Prof. Ryszard Markiewicz jest wybitnym specjalistą zajmującym się przede wszystkim tematyką prawa autorskiego. To nie tylko autor specjalistycznych, naukowych komentarzy i opracowań, ale także prac, które z powodzeniem mogą trafiać również do szerszego grona odbiorców. Ryszard Markiewicz jest profesorem nauk prawnych, pracownikiem Katedry Prawa Własności Intelektualnej na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także radcą prawnym. Najnowszy numer serii „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z prawa własności intelektualnej” poświęcono profesorowi z okazji jego 75. urodzin.
Czytaj: Zeszyty Naukowe UJ. Prace z Prawa Własności Intelektualnej 2(160)/2023
Chat GPT podpowie, co ugotować na obiad, ale w prawie autorskim się gubi
Na oryginalny pomysł dotyczący pokazania możliwości Chata GPT wpadła prof. dr hab. Katarzyna Grzybczyk. Kiedy dowiedziała się, że najnowszy numer ZNUJ ma zostać poświęcony prof. Markiewiczowi, o pomoc w doborze tematu poprosiła… Chat GPT.
- Formułowanie właściwych pytań dla chata GPT przypomina nieco egzaminowanie (niektórych) studentów. Zaczyna się od rzucenia pozornie oczywistej kwestii, ale błędna odpowiedź każe zadać pytanie naprowadzające. I kolejne, jeszcze bardziej naprowadzające, i następne… I tak, jak w przypadku egzaminu, tak w rozmowie z chatem nie zawsze uda się osiągnąć oczekiwana odpowiedź (przynajmniej na razie) – stwierdziła w swoim artykule pt. „O czym chciałby przeczytać profesor Ryszard Markiewicz?”.
Prof. Grzybczyk zapytała Chat GPT w pierwszej kolejności o ogólną propozycję tematyki artykułu. Ten jednak nie okazał się pomocny – wśród propozycji padła m. in. taka dotycząca ochrony środowiska czy historii Polski. Po doprecyzowaniu, że prof. Markiewicz jest prawnikiem, wskazał takie, które były bliższe zagadnieniom legislacyjnym – nadal jednak nie dotyczyły raczej prawa autorskiego. Chatowi GPT trzeba było wprost wskazać, w czym specjalizuje się profesor. Wówczas padły bardziej konkretne propozycje, ale wciąż na dość dużym poziomie ogólności.
Czytaj w LEX: Sztuczna inteligencja w unijnej koncepcji e-sprawiedliwości – teoria i możliwy wpływ na praktykę >
Jak zaznaczyła prof. Grzybczyk, w specjalistycznych zagadnieniach prawnych Chat GPT wyraźnie się pogubił. Dużo lepiej poradził sobie za to z podaniem przepisu na trzyskładnikowy obiad.
- Przygoda z chatem GPT była dość krótka i pełna niezrozumienia. Z pewnością wersje premium algorytmu lepiej poradziłyby sobie z zadaniem, choć nie wiadomo, czy nie pojawiłaby się pokusa skorzystania z niego w szerszym zakresie. Na razie zatem niech pozostanie tym, który nie poradził sobie z pytaniem: „O czym chciałby przeczytać profesor Ryszard Markiewicz?” – konkluduje prof. Grzybczyk.
Czytaj w LEX: Akt o sztucznej inteligencji [projekt UE] >
Czytaj też: Czat GPT doskonały nie jest – profesjonalistów tak szybko nie zastąpi >>
Chat GPT może być zagrożeniem dla twórców
Algorytm jest też tematem artykułu samego prof. Markiewicza, który również ukazał się w numerze. „ChatGPT i prawo autorskie Unii Europejskiej” został poświęcony temu, w jaki sposób sztuczna inteligencja może stanowić zagrożenie dla praw twórców – i jak ewentualnie można temu zapobiec.
- Obawy związane z ChatGPT dotyczą zagrożeń m.in. dla systemu edukacji, zawodu dziennikarza, prawnika, lekarza. Jego eksploatacja może naruszać ochronę danych osobowych i prywatności, prowadzić do dezinformacji i dyskryminacji różnych grup społecznych – podkreśla prof. Markiewicz.
Czytaj w LEX: Człowiek i sztuczna inteligencja >
Wskazuje, że podstawową kwestią odróżniającą „dzieła” sztucznej inteligencji jest to, że nie zostały stworzone przez człowieka. Dlatego nie powinno się w dalszej perspektywie wprowadzać wobec nich ochrony w ramach prawa autorskiego. Ważne jest jednak to, by uregulować, w jaki sposób oznaczać prace będące wytworem sztucznej inteligencji. Prof. Markiewicz zaznacza też, że nie jest zwolennikiem rozszerzania np. ochrony stylu autora. Jego zdaniem, korzystniejsze byłoby raczej stosowanie przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w odniesieniu do niektórych przypadków naśladownictwa, a także zapewnienie twórcom stosownego wynagrodzenia z tytułu eksploatacji ich utworów w ramach dozwolonego użytku realizowanego na potrzeby Chatu GPT.
Czytaj w LEX: Problematyka sztucznej inteligencji w świetle prawa autorskiego >
- Należałoby też zastanowić się nad ustanowieniem ochrony (ale poza prawem autorskim) przed rozpowszechnianiem wytworów AI fałszywie oznaczanych jako utwory (a więc jako pochodzących od człowieka). Mogłaby być ona zlokalizowana w ramach ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji albo (chyba lepiej) w ramach ustawy transponującej dyrektywę o nieuczciwych praktykach handlowych, po jej uprzedniej stosownej nowelizacji – proponuje prof. Markiewicz.
Zobacz nagranie szkolenia w LEX: Prawne aspekty sztucznej inteligencji >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
