: 11.9 zł
|Cena regularna: 119 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 23.8 zł
Jeżeli zaś zawiadamiający jest osobą głuchą lub niemą, wszelkie czynności mają być przeprowadzone z udziałem biegłego sądowego o odpowiedniej specjalności - oczywiście w sytuacji, gdy zawiadomienie jest składane w formie ustnej. Zgodnie z przepisami osoba, która ukończyła 17 lat jest informowana m.in. o odpowiedzialności karnej za powiadomienie o niepopełnionym przestępstwie, za fałszywe oskarżenie oraz za składanie fałszywych zeznań czyli na podstawie artykułów 238, 234, 233 paragraf 1 kodeksu karnego.
Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa musi zawierać:
- imię i nazwisko zawiadamiającego;
- imiona rodziców oraz panieńskie nazwisko matki;
- datę i miejsce urodzenia;
- adres zamieszkania;
- numer PESEL;
- numer oraz serię dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość.
Z kolei pismo powinno zawierać:
- wskazanie osoby zawiadamiającej wraz z adresem korespondencyjnym i numerem telefonu;
- wskazanie osoby pokrzywdzonej, jeżeli jest inną, niż zawiadamiająca;
- podanie czasu i miejsca popełnienia czynu;
- możliwie najbardziej dokładny opis zdarzenia;
- określenie wysokości poniesionej szkody - w przypadku przestępstw przeciwko mieniu;
- podanie ewentualnych świadków;
- informacje o posiadanych dowodach, w szczególności gdy istnieje ryzyko ich utraty lub zniekształcenia;
- jeśli to możliwe - wskazanie sprawcy przestępstwa lub osoby podejrzewanej o jego popełnienie.
Powinno być też opatrzone datą i podpisane.
Zawiadomienia musi zostać przyjęte
Co ważne zawiadomienie o przestępstwie musi zostać przyjęte. O tym kto będzie prowadził sprawę zawiadamiający ma zostać poinformowany pismem przesłanym na wskazany adres. Z kolei samo złożenie zawiadomienia wiąże się także z obowiązkami - szczególnie w sytuacji gdy pokrzywdzony jest równocześnie lub jedynie świadkiem przestępstwa.
Świadek - zgodnie z artykułem 177 paragraf 1 kodeksu postępowania karnego - musi stawić się na każde wezwanie organu prowadzącego postępowanie, jeśli się nie stawi albo bez zezwolenia tego organu oddali się z miejsca czynności przed jej zakończeniem lub bezpodstawnie uchyla się od złożenia zeznań, można na niego nałożyć karę pieniężną w wysokości do 3 tys. złotych, ale też zarządzić jego zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie (artykuł 285 paragraf 1 i 2 k.p.k).
Z kolei pokrzywdzony, przebywający za granicą, ma obowiązek wskazać osobę upoważnioną do odbioru korespondencji. Jeśli tego nie zrobi, pismo zostanie wysłane na ostatnio znany adres w kraju albo – jeżeli takiego adresu nie ma – będzie załączone do akt sprawy i uznane za doręczone.
Przed złożeniem zawiadomienia o przestępstwie – w rozmowie z policjantem(ką) – zostaniesz pouczony o treści dwóch ważnych przepisów kodeksu karnego. Jest to artykuł 238 kodeksu karnego, przewidujący odpowiedzialność karną za zawiadomienie organów ścigania o niepopełnionym przestępstwie oraz artykuł 234 kodeksu karnego który określa odpowiedzialność karną za fałszywe oskarżenie innej osoby o popełnienie przestępstwa.
Im więcej informacji i dowodów tym lepiej
Ważne są też wszystkie informacja i dowodu, które uda się zabezpieczyć. Jeżeli chodzi np. o kradzież roweru, telefon komórkowy, to warto przy składaniu zawiadomienia mieć przy sobie dokumenty pozwalające na identyfikacje takiego sprzętu - choćby zawierające numery fabryczne. Jeśli nie ma takich oznaczeń przydatne będą zdjęcia.
Istotni są świadkowie. Czasem wystarczy podać nawet ich rysopis, miejsce w którym się znajdowali. Pomocne są wszelkie dane dotyczące miejsca zdarzenia np. informacje o monitoringu, ochronie budynku.
Pokrzywdzony, który został ranny i otrzymał pomoc medyczną, powinien mieć także przy sobie potwierdzające to dokumenty. To z kolei jest potrzebne by ocenić charakter, zakres obrażeń, dane lekarza i może mieć znaczenie dla wstępnej kwalifikacji czynu. Warto też zabezpieczyć przed zniszczeniem wszystkie dowody i ślady, które pozostawił sprawca - oczywiście jeśli to możliwe.
Za fałszywe zawiadomienie do 2 lat więzienia
Zgodnie z Kodeksem karnym osobie, która zawiadamia o przestępstwie, lub o przestępstwie skarbowym organ powołany do ścigania wiedząc, że przestępstwa nie popełniono, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Z kolei kto utrudnia lub udaremnia postępowanie karne, pomagając sprawcy przestępstwa, w tym i przestępstwa skarbowego uniknąć odpowiedzialności karnej, w szczególności kto sprawcę ukrywa, zaciera ślady przestępstwa, w tym i przestępstwa skarbowego albo odbywa za skazanego karę, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Chyba, że ukrywa osobę najbliższą, wtedy karze nie podlega.
Odpowiedzialności nie poniesie też osoba, która zawiadomiła o przestępstwie, którego nie było z powodu błędnego przekonania, wyciągając mylne wnioski.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
