Tarcza antykryzysowa 3 trafi teraz do podpisu prezydenta. Jest określana tarczą sprawiedliwości, bo ma być podstawą "odmrażania" pracy sądów. Wprowadza bowiem możliwość e-rozpraw w sprawach cywilnych i przed sądami administracyjnym i to z miejsca innego niż sąd oraz zakłada odwieszenie lub rozpoczęcie biegu terminów - procesowych, sądowych po siedmiu dniach od jej wejścia w życie. Odwieszone na jej mocy zostają też terminy administracyjne.  

Senatu wprowadził do niej 87 poprawek, a Sejm uwzględnił 40 z nich. Senatorzy m.in. wykreślili zmianę w Prawie o ustroju sądów powszechnych, na mocy której minister sprawiedliwości ma określić, w drodze rozporządzenia, sposób zaprojektowania, wdrożenia, eksploatacji, integracji i rozwoju systemu teleinformatycznego obsługującego postępowania sądowe, mając na uwadze możliwości techniczne i organizacyjne sądów oraz potrzebę sprawnego działania systemu przy jednoczesnym zapewnieniu odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa. Sejm te przepisy do tarczy przywrócił.

Wracają przepisy dotyczące samorządu prokuratorskiego 

Posłowie wrócili także do przepisów dotyczących samorządu prokuratorów, które budziły duże kontrowersję. Chodzi m.in. o zmianę, zgodnie z którą kadencja Krajowej Rady Prokuratorów zostaje wydłużona z dwóch do czterech lat, a także usunięcie ograniczenia, że wiceprzewodniczący może pełnić funkcje maksymalnie dwie kadencje. 

 

Senat próbował też usunąć przepis, zgodnie z którym w skład zgromadzenia prokuratorów w prokuraturze regionalnej mają wejść delegaci prokuratorów prokuratury regionalnej oraz prokuratorów prokuratur okręgowych i rejonowych, a wśród nich prokuratorzy funkcyjni: zastępcy prokuratora regionalnego, prokuratorzy okręgowi i prokuratorzy rejonowi. 

Wróciło też uregulowanie, zgodnie z którym kolegia i zgromadzenia nie będą rozpatrywały spraw innych, niż te określone w ustawie.

Czytaj: Tarcza antykryzysowa wraca do Sejmu - bez przepisów dotyczących samorządu prokuratorów>>

Wybory w samorządach prawniczych - poprawka odrzucona

Przychylności Sejmu nie uzyskała również poprawka dotycząca wyborów w samorządach radcowskim i adwokacki, postulat m.in, radców prawnych. Bieżący rok - przypomnijmy - jest rokiem wyborczym i u radców prawnych i u adwokatów. W propozycjach przesłanych Senatowi KRRP postulowała, by ze względu na COVID-19 zawiesić bieg terminów rozpoczętych w procesach wyborczych w samorządzie. 

- Zarówno ze względów epidemiologicznych jak i prawnych obecnie nie ma możliwości zwoływania zgromadzeń rejonowych, a bez nich nie można uruchomić pozostałych procedur wyborczych. Konieczne jest zatem wprowadzenie rozwiązań, które pozwolą na przeprowadzenie wyborów do organów samorządu zawodowego po ustaniu stanu epidemii, stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu nadzwyczajnego, a do tego czasu umożliwią przedłużenie obecnej kadencji organów - uzasadniano. 

Czytaj: 
Dalkowska: Nadal planujemy e-doręczenia oraz e-rozprawy w sprawach karnych>>

Rozprawa online na wniosek strony, obrońcy lub pełnomocnika>>

Senat wprowadził więc do tarczy przepis, zgodnie z którym w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo stanu nadzwyczajnego oraz w okresie 30 dni po odwołaniu tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni, nie przeprowadza się wyborów do organów samorządu zawodowego radców prawnych, do organów samorządu zawodowego adwokatów oraz do pełnienia funkcji w organach tych samorządów. A kadencje tych organów ulegają przedłużeniu do czasu wyboru nowych organów. A Sejm poprawkę odrzucił. 

Wraca nieodpłatna pomoc prawna

Senat - ku zaskoczeni części prawników usunął też z tarczy 3 przepisy dotyczące nieodpłatnej pomocy prawnej, także te umożliwiające świadczenie takiej pomocy online. Sejm je przywrócił

Zgodnie z nimi w przypadku obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo wprowadzenia stanu nadzwyczajnego udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczenie nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego może odbywać się za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość oraz poza lokalem punktu. Co ważne, w takich sytuacjach - w myśl regulacji - nie będzie konieczne złożenie pisemnego oświadczenia, że nie jest się w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Obecnie taka forma była możliwa tylko w przypadku osób niepełnosprawnych, czy mających problemy z komunikacją.  

 

Ustawa wprowadza zmiany dotyczące wdrożenia systemu informatycznego związanego z raportowaniem i dokumentowaniem prowadzonych porad. Karta pomocy ma być dokumentowana drogą elektroniczną za pośrednictwem systemu teleinformatycznego i zawierać część obejmującą opinię osoby uprawnionej o udzielonej pomocy, która może być przekazywana przez osoby uprawnione poprzez wypełnienie ankiety w miejscu świadczenia pomocy lub przekazywana drogą elektroniczną bezpośrednio do urzędu starostwa powiatowego.

Z kolei adwokat lub radca prawny ma do dziesiątego dnia następnego miesiąca kalendarzowego: 

  • dokumentować w systemie teleinformatycznym kartę pomocy, z wyjątkiem części obejmującej opinię osoby uprawnionej o udzielonej pomocy;
  • przekazywać oświadczenie, o którym mowa w art. 4 ust. 2 (o sytuacji finansowej), w sposób uniemożliwiający powiązanie go z kartą pomocy, w szczególności po usunięciu oznaczenia dnia złożenia oświadczenia.

Za prowadzenie centralnego systemu informatycznego ma odpowiadać minister sprawiedliwości, a administratorami danych osobowych przetwarzanych w systemie jest on, starostowie oraz wojewodowie, w zakresie realizowanych przez nich zadań. Upoważniono też prowadzących rejestrację osób ubiegających się o udzielenie pomocy by równomiernie rozdzielały rejestrację zgłoszeń do punktów mniej obłożonych.