Sąd Okręgowy w Warszawie powziął wątpliwość w trakcie orzekania o nieruchomości znajdującej się w stolicy, która była przedmiotem oceny specjalnej komisji ds. reprywatyzacji gruntów warszawskich. Czy prawo odrębnej własności lokalu powstałe po wydaniu uchylanej decyzji, Komisji może stanowić podstawę wpisu w księdze wieczystej, polegającego na wykreśleniu wszystkich wpisów w księdze wieczystej tego lokalu?

Zagadnienia prawne łączą się z aktualnością koncepcji bezwzględnej nieważności decyzji administracyjnych.

Czytaj: Niektóre zagadnienia związane z funkcjonowaniem Komisji do spraw usuwania skutków prawnych decyzji reprywatyzacyjnych dotyczących nieruchomości warszawskich >

Decyzja nie dotyczyła lokali

Sąd wskazał, że w rozpoznawanej sprawie decyzja Komisji do spraw reprywatyzacji nieruchomości warszawskich stwierdza nieważność decyzji z 2011 r. w zakresie odnoszącym się również do prawa odrębnej własności lokalu. Tymczasem decyzja z 2011 r. w ogóle nie zawiera jakiegokolwiek rozstrzygnięcia dotyczącego nieruchomości lokalowych.

Decyzja Komisji do spraw reprywatyzacji nieruchomości warszawskich niewątpliwie wykroczyła zatem poza stwierdzenie nieważności decyzji reprywatyzacyjnej. Rodzi się zatem pytanie, czy w świetle art. 29 pkt 1 ust. 3a ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o szczególnych zasadach usuwania skutków prawnych decyzji reprywatyzacyjnych dotyczących nieruchomości warszawskich takie rozstrzygnięcie jest dopuszczalne.

Czytaj: Wpływ działalności Komisji ds reprywatyzacji nieruchomości warszawskich na praktykę notarialną >

Uzasadnione wydaje się twierdzenie, że skoro decyzja reprywatyzacyjna nie dotyczyła lokalu, to tym samym decyzja Komisji do spraw reprywatyzacji nieruchomości warszawskich nie mogła odnosić się do lokalu i w tym zakresie jest pozbawiona podstawy prawnej. Jest to tym bardziej uzasadnione, jeśli uwzględnić, że odrębna własność lokalu trwa, mimo wygaśnięcia związanego z nią prawa użytkowania wieczystego, zaś dekret warszawski nie dotyczył nieruchomości lokalowych.

Uchylenie, a nie nieważność decyzji

Sąd Okręgowy zadał pytanie Sądowi Najwyższemu, czy akt notarialny ustanawiający odrębną własność lokalu na nieruchomości warszawskiej, w odniesieniu do której stwierdzono nieważność decyzji reprywatyzacyjnej, może zostać uznany za akt notarialny stanowiące podstawę takiego wpisu?

Sąd pytający oczywiście w tym wypadku musi uwzględnić art. 40 ust. 1 ustawy z 9 marca 2017 r. o szczególnych zasadach usuwania skutków prawnych decyzji reprywatyzacyjnych dotyczących nieruchomości warszawskich, wydanych z naruszeniem prawa.

Sąd Okręgowy wskazał, że ten przepis odwołuje się do uchylenia decyzji reprywatyzacyjnej, a nie stwierdzenia jej nieważności.

Zgodnie z tym przepisem, decyzja Komisji do spraw reprywatyzacji nieruchomości warszawskich stwierdzająca nieważność decyzji reprywatyzacyjnej może stanowić podstawę dla wykreślenia wpisów dokonanych bezpośrednio na podstawie decyzji reprywatyzacyjnej. Mając jednak na względzie cel ustawy, można przyjąć, że art. 40 ust. 1 tej ustawy obejmuje usunięcie wszelkich dalszych skutków prawnych wpisu na podstawie decyzji reprywatyzacyjnej wycofanej z obrotu.

Sygnatura akt III CZP 67/21