Aplikanci Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury zwracają się z prośbą do ministra sprawiedliwości (oraz ewentualnie innych decyzyjnych podmiotów) w sprawie nowelizacji rozporządzenia ministra sprawiedliwości z 22 grudnia 2017 r. w sprawie stypendium aplikantów Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury.

 

Trudna aplikacja

Aplikacja prokuratorska w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury jest obecnie domyślną, dominującą drogą dojścia do zawodu asesora prokuratury – a docelowo do zawodu prokuratora. Trwa trzy lata.

- Sama aplikacja jest wysoce wymagająca i obciążająca i zakończona trudnym egzaminem zawodowym – w szczególności w porównaniu do aplikacji i egzaminów korporacyjnych – piszą autorzy listu.

W obecnie obowiązującym modelu kształcenia aplikantów aplikant nie może podejmować zatrudnienia lub zajęcia, z wyjątkiem zatrudnienia na stanowisku dydaktycznym, naukowo-dydaktycznym lub naukowym oraz zajęcia o charakterze naukowym, dydaktycznym lub publicystycznym, jeżeli wykonywanie tego zatrudnienia lub zajęcia nie przeszkadza w wykonywaniu obowiązków aplikanta.

W związku z tym zakazem aplikant otrzymuje stypendium – będące de facto wynagrodzeniem – w wysokości określonej rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości. W związku z niepracowniczym charakterem tego zatrudnienia nie otrzymuje jednak oprócz ww. stypendium żadnych świadczeń socjalnych.

Sprawdź w LEX: Czy do okresu pracy prokuratora, od którego zależy wymiar urlopu dodatkowego zaliczamy aplikację odbytą w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury? >

 

Niskie stypendium

Od 8 września 2022 r., kiedy to rozporządzenie było w tym zakresie ostatni – i jedyny raz - nowelizowane stypendium aplikanta wynosi miesięcznie:

  1. w trakcie pierwszych dwunastu miesięcy szkolenia - 4100 zł;
  2. po ukończeniu dwunastu miesięcy szkolenia - 4500 zł.

Są to kwoty brutto, od których potrącana jest zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składka zdrowotna. Stypendium ulega podwyższeniu o dodatek za dojazdy w zależności od odległości miejsca zamieszkania aplikanta od Krajowej Szkoły (kwota w zakresie od 150 do 650 zł brutto).

WZÓR DOKUMENTU: Wniosek o przyznanie stypendium na czas aplikacji ogólnej (sędziowskiej lub prokuratorskiej) >

W przypadku skreślenia aplikanta z listy aplikantów bądź niezdania egzaminu zawodowego, stypendium co do zasady podlega zwrotowi.

Wysokość stypendium aplikantów w trakcie pierwszych dwunastu miesięcy szkolenia od 1 stycznia 2024 r. spadło poniżej płacy minimalnej, zaś po ukończeniu dwunastu miesięcy szkolenia niewiele je przekroczy.

Aplikanci KSSiP regularnie składają petycję i występują z wnioskami do ministra sprawiedliwości o podwyższenie kwot stypendium, które to wobec określenia punktowo w rozporządzeniu, traci swoją wartość ekonomiczną. Obecne kwoty są rażąco niskie, nie są objęte w szczególności podwyżką, chociażby o 20 proc. tak jak płace pracowników tzw. „budżetówki”. Ostatnia nowelizacja rozporządzenia nastąpiła również wskutek petycji aplikantów KSSiP.

Podobną petycję do ministra sprawiedliwości wystosował pisma Przewodniczący Prezydium Rady Głównej Związku Zawodowego Prokuratury i Pracowników Prokuratury RP. Związkowcy zaproponowali podniesienie stypendium do 45 proc. wynagrodzenia zasadniczego przez pierwszy rok szkolenia, a następnie podniesienie do 50 procent, a po ukończeniu 24 miesięcy szkolenia  - do 55 procent.

Uwzględnienie petycji

Na ten moment w Ministerstwie Sprawiedliwości mają się toczyć prace analityczne dotyczące możliwości podniesienia kwot stypendium – w efekcie petycji złożonej 28 kwietnia 2023 r. zawiadomiono o uwzględnieniu wniosku petycji, tj. o podjęciu prac legislacyjnych w przedmiocie podwyższenia kwoty stypendium aplikantów Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, z zastrzeżeniem, że określenie wysokości podwyższenia możliwe będzie po zakończeniu procesu legislacyjnego.

Czytaj też w LEX: Rola Prokuratury w systemie zwalczania korupcji w Polsce >